Tìm hiểu chế độ ăn sau khi cắt bỏ thực quản chuẩn khoa học

Thực quản là một cơ quan quan trọng của hệ tiêu hóa, nơi tiếp nhận và di chuyển thức ăn xuống dạ dày để tiêu hóa. Phẫu thuật cắt bỏ thực quản cần thực hiện cho các bệnh nhân ung thư, u thực quản hoặc vùng liên quan có gây ảnh hưởng đến thực quản. Vậy chế độ ăn sau khi cắt bỏ thực quản như thế nào và cần lưu ý gì?

1. Ăn uống sau khi cắt bỏ thực quản như thế nào?

Khi cắt bỏ thực quản, không còn cơ quan tiếp nhận và vận chuyển thức ăn xuống dạ dày nữa nên bệnh nhân cần dùng đến Sonde dạ dày như một biện pháp hỗ trợ. Thực tế Sonde dạ dày là một máy nối giữa dạ dày với máy truyền dịch hoặc bơm điện nơi tiếp nhận thức ăn. Tốc độ truyền thức ăn qua Sonde dạ dày sẽ dựa trên phản ứng của người bệnh sao cho hạn chế tối đa cảm giác khó chịu, buồn nôn hay nôn mửa.

Sau cắt bỏ thực quản, chế độ ăn của người bệnh có nhiều thay đổi

Khi sử dụng Sonde dạ dày, tổn thương sau phẫu thuật cắt bỏ thực quản sẽ có điều kiện hồi phục tốt hơn. Trong quá trình này, bác sĩ sẽ đánh giá tốc độ phục hồi và người bệnh cần dùng Sonde dạ dày cho đến khi có khả năng tự ăn uống, đáp ứng đủ dưỡng chất cho cơ thể. Tốc độ phục hồi ở mỗi bệnh nhân là khác nhau, trung bình sau khoảng 2 tuần kể từ khi phẫu thuật kết thúc, bệnh nhân sẽ không cần dùng đến Sonde dạ dày.

Hầu hết bệnh nhân khi ban đầu sử dụng Sonde dạ dày sẽ không quen với phương pháp truyền thức ăn này và gặp phải 1 vài vấn đề tiêu hóa như: tiêu chảy, co thắt dạ dày, đau bụng, buồn nôn, khó tiêu,… Hãy thông báo cho bác sĩ về các vấn đề bạn gặp phải để được tư vấn và điều chỉnh loại ống hay thức ăn phù hợp.

Sau phẫu thuật cắt thực quản bệnh nhân không thể ăn uống bình thường ngay

2. Một số vấn đề về ăn uống có thể gặp phải sau khi cắt thực quản

Sau cắt thực quản, người bệnh sẽ gặp phải 1 số vấn đề về ăn uống sau:

2.1. Trào ngược dạ dày thực quản

Để hạn chế tình trạng này, cần tránh xa đồ uống có ga, caffein, cam quýt, cà chua, rượu, món chiên rán, thực phẩm nhiều gia vị,… Bên cạnh đó, nên ăn trước khi đi ngủ ít nhất 2 giờ, hạn chế nhai kẹo cao su, hút thuốc lá hoặc uống nước qua ống hút. Khi thực hiện tốt điều này, tình trạng trào ngược dạ dày thực quản sẽ được loại bỏ.

2.2. Cảm giác no sau khi ăn

Để hạn chế cảm giác no kéo dài này, nên chia nhỏ thành 6 - 8 bữa ăn trong ngày, đồng thời hạn chế uống nước, nhai kỹ thức ăn khi dùng bữa.

2.3. Cảm giác khó nuốt

Khó nuốt sau cắt bỏ thực quản rất thường gặp, tốt nhất bạn nên sử dụng các loại thức ăn mềm, ẩm, không dùng thức ăn dẻo như bánh mì nhão hay chuối. Cùng với đó, nên ngồi thẳng lưng khi ăn và sau khi ăn 1 giờ để acid dạ dày được loại bỏ tốt hơn.

2.4. Hội chứng Dumping

Đây là hiện tượng dạ dày rỗng nhanh sau khi ăn do quá trình thức ăn di chuyển từ dạ dày xuống ruột non nhanh. Bệnh nhân sẽ gặp phải các vấn đề như buồn nôn, tiêu chảy, chóng mặt, chuột rút, đầy hơi, đau đầu nhẹ. Để hạn chế hội chứng Dumping, lời khuyên cho bạn là hạn chế uống nước khi ăn và ngay sau khi ăn, tránh thức ăn quá nóng hay quá lạnh gây kích thích đường ruột.

Hội chứng Dumping thường gặp ở người cắt thực quản

Sau phẫu thuật cắt bỏ thực quản, việc ăn uống có thể sẽ khó khăn hơn song chú ý một chút về chế độ và thói quen ăn sẽ giúp bạn giảm cảm giác khó chịu đáng kể.

3. Chế độ ăn sau khi cắt bỏ thực quản chuẩn khoa học

Dưới đây là những chế độ ăn được khuyến cáo cho bệnh nhân cắt bỏ thực quản để hoạt động nuốt và tiêu hóa thức ăn tốt hơn, đáp ứng dinh dưỡng cho cơ thể.

3.1. Chế độ ăn trong suốt

Chế độ ăn kiêng này được khuyến cáo nên thực hiện đầu tiên với bệnh nhân sau phẫu thuật cắt bỏ thực quản. Sở dĩ được gọi là chế độ ăn trong suốt bởi các món ăn trong, có thể nhìn xuyên thấu bao gồm:

• Nước dùng trong ninh từ bò, gà và rau.

• Nước trái cây trong như: nam việt quất, táo,… lưu ý không sử dụng cam quýt và trái cây cùng họ.

• Trà.

• Gelatin.

Đồ uống có gas cần hoàn toàn hạn chế với bệnh nhân sau phẫu thuật thực quản vì gây trào ngược dạ dày và đầy hơi.

3.2. Chế độ ăn uống đủ chất lỏng

Cùng với các loại chất lỏng trong suốt trên, nên kết hợp các loại thực phẩm đủ dinh dưỡng bao gồm:

• Kem.

• Sữa.

• Sữa chua (lưu ý không dùng kết hợp sữa chua với các loại hạt hoặc trái cây).

• Bánh pudding.

• Kem gạo nóng ngũ cốc, kem lúa mì.

• Các sữa bổ sung dinh dưỡng như Boost hay Ensure.

Sữa là nguồn cung cấp chất lỏng tốt cho bệnh nhân cắt thực quản

Với các bệnh nhân không dung nạp Lactose, ban đầu nên sử dụng một lượng nhỏ sữa và chế phẩm từ sữa để cơ thể quen dần trước khi dùng lượng lớn. Nếu cơ thể không dung nạp có thể tìm đến các loại sữa không chứa lactose.

3.3. Chế độ ăn mềm

Chế độ ăn mềm cho bệnh nhân sau phẫu thuật thực quản là các loại thực phẩm đầy đủ dinh dưỡng nhưng được chế biến mềm, dễ ăn, có nước sốt làm ẩm và nhạt. Dưới đây là các nhóm thực phẩm quan trọng và cách chế biến theo chế độ ăn này:

Bánh mì, ngũ cốc

Nên chế biến dạng bánh mì nướng, nướng kiểu Pháp hoặc bánh quy giòn, tránh dùng các loại bánh ngọt, bánh rán, bánh mì mềm và chứa các loại hạt hay trái cây khô.

Ngũ cốc

Ngũ cốc nguyên hạt là nguồn dinh dưỡng phong phú, song nên chế biến dạng nấu chín hoặc ăn khô không đường, tránh sử dụng ngũ cốc thô hoặc chế biến ngũ cốc kết hợp với trái cây hay hạt.

Đồ uống

Các đồ uống phù hợp cho bệnh nhân cắt thực quản là hỗn hợp đồ uống dạng bột, trà không chứa caffein, sữa thông thường và nước trái cây không múi. Nước trái cây tốt nên uống đều đặn như: nước ép táo, nước ép nho, nước ép nam việt quất,…

Đồ uống nên tránh xa bao gồm: thức uống có cồn, soda, sữa socola, đồ uống có chứa thành phần thảo dược hoặc chứa caffein, các loại nước trái cây từ quả có múi.

Thịt

Không thể thiếu thịt trong chế độ ăn hàng ngày, tuy nhiên hãy thái nhỏ, xay mịn và ninh nhừ hoặc chế biến món mềm. Nên hạn chế chế biến thịt dạng chiên dầu, hun khói, thịt gia cầm có da hoặc thịt chứa nhiều mỡ. Ưu tiên các loại thịt nạc hoàn toàn thay vì dùng thịt dai có gân mà nhiều người yêu thích.

Rau

Rau nên nấu chín loại bỏ vỏ và hạt, các loại rau tốt bao gồm: đậu xanh, cà rốt, đậu Hà Lan, bí mùa đông, măng tây,… 

Rau củ cho bệnh nhân cắt thực quản nên nấu chín mềm

Chế độ ăn sau khi cắt bỏ thực quản rất quan trọng, có chế độ ăn đúng sẽ giúp người bệnh hồi sức khỏe nhanh hơn, tránh các triệu chứng tiêu hóa có thể gặp. Để đảm bảo an toàn, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ về chế độ ăn bạn định thực hiện. Các bác sĩ của MEDLATEC luôn sẵn sàng tư vấn cho khách hàng qua hotline 1900 56 56 56.