Sụn tăng trưởng có chức năng gì và những thông tin cần biết

Sụn ​​​​tăng trưởng là một cấu trúc phức tạp, thường xuyên gặp phải những vấn đề về chấn thương, đặc biệt ở trẻ chiếm từ 18 đến 30% các trường hợp chấn thương. Bài viết sau giải đáp thắc mắc: “Sụn tăng trưởng có chức năng gì?” và sự phát triển của xương.

1. Hình thành sụn tăng trưởng và sự phát triển của xương

Về vật lý, sụn tăng trưởng còn được gọi là tấm tăng trưởng, có chức năng đảm bảo sự phát triển theo chiều dọc của xương dài. Về cấu trúc giải phẫu, đây là nơi diễn ra các tương tác phân tử và vật lý sinh học mang lại cho bộ xương đang phát triển những tính chất đặc thù.

Sụn tăng trưởng - một cấu trúc dễ bị tổn thương

Chồi của các chi được hình thành từ tuần thứ 4 của quá trình phát triển phôi do sự tăng sinh của các tế bào trung mô. Vào khoảng tuần thứ 5, bắt đầu hình thành các phần tử xương, định hình trước các đường viền xương. Sự trưởng thành của các tế bào cấu thành này hướng tới một quá trình tạo xương nội sụn, giai đoạn đầu tiên bao gồm sự biệt hóa sụn. Ở cấp độ xương dài, quá trình cốt hóa nội sụn sau đó diễn ra ở vùng giữa cơ hoành, từ các điểm cốt hóa chính. Nó dần dần kéo dài về phía xương tứ chi. Tuy nhiên, để chống lại "sự xâm lấn của xương" một cấu trúc sụn có tổ chức: chondro epiphysis được giữ lại. Nó được tạo thành từ một số yếu tố: epiphysis, apophysis và các yếu tố vật lý.

Đầu xương là một sụn tăng trưởng, có tổ chức hình cầu, tính phân cực và độ giãn nở của sụn quyết định sự tăng trưởng về thể tích của hai đầu xương cũng như hình thái khớp. Các apophysis cũng là sụn tăng trưởng của tổ chức hình cầu, chúng chịu trách nhiệm cho sự tăng trưởng của các khối chèn gân. Mặt khác, một tổ chức dạng đĩa, thể hiện một cực tăng trưởng theo trục và giữ chìa khóa cho sự phát triển về chiều dài của xương. 

Các đĩa tăng trưởng của sụn liên tục duy trì các quá trình tạo xương nội sụn, theo các quy định phức tạp, các giai đoạn tế bào và phân tử tái tạo các giai đoạn phôi xương của xương dài. Tuy nhiên, chúng mở ra theo một tổ chức không gian và thời gian duy trì độ bền cho đến khi bộ xương trưởng thành.

Sụn tăng trưởng có ba hệ thống mạch máu

Không giống như sụn khớp, sụn tăng trưởng là nơi diễn ra hoạt động trao đổi chất mạnh mẽ. Điều này dựa trên sự hình thành mạch máu đặc biệt phong phú từ các vòng nối quanh khớp, được bắt nguồn từ ba hệ thống riêng biệt. 

• Các mạch máu ở đầu xương đóng góp vào quá trình tạo mạch máu ở phía đầu xương của sụn tăng trưởng: vùng mầm và vùng tăng sinh. 

• Các mạch siêu hình xương, cũng như các nhánh tận cùng của các động mạch trung chuyển, đảm bảo sự trao đổi chất. 

• Một mạng lưới thứ ba đến từ vòng màng sụn và góp phần tạo mạch máu cho đỉnh ngoại vi của đĩa tăng trưởng.

Mặt khác, vùng trung tâm của sụn tăng trưởng – vùng phì đại – hoàn toàn không có mạch máu.

2. Sự phát triển về chiều dài của xương

Ở chi dưới, sự phát triển chiếm ưu thế nằm gần đầu gối. Đầu xa xương đùi, đầu gần xương mác và xương chày đóng góp trung bình 80% vào sự gia tăng chiều dài chi. Tương tự, đối với các chi trên, sự phát triển vượt trội nằm cách xa khuỷu tay (đầu gần xương cánh tay và xương trụ). Cho đến hết tuổi dậy thì, sự trưởng thành của bộ xương kết thúc, đi kèm với sự biến mất hoàn toàn của lớp sụn tăng trưởng. Sự biến mất này, không đồng bộ theo các vị trí giải phẫu, điều này giúp đánh giá "tuổi xương" của thanh thiếu niên.

Sự phát triển chiều dài xương nằm ở đầu xương cánh tay

Từ khi sinh ra, nhiều hormone tham gia vào quá trình điều hòa hệ thống bên ngoài đối với tốc độ tăng trưởng của thể chất. Các tế bào sụn của đĩa tăng trưởng có các thụ thể hormone tăng trưởng có tác dụng trực tiếp, kích thích sự tăng sinh và phì đại của chúng. Hormone này cũng có tác dụng gián tiếp thông qua kích hoạt cục bộ somatomedin (IGF-1) trong cơ thể, cũng như bằng cách kích thích sản xuất gan.

Steroid giới tính cũng đóng một vai trò quan trọng trong việc kiểm soát sự tăng trưởng. Testosterone kích thích sự tăng sinh tế bào sụn trong cơ thể ở thời kỳ tiền dậy thì. Estrogen đóng một vai trò tương tự đối với tế bào sụn, khi bắt đầu dậy thì, thông qua các thụ thể alpha của chúng. Tuy nhiên, các thụ thể beta cũng chịu trách nhiệm ức chế sự phát triển của khung xương trục bằng cách hạn chế sự tăng sinh của tế bào sụn và sau đó thúc đẩy sự xâm lấn mạch máu của cơ thể, dẫn đến hiện tượng mọc đầu xương sinh lý vào cuối tuổi dậy thì. Ảnh hưởng của nội tiết tố nam đối với thể chất một phần liên quan đến sự biến đổi của chúng thành estrogen.

3. Sụn tăng trưởng có chức năng gì?

Sụn tăng trưởng có chức năng gì? Chức năng của sụn tăng trưởng rất cần thiết trong quá trình phát triển xương, vì vậy đòi hỏi sự chú ý đặc biệt trong quá trình điều trị chỉnh hình và phẫu thuật bộ xương của trẻ.

Về mặt cơ học, sụn tăng trưởng đại diện cho các vùng "chuyển tiếp" sụn xen kẽ giữa hai đoạn xương. Chúng tạo thành các vùng tập trung căng thẳng cơ học, chịu trách nhiệm về tần suất cực cao của các tổn thương mà chúng tiếp xúc trong bệnh lý chấn thương cũng như trong các căng thẳng lặp đi lặp lại liên quan đến hoạt động thể thao cường độ cao.

Phân loại gãy xương đầu xương thành năm loại 

Các loại I và II đi qua độ dày của vật lý, giữa lớp nối tiếp và lớp phì đại: lớp mầm vẫn còn nguyên vẹn. 

Có 5 loại gãy xương đầu xương

Ngược lại, các loại III và IV hoàn toàn vượt qua sụn tăng trưởng, có nguy cơ gây tổn thương cho vùng mầm. Loại V có đặc điểm là không nhất thiết phải nhìn thấy ngay trên phim X- quang mà do thể chất bị tác động nghiêm trọng, có nguy cơ bị hủy hoại hoàn toàn.

Trên đây là những thông tin hữu ích trả lời cho câu hỏi Sụn tăng trưởng có chức năng gì?, sự hình thành và phát triển về chiều dài của xương. Ngoài ra, nếu bạn nhận thấy những triệu chứng sức khỏe bất thường liên quan đến xương, hãy đến chuyên khoa Xương khớp tại các Bệnh viện, Phòng khám thuộc Hệ thống Y tế MEDLATEC để được các bác sĩ thăm khám và có hướng chữa trị thích hợp. Hoặc, bạn có thể gọi đến số tổng đài sau: 1900 56 56 56 để được tư vấn và giải đáp các thắc mắc.