Đau bụng trên bên phải ở nữ và nam - những nguyên nhân điển hình

Đau bụng trên bên phải ở nữ hay các vị trí đặc thù khác có thể là dấu hiệu cảnh báo vấn đề sức khỏe nguy hiểm song không phải ai cũng hiểu rõ nên thường bị bỏ qua. Trong bài viết này, MEDLATEC sẽ giúp bạn phân biệt và tìm nguyên nhân của cơn đau bụng trên bên phải.

1. Tìm hiểu và các cơ quan vùng bụng

Vùng bụng bên phải của con người có thể chia thành 3 khu vực gồm:

• Vùng hạ sườn phải: Gồm vùng có tuyến thượng thận phải, cực trên thận trái, 1 góc đại tràng, túi mật, thùy gan phải.  

• Vùng mạng mỡ phải: Nơi có ruột non, đại tràng, thận phải.

• Vùng hố chậu phải: Nơi có ruột non, ruột thừa, manh tràng, động mạch chậu phải,…

Đau bụng ở nữ giới khá thường gặp

Khi những cơ quan này bị tổn thương, biểu hiện đau là phổ biến nhất và xuất hiện đầu tiên. Tuy nhiên do nhiều cơ quan chồng chéo nên người bệnh chỉ thấy đau bụng và có thể phân vùng chứ không thể biết chính xác cơn đau xuất phát từ cơ quan nào. Không nên chủ quan với cơn đau bụng phải dù ở nam hay nữ, tùy vào mức độ và vị trí đau mà nó có thể cảnh báo vấn đề sức khỏe nguy hiểm.

Ngoài ra, ở nam và nữ cơn đau bụng phải có thể liên quan đến tổn thương ở cơ quan hệ sinh dục đặc trưng cho hai phái. 

2. Nguyên nhân gây đau bụng trên bên phải ở nam

Ở nam giới, cơn đau bụng vùng phải thường do những bệnh lý nguy hiểm sau:

2.1. Nhóm bệnh về gan

Vùng bụng bên phải là nơi giữ phần lớn lá gan, vì thế đau bụng vùng này có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh lý về gan như: viêm gan, xơ gan, ung thư gan,… Đa phần trường hợp bệnh nhẹ, cơn đau không rõ rệt mà xuất hiện âm thầm, âm ỉ. Cơn đau tăng dần theo mức độ bệnh và kèm theo triệu chứng bệnh gan đặc trưng như: vàng da, vàng mắt, mệt mỏi, sụt cân không rõ nguyên do,…

 Bệnh về gan, trong đó có ung thư gan thường gây đau bụng bên phải

2.2. Bệnh tắc và nhiễm trùng đường ống mật

Nếu do bệnh lý đường ống mật, nam giới không chỉ bị đau bụng phải mà còn gặp triệu chứng: thở nhanh, rối loạn tiêu hóa, kết mạc mắt vàng, đánh trống ngực,…

2.3. Đau thận phải

Thận phải nằm ở vùng bụng bên phải, đau thận phải thường gây đau bụng đi kèm với đau lưng. Đây là bệnh lý nguy hiểm ở nam giới, cần sớm điều trị tránh biến chứng nặng như: viêm bể thận, sỏi thận,…

2.4. Đau đại tràng

Đau bụng do đau ruột già sẽ đi kèm với cảm giác chướng bụng, rối loạn tiêu hóa (có thể tiêu chảy hoặc táo bón),… 

2.5. Viêm đại tràng

Ngoài đau bụng, người bệnh sẽ có các triệu chứng khác như mệt mỏi, rối loạn đại tiểu tiện, ăn ngủ kém,...

2.6. Viêm bàng quang

Khi bị đau bụng dưới cùng vấn đề như: nước tiểu có mủ, tiểu buốt, tiểu có máu,… thì hãy nghĩ ngay đến bệnh viêm bàng quang.

2.7. Nhóm bệnh hệ sinh dục

Một số cơ quan hệ sinh dục của nam giới cũng nằm ở vùng bụng phải, vì thế cơn đau bụng có thể xuất phát từ đây, là dấu hiệu của bệnh:

• Xoắn tinh hoàn: Xoắn tinh hoàn làm giảm lưu lượng máu lưu thông đến tinh hoàn nên gây đau đột ngột, sưng bìu, đau bụng bên phải.

Cơ quan hệ sinh dục cũng có thể gây đau ở vùng bụng phải

• Thoát vị bẹn: Bệnh lý này do một phần mỡ mạc hoặc ruột treo xuyên qua khu vực yếu của thành bụng tạo chỗ phình. 

3. Nguyên nhân gây đau bụng trên bên phải ở nữ

Nếu cơn đau xuất hiện ở vùng bụng bên dưới, giống như nam giới thì nữ giới cũng có nguy cơ mắc các bệnh như: nhiễm trùng đường tiểu, sỏi thận, thoát vị đĩa đệm, táo bón,… 

Đau bụng trên bên phải ở nữ giới thường là biểu hiện của bệnh:

3.1. Viêm đại tràng

Bên cạnh cơn đau bụng điển hình, nữ giới mắc bệnh thường cảm thấy mệt mỏi, chán ăn và triệu chứng bệnh rõ ràng hơn nam giới.

3.2. Viêm ruột thừa

Ruột thừa nằm cuối đường ruột nếu bị nhiễm trùng có thể gây đau quặn bụng, sốt,… Nhiều người nhầm lẫn triệu chứng bệnh này với chúng rối loạn tiêu hóa thông thường trong khi viêm ruột thừa diễn biến phức tạp, có thể gây biến chứng tắc nghẽn ruột.

3.3. Nhiễm trùng đường tiết niệu

Nữ giới bị viêm nhiễm cơ quan nào đó của hệ tiết niệu đều thường bị đau bụng phải, đồng thời với triệu chứng sốt, đau lưng, buồn nôn, khó chịu ở lồng ngực,…

Nữ bị đau bụng phải có thể do nhiễm trùng đường tiết niệu

3.4. Đau bụng phải ở phụ nữ mang thai

Thai nhi lớn làm tử cung to dần và chèn ép các cơ quan khác trong ổ bụng, vì thế những cơn đau bụng thường khiến các mẹ vô cùng lo lắng. Thực tế, phụ nữ mang thai rất thường gặp những cơn đau bụng. Tuy nhiên nếu đau bụng kéo dài, mức độ đau nặng thì cần chú ý nguyên nhân có thể là vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như:

Viêm ruột thừa

Nếu thai phụ bị viêm ruột thừa, bệnh thường diễn biến phức tạp gây nhiều biến chứng nặng nề hơn người mắc bệnh bình thường. Do đó, nếu có dấu hiệu bệnh nghi ngờ, thai phụ cần đi khám bác sĩ càng sớm càng tốt, bác sĩ sẽ xem xét biện pháp điều trị an toàn với thai.

Viêm đường tiết niệu

Phụ nữ mang thai có thể bị viêm đường tiết niệu, nguyên nhân chủ yếu là nhiễm khuẩn E.coli. Ngoài ra, nguyên nhân gây nhiễm trùng đường tiết niệu có thể do bà bầu uống ít nước, khiến nước tiểu đặc và ứ đọng, dễ gây viêm nhiễm.

Thai ngoài tử cung

Thai thay vì làm tổ và phát triển ở tử cung, một số trường hợp thai làm tổ ở ổ bụng hoặc vòi trứng. Đây là biến chứng vô cùng nguy hiểm, có thể đe dọa đến tính mạng của mẹ nếu không can thiệp sớm. Thai ngoài tử cung chỉ có thể loại bỏ để đảm bảo tính mạng cho mẹ.

Cẩn thận với triệu chứng đau bụng phải ở phụ nữ mang thai

Tiền sản giật

Tiền sản giật là tình trạng nguy hiểm khi mang thai, có thể dẫn đến nhiều biến chứng nặng cho thai phụ trong và sau thai kỳ. Một trong những dấu hiệu bệnh là đau vùng bụng bên phải, đi kèm với triệu chứng sưng phù tay chân, đau đầu,… Sản phụ cần được thăm khám, kiểm tra để kiểm soát tiền sản giật nếu không may mắc phải.

Dọa sảy thai

Khi thai làm tổ, bám vào thành tử cung, thai phụ thường gặp phải những cơn đau. Tuy nhiên nếu qua giai đoạn bất ổn định này mà thai phụ vẫn bị đau bụng, đi kèm với biểu hiện xuất huyết máu, suy nhược, đau nhức lưng thì cần sớm đi khám kiểm tra nguy cơ dọa sảy thai.

Đau bụng trên bên phải ở nữ thường không do bệnh lý phụ khoa bởi các cơ quan hệ sinh dục nữ tập trung ở vùng bụng dưới. Nếu có thắc mắc khác, hãy liên hệ với MEDLATEC qua hotline 1900 56 56 56 để được tư vấn.