Nguyên nhân và giải pháp ngừa bệnh táo bón ở người lớn

Táo bón là một trong những bệnh lý thường gặp ở tất cả mọi người với bất kỳ độ tuổi nào. Mặc dù, táo bón không phải là nguyên nhân gây ra tử vong nhưng căn bệnh này có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng về sau. Vậy tình trạng táo bón ở người lớn xuất phát từ nguyên nhân nào?

1. Sơ lược về bệnh táo bón 

Táo bón được biết đến là hiện tượng đi tiêu không hết, số lần đi ít hơn bình thường, khó khăn do tình trạng đi tiêu kéo dài mà không có bất thường trong giải phẫu học hoặc sinh hóa. Ngoài ra, người bệnh thường cảm thấy đau tức bụng, muốn đi đại tiện nhưng do sự co thắt trong lúc bị táo bón nên buộc phải rặn mạnh để đẩy phân ra ngoài. Bên cạnh đó, thời gian đi đại tiện thường kéo dài hoặc vài ngày mới mắc đại tiện một lần. Thông thường, tình trạng táo bón ở người lớn sẽ kéo dài khoảng 2 - 3 ngày hoặc nặng hơn (tầm 4 - 5 ngày). 

Bệnh táo bón có nghiêm trọng không?

Theo các bác sĩ, hiện tượng táo bón do những cặn bã của thức ăn (hay gọi là phân) di chuyển với tốc độ chậm chạp trong ruột già. Quá trình di chuyển càng lâu sẽ khiến phân càng khô cứng do bị hấp thụ nhiều nước. Nếu tình trạng này kéo dài nhiều ngày và nhiều lần có thể cảnh báo bệnh nhân đang gặp một số vấn đề như suy giáp, bệnh đại tràng,...

2. Nguyên nhân gây ra bệnh táo bón ở người lớn

Tình trạng táo bón ở người lớn có thể xuất hiện do nhiều nguyên nhân khác nhau. Theo một số tài liệu y khoa và kinh nghiệm của mình, các bác sĩ đã chỉ rõ bệnh táo bón là hậu quả của một số lý do sau đây:

2.1. Cơ thể thiếu nước

Lười uống nước là một vấn đề khá quen thuộc với mọi người, nhất là những người lớn tuổi. Tuy nhiên, nếu uống nước quá ít dẫn đến cơ thể bị thiếu nước có thể khiến bạn phải đối diện với tình trạng táo bón. Bên cạnh đó, những bệnh nhân mắc phải một số bệnh lý liên quan đến cơ quan tiết niệu, thận, thường có tâm lý lười uống nước. 

Bị táo bón có thể do cơ thể thiếu nước

2.2. Suy giảm thể chất

Phần lớn mọi người đều không biết rằng sự suy giảm thể chất lại là nguyên nhân làm bạn mắc bệnh táo bón. Thực tế, khi cơ thể ít vận động sẽ khiến các cơ quan bên trong làm việc không hiệu quả hoặc gặp bất thường. Chẳng hạn như những người cao tuổi thường ít vận động nên các khớp gối dễ bị đau, chân tay cũng trở nên yếu hơn, khó hoạt động mạnh. Điều này đồng nghĩa với việc gia tăng nguy cơ mắc bệnh táo bón ở người lớn tuổi. 

2.3. Thiếu chất xơ

Chất xơ không chỉ là nguồn dinh dưỡng thiết yếu đối với sự phát triển của cơ thể mà còn có liên quan đến sự chuyển hóa thức ăn và thải phân ra ngoài. Theo chia sẻ của một số chuyên gia dinh dưỡng, ngoài hoa quả thì rau xanh là một loại thực phẩm giàu chất xơ và vitamin. Nếu trong chế độ ăn uống không cung cấp đầy đủ chất xơ thì cơ thể rất dễ bị táo bón. 

2.4. Tác dụng phụ do thuốc gây ra

Mặc dù, thuốc có công dụng chữa bệnh nhưng một số thành phần trong thuốc khiến bạn gặp phải một số tác dụng phụ ngoài ý muốn. Chẳng hạn như  tình trạng khó đi đại tiện. Thực tế, trong các loại thuốc có tác dụng điều trị niêm mạc dạ dày, thuốc nhuận tràng, thuốc có chứa chất tanin, thuốc chống trầm cảm,... thường khiến bệnh nhân bị táo bón. 

2.5. Nhịn đi đại tiện

Nhịn đi đại tiện là một thói quen xấu mà nhiều người thường mắc phải. Đặc biệt, những người mắc bệnh trĩ thường có tâm lý e ngại đi đại tiền vì sợ hậu môn chảy máu hoặc đau rát. Tuy nhiên, nếu tình trạng nhịn đi đại tiện kéo dài liên tục trong một thời gian dài sẽ khiến phân bị tích trữ dần dần và gây ra bệnh táo bón. Một số nghiên cứu đã chứng minh rằng, nguy cơ mắc bệnh táo bón ở mỗi người tỉ lệ thuận với số lần nhịn đi đại tiện của họ.

Nhịn đi đại tiện là một nguyên nhân thường gặp

3. Hậu quả do táo bón gây ra

Nhiều người thường mắc phải sai lầm khi cho rằng bệnh táo bón ở người lớn hoàn toàn không gây nguy hiểm đến sức khỏe cũng như tính mạng bệnh nhân. Thực tế, việc phát hiện và điều trị bệnh táo bón chậm trễ có thể khiến người bệnh gặp phải một số biến chứng nghiêm trọng sau đây:

• Tắc ruột: đây là một trong những hậu quả thường gặp do bệnh táo bón gây ra. Tuy nhiên, tình trạng này có thể kèm theo một số triệu chứng nghiêm trọng khác như đau bụng, mất nước, mệt mỏi,,.. 

Biến chứng nguy hiểm do táo bón gây ra

• Dễ bệnh trĩ: thông thường khi khó đi đại tiện, bệnh nhân thường cố gắng rặn mạnh, nhiều lần. Tuy nhiên, đây lại là nguyên nhân khiến trực tràng bị sa xuống, làm tăng nguy cơ mắc bệnh trĩ. 

• Làm tăng nguy cơ mắc phải một số bệnh lý như loạn nhịp tim, huyết áp cao hoặc thoát vị bẹn.

4. Phòng ngừa bệnh táo bón ở người lớn

Việc chủ động phòng ngừa bệnh sẽ giúp bạn bảo vệ sức khỏe của mình cũng như duy trì thể trạng khỏe mạnh. Vậy làm thế nào để ngăn ngừa nguy cơ mắc bệnh táo bón ở người lớn? Để giúp các bạn dễ dàng phòng tránh bệnh, sau đây là một số gợi ý hữu ích nhất:

• Cân nhắc việc sử dụng các loại thuốc có chứa thành phần gây táo bón. Bệnh nhân có thể nhờ bác sĩ tư vấn về liều lượng sử dụng hoặc thay đổi loại thuốc khác để thay thế. 

• Uống nhiều nước mỗi ngày. Tuy nhiên, không nên uống quá nhiều nước trong một lần. Thay vào đó, bạn nên uống nhiều ngụm, mỗi lần uống nước không quá 400ml. 

Cung cấp đủ nước cho cơ thể mỗi ngày

• Bổ sung chất xơ: rau củ và trái cây là một trong những nguồn thực phẩm có chứa rất nhiều chất xơ. Do đó, trong các bữa chính hoặc phụ, bạn đều nên cung cấp cho cơ thể nhiều chất xơ. 

• Xây dựng thói quen và duy trì tập luyện thể dục mỗi ngày. Những bài tập nhẹ nhàng không chỉ giúp cơ thể linh hoạt hơn mà còn giúp vùng cơ sàn chậu và ổ bụng vận động tốt hơn. Đây là một trong những yếu tố giúp bạn hạn chế gặp khó khăn khi đi đại tiện.

• Tuyệt đối không nhịn đi đại tiện và đảm bảo ngồi đúng tư thế. Bên cạnh đó, mọi người nên tạo cho mình thói quen đi đại tiện vào mỗi buổi sáng.

• Luôn cân bằng tâm lý bản thân: việc duy trì một đời sống lành mạnh, thoải mái tinh thần sẽ giúp bạn dễ dàng đẩy lùi bệnh tật.

•  Đối với bệnh nhân phải uống thuốc nhuận tràng thì nên lựa chọn những sản phẩm giúp mềm phân để bạn dễ dàng đi đại tiện.

Với những thông tin trên đây, hy vọng mọi người đã hiểu rõ hơn về bệnh táo bón ở người lớn. Bên cạnh đó, các bạn cũng được gợi ý một số giải pháp giúp phòng ngừa bệnh hiệu quả.