Cùng bạn tìm hiểu từ A đến Z về bệnh viêm tụy cấp

Bệnh viêm tụy cấp xảy ra đột ngột, trong một thời gian ngắn. Nếu được điều trị kịp thời và đúng cách, người bệnh có thể phục hồi hoàn toàn. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn tìm hiểu thông tin về căn bệnh này để biết cách xử trí và phòng ngừa bệnh hiệu quả.

1. Bệnh viêm tụy cấp là gì và nguyên nhân gây bệnh 

Vị trí của tuyến tụy là nằm cạnh ruột non và ở phía sau dạ dày. Cơ quan này có 2 chức năng chính là tụy nội tiết và tụy ngoại tiết, tụy ngoại tiết tiết ra các enzym tiêu hóa thức ăn, tụy nội tiết tham gia điều hòa quá trình chuyển hóa cơ thể

Viêm tụy cấp gây ra những cơn đau bụng dữ dội

Tình trạng viêm tụy cấp xảy ra do tình trạng viêm đột ngột gây tổn thương đến các tế bào nang tuyến. Bệnh có thể ở mức độ nhẹ và sẽ hoàn toàn có thể phục hồi nếu điều trị kịp thời. Ngược lại, với những bệnh nhân ở mức độ nặng, dịch tuyến tụy có thể chạy vào ổ bụng. Khi đó, bệnh có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến các cơ quan như tim, thận, phổi,… dẫn tới nguy cơ tử vong cao. 

Lưu ý: Bệnh viêm tụy cấp không lây nhiễm. Những người bị sỏi mật, nghiện rượu nặng là đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh.

Nguyên nhân phổ biến dẫn đến bệnh viêm tụy cấp: 

Rượu, bia: Đây được cho là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến căn bệnh này. Men rượu bia có ảnh hưởng trực tiếp đến tuyến tụy, kích thích giải phóng các enzyme vào ruột non và gây hại cho sức khỏe. Uống rượu bia quá nhiều cũng chính là một nguyên nhân phổ biến nhất gây hại cho tuyến tụy với những biến chứng thường gặp như xuất huyết hoại tử, suy thận,... Nếu uống rượu bia quá nhiều thì cũng sẽ khiến men gan cao và tác động làm rối loạn enzym tuyến tụy và từ đó gây bệnh. 

Tình trạng tắc nghẽn do sỏi ống mật chủ, giun chui ống mật hay dị vật, u tụy,… cũng là một nguyên nhân gây bệnh.

Bia rượu là nguyên nhân hàng đầu gây bệnh

Chấn thương vùng tụy hoặc sau phẫu thuật những vùng quanh tụy cũng có thể là những yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh.  

Tình trạng rối loạn chuyển hóa, chẳng hạn như tăng triglyceride máu hay tăng canxi máu.

Một số nguyên nhân khác có thể kể đến như tình trạng nhiễm khuẩn, nhiễm virus, nhiễm ký sinh trùng, nhiễm chất độc hại, viêm loét dạ dày,…

Bên cạnh đó, một số trường hợp mắc bệnh lại không thể tìm ra nguyên nhân gây bệnh rõ ràng. 

2. Những triệu chứng cảnh báo bệnh viêm tụy cấp

Dưới đây là những biểu hiện cảnh báo bệnh. Khi thấy những dấu hiệu này bạn nên nhanh chóng đi khám để được chẩn đoán bệnh sớm và được điều trị kịp thời.

Đau bụng: 

Bệnh nhân mắc viêm tụy cấp thường đau dữ đội ở vùng thượng vị, cơn đau khiến bệnh nhân phải nằm co người, bụng cứng như gỗ. Sau khi ăn quá nhiều đạm, quá nhiều chất dinh dưỡng thì những cơn đau càng nghiêm trọng hơn. Đau bụng và sẽ có thể đau lan ra lưng và hai bên hạ sườn.

Nôn và buồn nôn: Đây là triệu chứng rất phổ biến của bệnh viêm tụy cấp. Kèm theo triệu chứng đau bụng, người bệnh buồn nôn và nôn. Nhưng sau khi nôn vẫn không đỡ đau, họ có thể nôn ra dịch nhày và một số trường hợp nghiêm trọng có thể nôn ra dịch máu loãng. 

Bí đại tiện, chướng bụng: người bệnh cảm giác bí đại tiện, bụng có dấu hiệu chướng nhẹ, nhu động ruột giảm, không co cứng thành bụng. 

Bên cạnh đó, tùy vào mỗi trường hợp, người bệnh có thể gặp phải những triệu chứng khác như sốt, tăng nhịp tim, rối loạn ý thức,…

3. Phương pháp chẩn đoán bệnh viêm tụy cấp

Để chẩn đoán chính xác bệnh lý này, các bác sĩ có thể chỉ định bệnh nhân thực hiện các phương pháp chẩn đoán hình ảnh và xét nghiệm như sau: 

Đo nồng độ enzyme tiêu hóa: Cụ thể xác định nồng độ enzyme amylase và lipase ở trong máu người bệnh. Nồng độ càng cao thì nguy cơ mắc bệnh càng cao tăng cao trên 3 lần có giá trị chẩn đoán

Nên đến cơ sở y tế uy tín để được chẩn đoán bệnh chính xác

Nghiệm pháp dung nạp glucose chính là một phương pháp để đo xem dịch tuyến tụy có thể gây tổn thương cho các tế bào tuyến tụy tạo ra insulin hay không.

Một số phương pháp chẩn đoán hình ảnh như siêu âm, chụp CT, chụp cộng hưởng từ sẽ giúp các bác sĩ thấy rõ hơn những tổn thương trong ổ bụng và những vấn đề của tuyến tụy.

Nội soi mật tụy ngược dòng: Đây là một phương pháp chuyên biệt để quan sát dễ dàng hơn các ống dẫn mật và cả ống dẫn tụy.

Sinh thiết để lấy một mẫu mô nhỏ trong tuyến tụy để xét nghiệm trong trường hợp cần thiết.

Ngoài ra, trong giai đoạn điều trị, bệnh nhân có thể phải làm thêm một số xét nghiệm như xét nghiệm nước tiểu, xét nghiệm máu, xét nghiệm phân để các bác sĩ theo dõi và điều chỉnh phác đồ điều trị. 

4. Những phương pháp điều trị bệnh viêm tụy cấp

Phương pháp điều trị viêm tụy cấp thường được áp dụng là truyền dịch đường tĩnh mạch và sử dụng kết hợp thuốc giảm đau. Với những trường hợp nghiêm trọng, người bệnh cần được chăm sóc đặc biệt, theo dõi chặt chẽ và liên tục để nhanh chóng xử lý nếu viêm tụy cấp gây tổn thương đến các cơ quan khác như tim, phổi, thận,…

Nếu viêm tụy nghiêm trọng dẫn đến hoại tử khiến cho tụy bị tổn thương hoàn toàn, các bác sĩ có thể tiến hành phẫu thuật với mục đích loại bỏ các mô đã tổn thương, các mô chết để ngăn ngừa nguy cơ nhiễm trùng.

Duy trì lối sống khoa học để phòng bệnh hiệu quả

Nếu viêm tụy cấp do sỏi mật, bác sĩ tiến hành phẫu thuật lấy sỏi, khai thông đường dẫn mật và ống tụy. Khi đó, tuyến tụy có thể hoạt động bình thường trở lại. 

Với từng trường hợp cụ thể, bác sĩ sẽ đưa ra những phương pháp điều trị phù hợp và hiệu quả. Nhưng điều quan trọng nhất vẫn là ngay khi có dấu hiệu, bệnh nhân cần được đưa tới các cơ sở y tế càng sớm càng tốt để điều trị bệnh kịp thời, tránh để xảy ra những tình huống xấu nhất. 

5. Cách phòng ngừa bệnh viêm tụy cấp

Cách tốt nhất để phòng ngừa bệnh chính là duy trì một lối sống khoa học, lành mạnh để tăng cường sức đề kháng cho cơ thể và giảm nguy cơ mắc bệnh: 

Phần lớn những bệnh nhân mắc viêm tụy cấp là do uống quá nhiều rượu bia vì thế để phòng tránh bệnh viêm tụy nói riêng và những bệnh về gan mật nói chung, bạn nên kiêng tuyệt đối loại đồ uống độc hại này. 

Không hút thuốc lá

Duy trì cân nặng vừa phải, vóc dáng cân đối, khỏe mạnh. Nếu thừa cân béo phì thì nên cố gắng giảm cân.

Áp dụng chế độ ăn khoa học với những thực phẩm nhiều chất xơ, hạn chế ăn chất béo, tinh bột, những thực phẩm chứa nhiều dầu mỡ,…

Nếu bạn còn thắc mắc về bệnh viêm tụy cấp, hãy gọi đến đường dây nóng 1900 56 56 56 của Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC để được được tư vấn chi tiết.