Xét nghiệm dịch não tủy rất quan trọng trong việc chẩn đoán cũng như theo dõi, điều trị một số bệnh lý về hệ thần kinh. Dưới đây là những thông tin chi tiết về vấn đề này và một số lưu ý quan trọng trong quy trình thực hiện xét nghiệm.
26/05/2020 | Vai trò của dịch não tủy đối với cơ thể 05/05/2020 | Phản ứng Pandy trong dịch não tủy được thực hiện như thế nào? 28/04/2020 | Tầm quan trọng của xét nghiệm cấy dịch não tủy mà bạn nên ghi nhớ 18/01/2020 | Xét nghiệm dịch não tủy giúp chẩn đoán các bệnh lý hệ thần kinh
1. Xét nghiệm dịch não tủy có ý nghĩa như thế nào?
Dịch não tủy chính là chất dịch trong suốt. Loại dịch đặc biệt này có vai trò như một tấm đệm để bảo vệ não bộ và tủy sống, đồng thời còn có vai trò vận chuyển và chuyển hóa dinh dưỡng ở hệ thần kinh trung ương.
Dịch não tủy trong suốt và có vai trò như một tấm đệm
Khi hệ thần kinh trung ương gặp những vấn đề bất thường, dịch não tủy sẽ có những thay đổi phù hợp để bảo vệ, hạn chế tối đa nguy cơ tổn thương nghiêm trọng. Xét nghiệm dịch não tủy là kiểm tra áp lực trong chất dịch này.
1.2. Ý nghĩa của xét nghiệm dịch não tủy
Vai trò của xét nghiệm dịch não tủy như sau:
- Trong chẩn đoán bệnh: Nhờ vào kết quả xét nghiệm, các bác sĩ sẽ có thêm dữ liệu để chẩn đoán các bệnh lý về thần kinh, bao gồm:
+ Bệnh lý nhiễm khuẩn hệ thần kinh trung ương chẳng hạn như viêm tủy, viêm não tủy, viêm não, viêm màng não,…
+ Các bệnh lý ác tính màng não.
+ Các bệnh về thần kinh nhưng chưa tìm ra nguyên nhân như bệnh động kinh, co giật, rối loạn ý thức,…
+ Bệnh đa dây thần kinh, tai biến mạch máu não(nhất là những trường hợp nghi ngờ chảy máu dưới nhện có chụp CT bình thường,…)
Xét nghiệm dịch não tủy được sử dụng trong chẩn đoán viêm màng não
- Trong điều trị bệnh:
+ Có tác dụng đưa thuốc vào khoang dưới nhện tủy sống.
+ Đưa các thuốc gây tê cục bộ - một bước quan trọng và không thể thiếu trong phẫu thuật.
+ Có tác dụng đưa một số loại thuốc như thuốc kháng sinh,... để phục vụ điều trị các bệnh về hệ thần kinh trung ương, bệnh dây - rễ thần kinh.
- Trong theo dõi kết quả điều trị: Thông qua xét nghiệm này, các bác sĩ cũng sẽ có thể theo dõi được kết quả điều trị, từ đó điều chỉnh phương pháp điều trị(nếu cần thiết) để nâng cao hiệu quả chữa bệnh.
2. Phương pháp xét nghiệm dịch não tủy được diễn ra như thế nào?
Có rất nhiều cách giúp bác sĩ lấy được dịch não tủy của người bệnh, dưới đây là những cách cơ bản:
- Chọc Cisternal: Các bác sĩ sẽ lấy ra một lượng dịch não tủy ở dưới xương chẩm để vụ cho xét nghiệm.
- Chọc não thất và trực tiếp lấy dịch tủy. Chỉ nên áp dụng phương pháp này với những người có nguy cơ thoát vị não và thường chỉ được thực hiện trong khi phẫu thuật.
Bác sĩ thực hiện chọc tủy sống để lấy dịch não tủy
- Chọc dò tủy sống: Được đánh giá là an toàn nhất và cũng phổ biến nhất. Quy trình thực hiện như sau:
+ Người bệnh nằm nghiêng và đồng thời đầu gối hơi cong về phía trước ngực.
+ Sau khi xác định được vị trí lấy dịch, bác sĩ sẽ sát trùng và tiêm thuốc gây mê vào vùng cột sống dưới.
+ Tiếp đó, bác sĩ sẽ dùng kim tiêm để hút khoảng 10ml dịch tủy và đo áp lực dịch não tủy.
+ Sau khi đã lấy được dịch, tiến hành rút kim tiêm và làm sạch, rồi băng gạc lại.
+ Khi thực hiện xong, người bệnh cần nằm nghỉ ngơi.
3. Phân tích kết quả xét nghiệm dịch não tủy
Dựa vào kết quả xét nghiệm dịch não tủy, các bác sĩ có thể xác định được một số vấn đề sức khỏe của người bệnh, cụ thể là:
- Nếu dịch trong suốt và không có màu nghĩa là người bệnh hoàn toàn bình thường.
- Dịch não tủy bị mờ đục nghĩa là bệnh nhân bị nhiễm trùng hoặc cũng có thể là do bị tích tụ tế bào máu trắng hay protein.
- Dịch não tủy dính máu: Có thể là do xuất huyết hay tắc nghẽn dây cột sống.
- Dịch não tủy có màu khác thường như màu nâu, cam hay vàng: Hiện tượng này có thể là xuất huyết hoặc tăng protein dịch não tủy từ trước đó nhưng cũng có thể là do máu từ tủy sống và vì thế, việc phân tích kết quả xét nghiệm cũng gặp nhiều khó khăn.
- Ngoài ra, ở một số trường hợp bệnh cụ thể, dịch não tủy cũng có sự thay đổi nhất định:
+ Bệnh viêm não màng mủ: Dịch đục, tế bào bạch cầu tăng, protein toàn phần tăng, glucose giảm rõ. Kết quả cấy dịch não tủy cho thấy vi khuẩn mọc.
+ Bệnh viêm màng não lao: Dịch trong suốt, có màu vàng chanh. Thời gian đầu tăng tế bào bạch cầu trung tính và lympho, về sau tăng nhiều tế bào lympho. Có tình trạng nổi váng trong ống nghiệm, Protein tăng nhẹ, cấy tìm vi khuẩn Lao cho kết quả dương tính,…
+ Bệnh viêm màng não do virus: Dịch trong suốt, protein tăng nhẹ, tế bào tăng, nhất là các tế bào lympho.
MEDLATEC là đơn vị uy tín trong lĩnh vực xét nghiệm dịch não tủy
- Lưu ý: sau khi xét nghiệm não tủy, bệnh nhân có nguy cơ rủi ro nhất định về sức khỏe. Cụ thể một số tai biến có thể xảy ra như đau đầu, tụt kẹt não, nhiễm khuẩn, chảy máu,… Chính vì thế, bạn cần lưu ý lựa chọn những địa chỉ y tế đáng tin cậy để phòng tránh tối đa những nguy cơ rủi ro này.
- Sau khi có kết quả, các bác sĩ sẽ giải thích, tư vấn và lên phác đồ điều trị phù hợp với từng người bệnh.
Trên đây là một số thông tin cơ bản về xét nghiệm dịch não tủy. Hiện nay, Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC đang một trong những địa chỉ y tế uy tín trong thực hiện xét nghiệm dịch não tủy và nhiều loại xét nghiệm từ cơ bản đến chuyên sâu khác.
Đội ngũ bác sĩ của bệnh viện có chuyên môn cao, có nhiều năm kinh nghiệm và luôn tận tâm với người bệnh. Không những vậy, MEDLATEC còn chú trọng đầu tư về cơ sở vật chất, trang thiết bị, máy móc khám chữa bệnh để đảm bảo kết quả xét nghiệm chính xác, nhanh chóng, đồng thời nâng cao hiệu quả điều trị bệnh.
Nếu bạn có thắc mắc cần được giải đáp hoặc có nhu cầu thực hiện thăm khám và xét nghiệm, vui lòng liên hệ đến tổng đài 1900 56 56 56, các tổng đài viên của MEDLATEC luôn sẵn sàng tư vấn chi tiết cho bạn.