Xét nghiệm lao  giúp chẩn đoán bệnh lao giai đoạn sớm

Bệnh lao được phát hiện và chẩn đoán bởi nhiều phương pháp khác nhau. Tuy nhiên, để đạt độ chính xác cao và cho kết quả nhanh chóng về tình trạng của bệnh nhân thì phương pháp xét nghiệm lao ưu việt hơn cả.

1. Tổng quan về bệnh lao

bệnh lao là bệnh truyền nhiễm qua đường hô hấp, do vi khuẩn Mycobacterium tuberculosis xâm nhập và phá hủy các tế bào trong cơ thể. Bệnh lao ở nhiều cơ quan trong cơ thể nhưng chiếm tỷ lệ cao nhất là lao phổi chiếm 85% tổng số ca bệnh lao, sau đó đến lao bạch huyết, lao màng não, lao hệ niệu mạc sinh dục, lao xương khớp, lao hệ tuần hoàn,...

Vi khuẩn Mycobacterium tuberculosis gây bệnh lao 

Bệnh lao chuyển biến qua hai giai đoạn, giai đoạn vi khuẩn Mycobacterium tuberculosis mới xâm nhập vào cơ thể, chúng ẩn nấp tạo các cơ quan nội tạng, bệnh chưa xuất hiện các triệu chứng, đây được gọi là giai đoạn ủ bệnh. Thời gian ủ bệnh dài, ngắn phụ thuộc vào hệ miễn dịch và sức đề kháng của cơ thể, có thế kéo dài từ vài tháng đến vài năm. 

Khi hệ miễn dịch của cơ thể  suy giảm như mắc các bệnh ung thư, nhiễm HIV,... là điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn lao cầu phát triển, bệnh lao bắt đầu có những chuyển biến và các dấu hiệu phát bệnh.

2. Các triệu chứng của bệnh lao

Ở giai đoạn đầu, bệnh lao không có triệu chứng, không có khả năng lây nhiễm, khi bệnh chuyển qua giai đoạn phát bệnh thường có các dấu hiệu sau: 

- Sốt về chiều, không rõ nguyên nhân, đây là dấu hiệu rõ ràng nhất.

- Ho khan, có đờm, ho ra máu, ho liên tục, không thuyên giảm kéo dài hơn 3 tuần.

- Đau tức ngực, toát mồ hôi lạnh vào ban đêm

- Cơ thể suy nhược, gầy yếu.

- Chán ăn, ăn không ngon, no hơi.

3. Các xét nghiệm lao phổ biến hiện nay

Xét nghiệm lao giúp chẩn đoán và phát hiện bệnh lao ở giai đoạn sớm hoăc khi nghi ngờ tiếp xúc với nguồn bệnh. Xét nghiệm lao gồm hai phương pháp xét nghiệm: xét nghiệm phản ứng lao tố (PPD) và xét nghiệm PCR lao. 

3.1. Xét nghiệm phản ứng lao tố (PPD)

Là phương pháp xét nghiệm mới, bằng cách tiêm một lượng protein của vi khuẩn lao vào dưới da vùng cánh tay, vùng tiêm sưng lên trong khoảng từ 1 đến 3 ngày, đo kích thước vùng xưng, tiến hành xét nghiệm tuberculin cho biết kết quả có dương tính với vi khuẩn lao không. 

Vết sưng khi thực hiện xét nghiệm lao tố

Kết quả xét nghiệm âm tính đối với trường hợp không xuất hiện các vết sưng cứng, đỏ tại vị trí tiêm, hoặc nếu có thì các vết này nhỏ hơn 5mm. 

• Kết quả xét nghiệm dương tính: 

- Nhóm nguy cơ nhiễm lao phổi cao: xuất hiện các vết sưng cứng,đỏ tại vị trí tiêm, các vết này có kích thước khoảng hơn 5mm.

- Nhóm nguy cơ nhiễm lao phổi trung bình: xuất hiện các vết sưng cứng,đỏ tại vị trí tiêm, các vết này có kích thước khoảng hơn 10mm.

- Nhóm nguy cơ nhiễm lao phổi thấp: xuất hiện các vết sưng cứng,đỏ tại vị trí tiêm, các vết này có kích thước khoảng hơn 15mm.

• Lưu ý sau khi làm xét nghiệm phản ứng lao tố

- Để vết tiêm khô, thoáng không sử dụng băng cá nhân, gặc y tế dán lên. 

- Không gãi, cào vùng tiêm, nếu ngứa hãy dùng khăn lạnh chườm lên. 

- Vệ sinh vùng tiêm bằng nước sạch, nhẹ nhàng

- Tái khám theo chỉ định của bác sĩ

3.2. xét nghiệm PCR lao

Là xét nghiệm dùng vật liệu di truyền ADN để tiến hành kiểm tra, xác định sự tồn tại của vi khuẩn lao trong cơ thể người bệnh. Kỹ thuật xét nghiệm này tương đối phức tạp, sử dụng trang thiết bị công nghệ cao, nhưng mang lại kết quả chính xác, thời gian thực hiện nhanh chóng cho kết quả từ khoảng 1 đến 2 ngày. Có thể, phát hiện vi khuẩn lao ở mật độ thấp khoảng 1 - 3 vi khuẩn/mL, lúc vi khuẩn lao mới xâm nhập vào cơ thể. 

Xét nghiệm sử dụng các mẫu bệnh phẩm khác nhau như: máu, dịch đờm, dịch phổi, dịch màng não,... Ngoài ra, xét nghiệm PCR Có độ nhạy và độ đặc hiệu cao, giúp phát hiện được các vi sinh vật mà các phương pháp xét nghiệm lâm sàng không tìm ra.

Để kết quả xét nghiệm PCR lao được chính xác nhất, người bệnh nên tạm dừng sử dụng các loại thuốc kháng sinh trước khi tiến hành xét nghiệm  ít nhất 3 ngày. 

Bệnh nhân có thể tiến hành lấy mẫu bệnh phẩm như sau:

- Súc miệng thật sạch với nước lọc.

- Hít thở sâu, nín thở vài giây, sau đó thở ra từ từ. Lặp lại 3 lần, sau đó ho mạnh làm  xuất hiện đờm trong cổ họng.

- Khạc đờm vào lọ vô trùng, mang đến cơ sở y tế tiến hành xét nghiệm.

Xét nghiệm CRP được kết hợp với các phương pháp chẩn đoán hình ảnh khác để đạt kết quả tốt nhất như chụp X-quang, CT-Scan,... để đạt kết quả chính xác nhất. 

Ngoài ra, xét nghiệm Lao còn khá nhiều loại như:

- Xét nghiệm soi AFB đờm.

- Xét nghiệm Cấy lao Mgit.

- Xét nghiệm Gene Xpert.

Khi thực hiện xét nghiệm tại các cơ sở y tế, bệnh nhân sẽ được các y bac sỹ tư vấn loại xét nghiệm phù hợp.

4. Xét nghiệm lao được chỉ định khi nào?

Xét nghiệm này được chỉ định khi bệnh nhân có các dấu hiệu, triệu chứng nghi ngờ nhiễm lao. Ngoài ra, được tiến hành đối với các đối tượng có khả năng mắc bệnh cao như: 

- Có người thân mắc bệnh lao, thường xuyên tiếp xúc, chăm sóc bệnh nhân.

- Làm việc trong môi trường tiềm ẩn nguy cơ mắc bệnh cao như bác sĩ, y tá, điều dưỡng,...

- Sinh sống ở những nơi có khả năng nhiễm bệnh cao như trại tị nạn hoặc gần khu vực có người bệnh lao ở.

- Đi du lịch, công tác ở những nơi có dịch bệnh, tỷ lệ nhiễm vi khuẩn lao cao.

- Có điều kiện chăm sóc  y tế kém.

- Người đang nhiễm các bệnh làm suy giảm hệ thống miễn dịch như: HIV, viêm gan virus các thể A, B, C,... 

- Thường xuyên sử dụng các chất kích thích như ma túy, rượu, bia,... 

- Tụ tập ăn uống những nơi đông người, kém vệ sinh như hàng rong, sử dụng chung các đồ dùng cá nhân và các dụng cụ ăn uống với người bệnh lao. 

Tập thể dục giúp nâng cao sức đề kháng chống lại vi khuẩn lao

5. Xét nghiệm lao ở đâu uy tín, chất lượng, chính xác?

Xét nghiệm lao là một trong những xét nghiệm quan trọng, chẩn đoán, đánh giá mức độ bệnh, từ đó có các phương pháp điều trị kịp thời, phòng tránh lây lan ra cộng đồng. Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC đã và đang cung cấp dịch vụ xét nghiệm lao giúp phát hiện bệnh lao ở giai đoạn sớm từ đó tăng khả năng điều trị. Trang bị hệ thống máy móc xét nghiệm hiện đại, Trung tâm Xét nghiệm của bệnh viện đạt tiêu chuẩn ISO 15189:2012, từ đó sẽ cho kết quả tin cậy, chính xác.

Hiện nay, Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC đang triển khai dịch vụ lấy mẫu xét nghiệm tại nhà, vô cùng tiện lợi và tiết kiệm thời gian đi lại, chờ đợi của người bệnh. Kết quả xét nghiệm có thể được trả qua điện thoại, email hoặc trả tận nơi tùy theo yêu cầu của người bệnh.

Mọi chi tiết vui lòng liên hệ Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC qua hotline 1900 56 56 56 để được tư vấn chi tiết hơn.