Chuyên gia hướng dẫn cách kiểm soát hen suyễn an toàn và hiệu quả

Dựa trên nguyên nhân dẫn đến hen suyễn mà bác sĩ sẽ lập ra kế hoạch điều trị phù hợp cho từng đối tượng bệnh nhân, trong đó bao gồm hướng dẫn sử dụng đơn thuốc, cách kiểm soát hen suyễn và theo dõi triệu chứng của bệnh. Hiểu và vận dụng đúng những điều trên sẽ giúp ích bệnh nhân rất nhiều trong quá trình điều trị và giảm thiểu nguy cơ tái phát chứng hen suyễn.

1. Thông tin chung về bệnh hen suyễn

Hen suyễn là một chứng bệnh mạn tính về phổi gây viêm và hẹp đường thở với những biểu hiện như thở khò khè, ho, tức ngực, khó thở. Thực tế có một số bệnh lý khác có biểu hiện tương tự với bệnh hen suyễn nên để biết chính xác loại bệnh mà mình mắc phải thì người bệnh nên đi khám để được chẩn đoán.

Hen phế quản có nhiều nguyên nhân, và cơn hen cũng có thể đến bất chợt, việc điều trị hen phế quản được dựa vào chẩn đoán bậc của cơn hen, từ đó lựa chọn phác đồ phù hợp. Do vậy hầu hết người bệnh phải sống chung và học cách kiểm soát bệnh hen suyễn bằng các thuốc bổ trợ để làm giảm độ nghiêm trọng khi các cơn hen suyễn ập đến.

Khi cơn hen suyễn xảy đến sẽ khiến người bệnh gặp các triệu chứng như ho, khó thở, tức ngực,...

Không phải tất cả các trường hợp mắc hen suyễn đều bộc lộ các triệu chứng giống nhau và không phải người bệnh nào cũng điều trị chung bằng một loại thuốc. Chính vì vậy bệnh nhân cần được thăm khám chi tiết để được lập phác đồ điều trị riêng phù hợp với tình trạng bệnh của mình.

2. Cách kiểm soát hen suyễn mọi người nên ghi nhớ

Biết được đâu là nguyên nhân làm trầm trọng thêm tình trạng hen suyễn sẽ giúp ích rất nhiều đối với việc điều trị bệnh. Những tác nhân đó có thể là: ô nhiễm không khí, khói thuốc lá, lông thú cưng, mạt bụi, ẩm mốc, phấn hoa thực vật, vận động quá sức, nhiễm trùng, mùi hương mạnh,...

Do vậy, cách kiểm soát hen suyễn tốt nhất đó là cần tránh xa những tác nhân khiến tình trạng hen suyễn trở nên nghiêm trọng hơn, cụ thể:

• Trong nhà không nên nuôi các loại thú cưng nhiều lông như chim, chó, mèo,... Nếu nuôi vì đam mê thì nên nhốt thú cưng ở một nơi riêng biệt với nhà ở, không cho vật nuôi vào phòng ngủ, mỗi khi tiếp  xúc để dọn rửa, vệ sinh cho vật nuôi nên đeo khẩu trang;

• Nếu đối tượng bị hen suyễn là trẻ em thì nên thường xuyên vệ sinh đồ chơi của trẻ thật sạch sẽ;

• Nên có thói quen giặt chăn gối, ga giường định kỳ và phơi nắng để không phát sinh vi khuẩn gây bệnh. Khi giặt không nên sử dụng bột giặt hay nước xả có mùi quá nồng;

• Khói thuốc lá, thuốc lào không những gây ảnh hưởng trực tiếp đến người hút mà còn ảnh hưởng gián tiếp đến mọi người xung quanh. Thành phần trong khói thuốc lá sẽ làm các cơn hen kịch phát và khiến các triệu chứng của hen suyễn trở nên nghiêm trọng hơn. Do vậy nếu bạn hoặc người xung quanh bạn bị hen suyễn thì hãy tránh xa khói thuốc lá;

• Quét dọn, vệ sinh và lau chùi nhà cửa, đồ vật gia dụng cẩn thận để tránh bám bụi;

• Nếu có thể hãy đặt một loại máy điều hòa không khí trong nhà để thanh lọc bớt các mạt bụi và tránh không khí ngột ngạt, nhất là những khi phòng ốc có mùi khó chịu;

• Không nên sử dụng những loại hóa chất xịt có mùi hắc như phấn rôm, phấn hoa, xịt phòng, xịt tóc, thuốc diệt côn trùng, bình phun sơn,... vì sẽ khiến hệ hô hấp dễ bị kích ứng và bùng phát cơn hen;

• Mở cửa sổ phòng để tận hưởng không khí trong lành và nắng ấm từ thiên nhiên. Nhưng nếu nhà bạn ở cạnh nơi đường xá đông đúc nhiều khói bụi từ các phương tiện giao thông hay nhà máy,... thì nên hạn chế mở cửa sổ;

• Nếu bạn đang bị dị ứng với các loại thức ăn như đậu phộng, sữa bò, thức ăn chứa nhiều chất bảo quản,... thì nên tránh tiêu thụ;

• Trong khoảng thời gian thời tiết đang giao mùa, trời trở lạnh nên giữ cho cơ thể luôn ấm áp tránh gió lùa;

• Rất nhiều trường hợp bị tái phát cơn hen suyễn khi phải vận động gắng sức. Do đó trong trường hợp bạn muốn chơi thể thao thì hãy lựa chọn những bộ môn nhẹ nhàng như đi bộ, tập yoga, đạp xe,... với tần suất và cường độ vừa phải. Không làm việc, mang vác vật nặng quá độ.

Mạt bụi là một trong những tác nhân làm nghiêm trọng thêm các triệu chứng của hen suyễn

Nhiều người vì lo ngại các cơn hen suyễn sẽ bộc phát khi luyện tập thể lực hoặc vận động nhưng thực tế người bệnh không nên kiêng khem quá mức dẫn tới việc lười vận động. Người bị bệnh hen suyễn vẫn có khả năng chơi thể thao nhưng với điều kiện là ở mức độ trong giới hạn cho phép. Trước khi chơi bộ môn nào đó, ban nên khởi động thật kỹ, không tập gắng sức và dự trù sẵn các loại thuốc giãn phế quản dạng hít theo đơn thuốc của bác sĩ kê.

Việc hạn chế sự vận động đối với người bị hen suyễn không những giúp bệnh khá hơn mà còn khiến họ dễ gặp phải các vấn đề về sức khỏe khác, đồng thời luôn trong trạng thái lo âu khi tham gia các hoạt động tập thể ngoài trời.

3. Cách kiểm soát hen suyễn cấp bạn cần phải biết 

Nếu đột nhiên xuất hiện một số dấu hiệu cảnh báo hen suyễn như khò khè, ho, khó thở, nặng ngực, hay thức giấc về đêm,... thì việc đầu tiên cần phải làm đó là ra khỏi khu vực có các tác nhân gây hen suyễn, thay vào đó hãy tìm nơi thoáng mát và bình tĩnh ngồi xuống. Tiếp theo là sử dụng thuốc để cắt cơn hen suyễn cấp.

Thường thì Berodual hoặc Ventolin là hai loại thuốc thường được bác sĩ kê đơn để dùng cho các bệnh nhân dùng trong các tình huống bị hen suyễn cấp, giúp chấm dứt những cơn khó thở một cách nhanh chóng.

Cách dùng như sau:

• Cơn hen phế quản mức độ nhẹ:

• Xịt hít 2 nhát/lần;

• Nếu tình trạng không thuyên giảm sau 20 phút hãy xịt và hít thêm 2 nhát nữa;

• Nếu tiếp tục không giảm sau 20 phút nữa thì xịt hít tiếp thêm 2 nhát rồi khẩn trương đưa người bệnh nhập viện.

• Cơn hen nặng: (biểu hiện là thở dốc, không nói được hết câu, khó thở ngay cả khi đang ngồi nghỉ): xịt hít thuốc để cắt cơn hen, sau đó đưa ngay đến bệnh viện;

• Cơn hen đặc biệt nghiêm trọng (lú lẫn, tím tái, đổi nhiều mồ hôi, không nói chuyện được): gọi xe cấp cứu hoặc đưa ngay bệnh nhân đi viện, trong khi chờ đợi hãy dùng thuốc để kiểm soát cơn hen.

Dùng thuốc xịt là một trong  những cách kiểm soát hen suyễn hiệu quả

Trên đây là những cách kiểm soát và xử trí cơn hen suyễn do các chuyên gia MEDLATEC tư vấn. Nếu bạn đang gặp phải những vấn đề về sức khỏe hoặc muốn tham khảo về dịch vụ thăm khám tại Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC, hãy gọi ngay theo hotline 1900 56 56 56 của Bệnh viện nhé!