Hướng dẫn cách chăm sóc bệnh nhân xuất huyết não an toàn

Xuất huyết não là một bệnh lý nguy hiểm với tỷ lệ mắc phải biến chứng rất cao. Do đó, để bệnh nhân có thể hồi phục một cách nhanh chóng và đề phòng bệnh lại tái phát thì người nhà phải đặc biệt quan tâm và chăm sóc. Bài viết sau đây sẽ hướng dẫn cách chăm sóc bệnh nhân bị xuất huyết não cụ thể bao gồm chế độ dinh dưỡng, tập luyện và những điều cần tránh.

1. Hướng dẫn cách chăm sóc bệnh nhân bị xuất huyết não trong sinh hoạt hàng ngày

Người bệnh xuất huyết não có thể bị tái phát, vì thế nên họ cần được chăm sóc bằng một chế độ đặc biệt. Điều này không những làm bệnh nhân có thể hồi phục nhanh chóng mà còn giúp họ giảm được các áp lực về mặt tinh thần. Các việc bạn cần lưu ý trong hướng dẫn cách chăm sóc bệnh nhân xuất huyết não bao gồm: chế độ dinh dưỡng, vệ sinh cá nhân, vận động phục hồi và cách đề phòng bệnh tái phát.

Xuất huyết não kéo theo nhiều biến chứng nguy hiểm cho người bệnh

1.1. Chế độ dinh dưỡng

Với những ai mắc chứng xuất huyết não mà không liệt cơ tròn thì người nhà cần lưu ý xây dựng thực đơn hàng ngày cho người bệnh theo các nguyên tắc sau:

• Chế độ ăn ít muối.

• Cho ăn các thức ăn dạng mềm.

• Chia thành nhiều bữa trong ngày, mỗi bữa ăn một lượng thức ăn vừa phải. 

• Tăng lượng rau xanh và hoa quả.

• Hạn chế mỡ động vật, chất béo,…

• Không cho người bệnh tiếp xúc với các chất kích thích.

Thực hiện ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng theo nguyên tắc

1.2. Vệ sinh cá nhân 

Lưu ý thứ hai trong hướng dẫn cách chăm sóc bệnh nhân xuất huyết não chính là hỗ trợ khâu vệ sinh cá nhân cho người bệnh. Có nhiều bệnh nhân xuất huyết não nhưng không bị biến chứng rối loạn tiểu, đại tiện. Trường hợp này, bệnh nhân có thể tự thực hiện vệ sinh cá nhân. Ngược lại, người nhà phải hỗ trợ bệnh nhân trong các hoạt động vệ sinh cá nhân hàng ngày.

1.3. Vận động phục hồi

Đối với những bệnh nhân nào bị biến chứng nhẹ thì cần lên kế hoạch luyện tập một cách phù hợp để góp phần giúp cho bệnh tình phục hồi nhanh chóng hơn. Hầu hết các động tác luyện tập đều sẽ do bệnh nhân tự làm mà không có sự trợ giúp của người nhà. 

Chăm chỉ tập luyện các bài tập phục hồi trong quá trình điều trị

Tùy vào mức độ bệnh lý của bệnh nhân, sẽ có các bài tập cụ thể với nhiều cường độ nặng nhẹ khác nhau. Nếu bạn cảm thấy việc tự xây dựng một bài tập để phục hồi chức năng cho người bị xuất huyết não quá khó, thì có thể đến các chuyên gia phục hồi chức năng để xin ý kiến. Ở giai đoạn này, người nhà nên thường xuyên động viên để khích lệ tinh thần bệnh nhân. Đây cũng là một nội dung trong hướng dẫn cách chăm sóc bệnh nhân xuất huyết não.

1.4. Phòng ngừa sự tái phát của bệnh

Nguy cơ tái phát của căn bệnh này rất cao, vì thế ngoài việc đảm bảo các yếu tố bên trên thì người nhà cần nắm rõ các biện pháp phòng tránh bệnh tái phát như sau:

• Hạn chế tiếp xúc với gió lạnh.

• Tuyệt đối không cho người bệnh tắm vào đêm khuya.

• Luôn giữ thân nhiệt ổn định (giữ ấm cơ thể và không phơi nắng quá lâu).

• Giữ tinh thần lạc quan, thoải mái.

• Ngủ đủ giấc và không làm việc quá sức.

Hướng dẫn cách chăm sóc bệnh nhân xuất huyết não từ giấc ngủ

• Không cho bệnh nhân vận động thể lực mạnh (chạy nhanh, mang vác nặng, đá bóng,…).

• Thực hiện các vận động nhẹ nhàng như đạp xe, đi bộ,…

• Không uống rượu bia, thuốc lá và các chất kích thích.

• Tiến hành điều trị triệt để các bệnh lý liên quan nếu có (tiểu đường, rối loạn nhịp tim, tăng huyết áp, xơ vữa động mạch,...).

2. Cách xử lý xuất huyết não tại chỗ

Để giảm thiểu tối đa những biến chứng xảy ra sau này thì bạn nên nắm kĩ các bước xử lý xuất huyết não tại chỗ theo đúng quy trình. Trước hết, hãy gọi ngay mọi người xung quanh đến trợ giúp, đỡ bệnh nhân tránh bị chấn thương hay té ngã. Sau đó, lập tức gọi xe cứu thương và xem xét tình hình người bệnh trong các trường hợp sau đây:

• Nếu bệnh nhân nằm bất tỉnh hoặc đang trong trạng thái lơ mơ: Đặt họ ở tư thế ngửa hoặc nằm nghiêng. Nếu khi để ngửa mà bệnh nhân có dấu hiệu nôn ói thì chuyển tư thế sang nằm nghiêng ngay lập tức để tránh làm người bệnh sặc gây cản trở việc hít thở. Sau đó, xem kĩ trong khoang miệng của bệnh nhân nếu có vật gì hoặc đàm thì lấy hết ra cho đường hô hấp được lưu thông.

• Nếu bệnh nhân vẫn còn tỉnh táo: đặt họ nằm ở một tư thế thoải mái và theo dõi những phản ứng tiếp theo của người bệnh.

Theo hướng dẫn cách chăm sóc bệnh nhân xuất huyết não, sau khi đã thực hiện các khâu sơ cứu ban đầu, bạn hãy bằng mọi cách đưa người bệnh đến cơ sở y tế gần nhất có thể để tránh gây ra nhiều tổn thương đến não. Quá trình này có một số lưu ý như sau:

• Không được đưa người bệnh đi bằng xe máy vì nó sẽ làm tăng áp lực nội sọ và gây nguy cơ tử vong cho người bệnh.

• Nên vận chuyển bệnh nhân bằng xe cứu thương chuyên dụng vì nó có đầy đủ các dụng cụ cần thiết cùng với nhân viên y tế đảm bảo an toàn cho người bệnh. Trường hợp không thể đợi được xe cấp cứu đến, bạn có thể thay thế bằng xe ô tô, nhưng lưu ý hãy đặt bệnh nhân nằm ở tư thế thoải mái nhất.

Hướng dẫn cách chăm sóc bệnh nhân xuất huyết não an toàn

Khi đã xử lý xong xuôi theo hướng dẫn cách chăm sóc bệnh nhân xuất huyết não, bạn cần đưa bệnh nhân đến các cơ sở y tế gần nhất vì khoảng thời gian này đối với bệnh nhân còn quý hơn vàng. Chỉ cần chậm trễ khoảng 3 phút thôi là đủ để gây tổn thương cho các tế bào não vì chúng không được cung cấp oxy đầy đủ, và tổn thương này không thể phục hồi được. Cơ hội cứu chữa của bệnh nhân sẽ tỷ lệ thuận với thời gian bạn đưa họ đến bệnh viện. 

3. Xử lý xuất huyết não cần tránh điều gì?

Trên thực tế, không phải ai cũng có thể áp dụng một cách chuẩn xác các hướng dẫn cách chăm sóc bệnh nhân xuất huyết não bên trên. Có nhiều người thực hiện rất lúng túng và làm sai cách trong quá trình xử lý xuất huyết não cho người bệnh. Một trong những sai phạm thường gặp có thể kể đến như:

• Dùng kim nhọn chích vào mười đầu ngón chân, tay của bệnh nhân.

• Thực hiện cạo gió trực tiếp cho người bệnh.

• Cho bệnh nhân uống các thuốc điều trị huyết áp.

Không ít trường hợp bệnh nhân xuất huyết não vì bị xử lý sai cách dẫn đến tắc nghẽn đường thở, nghiêm trọng hơn là nhồi máu cơ tim. Riêng những ai bị xuất huyết não nguyên nhân do đột quỵ thì người nhà nên thực hiện tốt các bước sơ cứu trước khi đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế. 

Không cho bệnh nhân uống bất cứ loại thuốc nào khi chưa được bác sĩ cho phép

Trên đây là hướng dẫn cách chăm sóc bệnh nhân xuất huyết não bao gồm các việc cần làm, cần tránh cũng như cách xử lý khi người nhà bị xuất huyết não một cách đúng đắn nhất. Lưu ý: việc đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất là cực kỳ quan trọng.