Vai trò của tụy và những bệnh lý thường gặp ở tụy?

Tụy là một trong những bộ phận có vai trò rất quan trọng thuộc về hệ tiêu hóa. Tuy nhiên rất ít người biết về tuyến tụy cũng như vai trò, chức năng của bộ phận này. Trong khi đó, tuyến tụy cũng là bộ phận thường gặp phải những bệnh lý nghiêm trọng mà không phải ai cũng biết. Vì vậy, việc tìm hiểu về tụy không chỉ về vai trò chức năng mà cả cách phòng bệnh về tụy là điều cần thiết nên làm đối với bất cứ ai.

1. Tụy và chức năng của tụy là gì?

Ai cũng biết, hệ tiêu hóa bao gồm các bộ phận liên quan trực tiếp đến đường ăn uống như: miệng, thực quản, dạ dày, ruột, trực tràng, hậu môn,… Tuy nhiên, hệ tiêu hóa còn phải có sự hỗ trợ của nhiều bộ phận khác, trong đó có tuyến tụy. 

Tụy là gì?

Tụy là một cơ quan nằm sau phúc mạc, trải dài theo độ cong của tá tràng đến cuống lách, cắt ngang trước cột sống. Cơ quan này có hình giống cái búa với 3 phần (đầu, thân, đuôi), dài khoảng 15cm, cao 6cm, dày 3cm và nặng khoảng 80g. Đây là một tổ chức mềm có màu trắng nhạt.  

Vai trò chức năng của tụy

Tuyến tụy là nơi sản xuất dịch tiêu hóa nhằm tiêu hóa hầu hết tất cả các thành phần thức ăn. Chức năng của tụy được phân chia thành 2 phần: tụy ngoại tiết với chức năng chính là sản xuất men tiêu hóa mỡ và protein, đồng thời trung hòa lượng dịch lượng acid trong thức ăn từ dạ dày, có vai trò quan trọng đối với hệ tiêu hóa. Còn tụy nội tiết ở gần mạch máu, tham gia vào quá trình làm giảm nồng độ của glucagon và insulin trong máu.

Tụy là một trong những cơ quan thuộc hệ tiêu hóa

2. Các bệnh lý về tụy thường gặp

Mặc dù là một cơ quan ít người biết đến nhưng tụy có vai trò hết sức quan trọng đối với sự hoạt động của hệ tiêu hóa. Bộ phận này thường gặp phải những vấn đề như: 

Viêm tụy

Là tình trạng tuyến tụy bị viêm do những bất thường trong quá trình hoạt động của chúng. Thường là do các enzyme tiêu hóa hoạt động bất thường và tấn công tuyến tụy. Bệnh có 2 dạng:

- Viêm tụy cấp: Là do tuyến tụy bị vi khuẩn tấn công bất ngờ gây viêm cấp và gây nên tình trạng đau nghiêm trọng kéo dài trong vài ngày. Cùng với đó là các triệu chứng đầy hơi, nôn mửa, sốt. Nguyên nhân là do sỏi mật, lạm dụng rượu bia, di truyền hoặc tác dụng phụ của thuốc,…

- Viêm tụy mạn: Là tình trạng viêm tụy kéo dài, nếu có yếu tố tác động thì có thể tiến triển thành đợt cấp. Bệnh thường gặp ở nam giới nhiều hơn. Triệu chứng là đau bụng, tiêu chảy, bệnh kéo dài sẽ gây tiểu đường. 

Viêm tụy là căn bệnh khá thường gặp

Ung thư tụy

Bệnh hình thành chủ yếu xuất phát từ tuyến tụy ngoại tiết. Nguyên nhân từ yếu tố di truyền hoặc do tác động từ môi trường sống. Việc tiếp xúc thường xuyên với hóa chất độc hại, thuốc trừ sâu, hóa chất luyện kim,… cũng là nguyên nhân hàng đầu gây bệnh. 

Các bệnh nhân bị viêm gan, xơ gan, tiểu đường, viêm tụy mãn tính cũng có nguy cơ cao bị ung thư tụy. Triệu chứng thường thấy là: đau bụng kéo dài, giảm cân không rõ nguyên nhân, chán ăn, đầy hơi, đi ngoài phân lỏng kèm mỡ, vàng da vàng mắt, ngứa,… 

3. Phương pháp điều trị các bệnh về tụy

Đối với từng trường hợp và từng loại bệnh về tụy, bệnh nhân cần được thăm khám kỹ lưỡng, xác định tình trạng bệnh và các bệnh lý khác để có phác đồ điều trị đúng hướng: 

Phương pháp điều trị viêm tụy

Đối với viêm tụy cấp: Bệnh nhân được chỉ định truyền dịch, sử dụng thuốc giảm đau, chăm sóc và theo dõi tại bệnh viện. Với những trường hợp viêm tụy có dấu hiệu hoại tử thì cần phẫu thuật cắt bỏ phần nhiễm trùng nặng. Hoặc nguyên nhân do sỏi mật thì phẫu thuật loại bỏ sỏi. Bệnh nhân cần được theo dõi chặt chẽ vì viêm tụy có thể gây ảnh hưởng đến gan, thận, phổi, tim. 

Đối với viêm tụy mạn: Điều trị giảm đau, cải thiện về dinh dưỡng, sử dụng men tụy và insulin để cải thiện tình hình. Cùng với đó là kết hợp các phương pháp ăn uống, luyện tập, chế độ ăn khoa học để cải thiện tình trạng viêm. 

Bệnh nhân viêm tụy cần được điều trị sớm và đúng hướng

Điều trị ung thư tụy

Tùy theo vị trí, kích thước khối u và tình trạng bệnh mà bệnh nhân được chỉ định áp dụng các phương pháp điều trị phù hợp. Thông thường, bệnh nhân ung thư tụy sẽ phải tuân thủ những cách điều trị sau: 

- Phẫu thuật loại bỏ khối u: Với những trường hợp phát hiện sớm, có thể phẫu thuật để cắt bỏ khối u, tránh tế bào ung thư xâm lấn các mô xung quanh. 

- Xạ trị: Xạ trị là dùng tia tia xạ năng lượng cao chiếu xạ vào khối u nhằm tiêu diệt tế bào ung thư, làm teo nhỏ kích thước khối u. 

- Hóa trị: Dùng hóa chất để tiêu diệt tế bào ung thư thông qua việc truyền hóa chất trực tiếp vào cơ thể. Hóa trị cũng áp dụng cho bệnh nhân sau phẫu thuật. 

Điều trị ung thư tụy rất phức tạp

4. Làm sao để phòng ngừa bệnh về tụy

Bất cứ ai cũng có thể mắc các bệnh về tụy. Chính vì thế, để phòng ngừa bệnh ngay từ sớm, mỗi người cần nên nhớ những giải pháp sau đây: 

- Xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh, kết hợp với thể dục thể thao để nâng cao sức khỏe. 

- Tăng cường những thực phẩm bổ sung chất xơ, vitamin để tăng cường sức đề kháng cơ thể, đặc biệt là tốt cho hệ tiêu hóa. 

- Nên từ bỏ thói quen uống rượu, bia, hút thuốc lá, sử dụng các chất kích thích. Đây là tác nhân hàng đầu gây viêm tụy cấp. 

- Giảm cân nếu đang thừa cân, béo phì, duy trì thể trạng và cân nặng hợp lý, tránh tiểu đường. 

- Những người bị tăng triglyceride có giải pháp ăn uống giảm mỡ, kiểm soát mỡ máu. 

Cách tốt nhất để có một sức khỏe toàn diện và khỏe mạnh là nên khám sức khỏe định kỳ nhằm phát hiện sớm những bất thường trong cơ thể. Hoặc nếu có bất cứ dấu hiệu nào bất thường như đau bụng, tiêu chảy, sốt, buồn nôn,… Hay cảm nhận hệ tiêu hóa có vấn đề, cần nghĩ ngay đến những bất thường có thể gặp phải trong tuyến tụy. Đặc biệt là với những người có người thân trong gia đình từng mắc bệnh về tụy thì càng phải thận trọng với mọi dấu hiệu của bệnh. 

Để khám sàng lọc, xác định bệnh lý ngay từ sớm, hãy đặt lịch khám ngay tại Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC. Đây là địa chỉ chăm sóc sức khỏe uy tín hàng đầu miền Bắc hiện nay được nhiều người tin tưởng lựa chọn. Gọi ngay hotline 1900 56 56 56 để được hướng dẫn đặt lịch khám nhanh, tiện lợi và tư vấn sức khỏe.