Khi nào cần áp dụng vật lý trị liệu chân cho trẻ sơ sinh?

Tỷ lệ trẻ sơ sinh bị dị tật bẩm sinh ở chân hiện nay đang ở mức khá cao. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, tình trạng này có thể ảnh hưởng xấu đến tương lai của trẻ. Vì thế, phương pháp vật lý trị liệu chân cho trẻ sơ sinh được ưu tiên sử dụng.

1. Khi nào cần áp dụng vật lý trị liệu chân cho trẻ sơ sinh?

Dị tật bẩm sinh ở bàn chân là một vấn đề phổ biến ở trẻ sơ sinh. Trong 2 tháng cuối thai kỳ, bàn chân của trẻ thường bị chèn ép trong tử cung do thai lớn, khung chậu của mẹ bị hẹp hoặc mẹ mang thai đôi. Bác sĩ thường xác định các loại dị tật chân để chọn phương pháp vật lý trị liệu phù hợp. Hầu hết các dị tật này đều có thể được khắc phục hoàn toàn bằng vật lý trị liệu.

Trẻ mắc bệnh khớp háng bẩm sinh

Trẻ bị trật khớp háng bẩm sinh xảy ra khi đầu xương đùi của bé không khớp với ổ khớp của xương chậu, mà nó bị trượt ra khỏi vị trí bình thường của khớp háng. Đây là một tình trạng khá phổ biến ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, và nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, có thể gây ra các vấn đề nghiêm trọng về xương khớp và phát triển của trẻ.

Chân vòng kiềng

Tình trạng chân vòng kiềng là khi chân của trẻ bị cong ra ngoài ở mức độ lớn hơn so với bình thường, tạo thành hình dáng vòng cung như kiềng. Tình trạng này có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm di truyền, sử dụng nhiều tã lót, hay các vấn đề về cơ bắp và khớp. 

Mặc dù không gây nguy hiểm cho sức khỏe, nhưng tình trạng chân vòng kiềng có thể ảnh hưởng đến thể hình và tâm lý của trẻ trong tương lai.Vì thế, các bậc cha mẹ cần đưa con đi kiểm tra sớm để có biện pháp can thiệp kịp thời.

Chân vòng kiềng có hình dáng vòng cung

Bàn chân của trẻ đụng gót

Bàn chân đụng gót là một dị tật thường gặp ở trẻ và có thể được chữa khỏi dễ dàng. Đây là một tình trạng khi bàn chân của trẻ có xu hướng đặt chân chỗ gót, thay vì đặt chân đúng phần trung tâm của bàn chân. Điều này có thể dẫn đến sự mất cân bằng và khiến trẻ dễ bị ngã khi đi lại. Nguyên nhân của tình trạng này có thể do các vấn đề về cơ thể, khớp xương hoặc thần kinh.

Bác sĩ sử dụng phương pháp vật lý trị liệu chân cho trẻ sơ sinh bằng cách kéo giãn cơ mặt trước của cẳng chân, tập mạnh cơ bụng chân và sử dụng nẹp hoặc cuộn gạc để cố định bàn chân trong tư thế gập mặt lòng bàn chân.

Bàn chân lật ngoài

Bàn chân lật ngoài là một tình trạng khi bàn chân của trẻ bị nghiêng và xoay ra phía ngoài, thường xảy ra khi trẻ đứng hoặc đi. Việc điều trị bàn chân lật ngoài ở trẻ thường bao gồm sử dụng nẹp nhựa để kéo giãn nhóm cơ mặt trước cẳng chân, giúp giảm bớt độ lật ngoài của bàn chân. Ngoài ra, bác sĩ cũng có thể sử dụng băng keo để cố định bàn chân trẻ trên đế giày hoặc đế nhựa, tập mạnh cho cơ bụng chân để tăng sức mạnh cho các cơ bên trong bàn chân và giúp cải thiện tình trạng lật ngoài. 

Bàn chân vẹo trong

Bàn chân vẹo vào trong ở trẻ là tình trạng mặt trước của bàn chân bị dịch sang phía trong so với phần sau của bàn chân, gây ra sự áp lực và sự chèn ép ở khu vực này. Tình trạng bàn chân này có thể được khắc phục bằng phương pháp vật lý trị liệu đơn giản, bằng việc chỉnh lại tư thế đúng cho bàn chân và sau đó cố định bằng nẹp Dennis-Brown, băng keo kết hợp với đế nhựa hoặc nẹp nhựa.

Bàn chân vẹo trong có thể được chữa khỏi bằng phương pháp vật lý trị liệu đơn giản

Bàn chân vòm

Đây là tình trạng khi bàn chân của trẻ có đường cong cao hơn bình thường, khiến cho mặt bàn chân không chạm vào mặt đất hoặc chỉ chạm ở một số điểm nhất định. Bàn chân có các dạng bất thường như vậy thường xuất hiện trong các trường hợp bệnh lý thần kinh hoặc bệnh lý thần kinh - cơ, dẫn đến các vấn đề liên quan đến việc đi lại.

Để điều trị bàn chân vòm, bác sĩ có thể dùng các phương pháp kéo giãn nhóm cơ mặt trước bàn chân và cơ bụng chân, tập mạnh các cơ gập mặt lòng bàn chân, cơ chày sau và cơ áp ngón I. Bác sĩ sau đó dùng băng keo để cố định bàn chân vào một cái đế nhựa, chêm một miếng vải mềm dưới lòng bàn chân để điều chỉnh tình trạng của trẻ.

Trẻ khi đã biết đi có thể sử dụng giày chỉnh hình để điều chỉnh tình trạng co rút cơ và trật khớp. Nếu tình trạng nặng, phẫu thuật có thể là cách điều trị cần thiết và trẻ cần được theo dõi trong suốt quá trình tăng trưởng.

Bàn chân áp

Tình trạng bàn chân áp là khi phần trước bàn chân vẹo vào trong, trong khi phần sau bàn chân vẫn bình thường. Để điều trị, bác sĩ sẽ thực hiện nắn chỉnh bàn chân trở lại đúng vị trí và sau đó cố định bằng băng keo trên đế nhựa hoặc sử dụng nẹp Dennis-Brown.

Chân khoèo

Khoèo chân ở trẻ là dạng dị tật bàn chân nặng và phức tạp, có thể là dạng bàn chân áp, bàn chân quay ngửa, bàn chân ngựa hoặc gót vẹo vào trong. 

Để trị liệu cho trẻ bị chân khoèo, thường sử dụng các phương pháp như nắn chỉnh bàn chân về tư thế đúng, kéo giãn gân gót,...Sau đó, cố định bàn chân bằng nẹp Dennis-Brown, băng dán với đế nhựa hoặc nẹp nhựa phù hợp với mức độ nặng/nhẹ của dị tật. Tuy nhiên, ở một số trường hợp, trẻ có thể cần phải phẫu thuật để kéo giãn các cơ bị co rút.

Khoèo chân ở trẻ là dạng dị tật bàn chân nặng và khá phức tạp

2. Những điều cần lưu ý khi thực hiện vật lý trị liệu chân cho trẻ sơ sinh

Để điều trị các vấn đề ở chân cho trẻ sơ sinh, không chỉ cần sự phối hợp giữa các chuyên khoa khác nhau mà còn yêu cầu sự kiên trì và hợp tác của trẻ và gia đình trong việc tập luyện hàng ngày. Ban đầu, trong giai đoạn đầu của quá trình này, nhiều người có thể mất tinh thần và mất đi quyết tâm khi chưa thấy hiệu quả. Tuy nhiên, khi trẻ bắt đầu tiến bộ và tiến triển, cha mẹ sẽ cảm thấy giảm được gánh nặng về mặt tâm lý.

Các bài tập vật lý trị liệu cho trẻ sơ sinh rất đơn giản và dễ thực hiện. Vì thế, cha mẹ có thể tập luyện cho trẻ ở bất kỳ địa điểm nào và thực hiện bất kỳ lúc nào trong ngày mà không cần phải đến phòng khám hay có sự hỗ trợ từ nhân viên y tế chuyên nghiệp.

Mặc dù các bài tập vật lý trị liệu chân cho trẻ sơ sinh rất đơn giản nhưng lại rất quan trọng đối với những trẻ bị dị tật bẩm sinh ở chân. Vì vậy, nếu cha mẹ phát hiện dấu hiệu bất thường ở chân của trẻ, nên đưa bé đi khám ngay lập tức để được can thiệp kịp thời và tăng khả năng phục hồi cho bé.

Các bài tập vật lý trị liệu cho trẻ sơ sinh rất đơn giản và dễ thực hiện

Nếu bạn còn thắc mắc nào liên quan đến vấn đề “vật lý trị liệu chân cho trẻ sơ sinh” hoặc có nhu cầu cho trẻ thăm khám tại Hệ thống Y tế MEDLATEC, hãy liên hệ qua số điện thoại của bệnh viện - 1900 56 56 56 để được hỗ trợ và tư vấn.