Test HP là gì và khi nào cần thực hiện phương pháp xét nghiệm này?

Theo thống kê, có tới 60 - 70% dân số Việt Nam bị nhiễm khuẩn HP - tác nhân hàng đầu gây viêm loét dạ dày - tá tràng nguy cơ tiến triển sang ung thư dạ dày. Hiểu rõ test HP là gì, cách thức thực hiện ra sao sẽ giúp người bệnh chủ động hơn trọng việc phát hiện và phòng ngừa loại vi khuẩn nguy hiểm này.

1. Test HP là gì?

Vi khuẩn HP (tên khoa học là vi khuẩn H.Pylori) là nguyên nhân hàng đầu gây bệnh lý viêm loét dạ dày - tá tràng (chiếm tới 90% các trường hợp mắc bệnh). Tuy số người mắc khuẩn HP rất cao song không phải trường hợp nào vi khuẩn cũng gây hại làm tổn thương dạ dày - tá tràng. Việc khuẩn HP có hoạt động gây hại hay không còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như: chế độ sinh hoạt ăn uống, sử dụng thuốc lá, rượu bia hoặc thuốc điều trị quá mức,…

 Vi khuẩn HP là nguyên nhân hàng đầu gây viêm loét dạ dày - tá tràng

Xét nghiệm vi khuẩn HP, còn gọi là test HP giúp kiểm tra người bệnh có nhiễm khuẩn HP không và mức độ nhiễm khuẩn như thế nào. Những thông này rất cần thiết trong đánh giá mức độ bệnh dạ dày - tá tràng do vi khuẩn HP gây ra cũng như phòng ngừa nguy cơ tiến triển bệnh ở những người có nguy cơ cao.

Hiện nay kỹ thuật test HP đã phổ biến và có thể thực hiện tại nhiều cơ sở y tế, bệnh viện trên cả nước. Trước khi làm xét nghiệm bệnh nhân cần dừng sử dụng kháng sinh trước 4 tuần, thuốc ức chế tiết acid trước 2 tuần nếu có. 

2. Các hình thức test HP

Ngoài nắm được test HP là gì, người bệnh cũng nên biết đến các hình thức, phương pháp test HP. Có nhiều phương pháp xét nghiệm tìm vi khuẩn HP khác nhau, được chỉ định thực hiện trong từng trường hợp cụ thể như:

2.1. Test HP qua hơi thở

Bệnh nhân được cho uống chất lỏng hoặc viên thuốc chuyên dùng để giúp máy phân tích có thể dễ dàng phát hiện vi khuẩn HP trong hơi thở sau đó. Đây là kỹ thuật xét nghiệm nhanh, cho kết quả chính xác.

Test HP qua hơi thở cho kết quả chính xác

2.2. Test HP trong phân

Người bệnh được hướng dẫn thu thập mẫu phân tích tại nhà và mang tới cơ sở xét nghiệm hoặc thực hiện tại cơ sở y tế. Mẫu phân được xử lý với hóa chất, sau đó phân tích tìm vi khuẩn HP. Kỹ thuật xét nghiệm này cho kết quả sau 90 phút.

2.3. Nội soi dạ dày

Bác sĩ sẽ lấy một mô dạ dày để xét nghiệm tìm vi khuẩn HP, đồng thời ống nội soi gắn camera giúp quan sát, đánh giá tổn thương dạ dày hoặc các bất thường khác nếu có. Đây là kỹ thuật chẩn đoán toàn diện, đem lại lượng thông tin lớn giúp đánh giá, tìm liệu pháp điều trị phù hợp.

2.4. Test HP trong máu

Kiểm tra kháng thể kháng vi khuẩn HP trong máu người bệnh giúp xác định một người có từng nhiễm vi khuẩn HP hay không. Tuy nhiên kết quả Test HP trong máu có độ dương tính giả cao, khó đánh giá mức độ bệnh và hiệu quả điều trị tiêu diệt vi khuẩn.

3. Khi nào cần test HP?

Mặc dù Test HP hiện là kỹ thuật xét nghiệm phổ biến được thực hiện tại nhiều cơ sở y tế trên cả nước song chi phí còn khá cao so với mức thu nhập trung bình ở Việt Nam. Vì thế chỉ trong các trường hợp cần thiết, bác sĩ mới chỉ định thực hiện xét nghiệm này để có thể chẩn đoán, tìm liệu pháp điều trị tốt nhất.

Chỉ khi cần thiết mới cần xét nghiệm vi khuẩn HP

Vi khuẩn HP là nguyên nhân hàng đầu gây viêm loét dạ dày song nếu bệnh nhân không xuất hiện các triệu chứng nghi ngờ, không phải tất cả trường hợp đều cần test HP. Ngoài ra không phải bất cứ ai nhiễm khuẩn HP cũng đều bị viêm loét, tổn thương dạ dày - tá tràng, nhiều trường hợp vi khuẩn này cùng hoạt động và giúp dạ dày tiêu diệt tác nhân gây bệnh khác.

Cụ thể trong một số trường hợp dưới đây, bác sĩ có thể chỉ định bệnh nhân thực hiện Test HP:

- Bệnh nhân có tiền sử viêm loét dạ dày, tá tràng, đã từng điều trị ung thư dạ dày sớm qua nội soi hoặc có u lympho liên quan niêm mạc đường tiêu hóa.

- Bệnh nhân thiếu máu, thiếu sắt không rõ nguyên nhân hoặc xuất huyết giảm tiểu cầu.

- Bệnh nhân có tiền sử gia đình bị ung thư dạ dày.

- Bệnh nhân sử dụng aspirin hoặc NSAID điều trị trong thời gian dày.

- Người bị khó tiêu chức năng.

Như vậy những đối tượng có nguy cơ vi khuẩn HP tiến triển gây bệnh cao hoặc bệnh nhân viêm loét dạ dày - tá tràng nặng cần điều trị loại bỏ vi khuẩn HP mới cần thực hiện xét nghiệm này.

Không phải tất cả trường hợp nhiễm khuẩn HP đều có thể tiến triển sang ung thư dạ dày

4. Test HP dương tính có nguy cơ bị ung thư dạ dày không?

Nhiều bệnh nhân lo ngại khi nhận được kết quả dương tính với vi khuẩn HP, không biết tác nhân gây bệnh này có thể tiến triển gây ung thư dạ dày hay không? Thực tế trên thế giới và cả Việt Nam, số người nhiễm vi khuẩn HP rất cao (tới 80 - 90% dân số), tuy nhiên chỉ có khoảng 1% đối tượng này bị ung thư dạ dày.

Như vậy không phải ai bị nhiễm vi khuẩn HP cũng bị ung thư dạ dày, bởi việc mắc bệnh còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác. Chủng vi khuẩn HP cũng là yếu tố ảnh hưởng hàng đầu. Theo nghiên cứu, có tới 200 chủng vi khuẩn HP song chỉ có chủng mang gen CagA có động lực cao, có nguy cơ gây ung thư dạ dày. Vì thế bệnh nhân có thể làm xét nghiệm kiểm tra chủng vi khuẩn HP để phòng ngừa nguy cơ mắc bệnh.

Hơn nữa, nếu vi khuẩn HP ở thể không hoạt động hoặc bệnh nhân điều trị tích cực ngay khi xuất hiện các triệu chứng viêm loét dạ dày, tá tràng thì nguy cơ tiến triển nặng rất thấp. 

Test HP và sàng lọc sẽ được thực hiện ở những người bệnh có nguy cơ cao như: tiền sử gia đình bị ung thư dạ dày, người sử dụng thuốc điều trị làm tổn thương dạ dày trong thời gian dài, lạm dụng thuốc kháng sinh khiến vi khuẩn kháng thuốc, điều trị dai dẳng không khỏi,… 

Thăm khám kiểm tra định kỳ là cần thiết với đối tượng có nguy cơ cao ung thư dạ dày

Nắm được các thông tin như test HP là gì, vai trò của xét nghiệm cũng như các phương pháp thực hiện sẽ giúp người bệnh chủ động hơn. Bệnh nhân cần tới cơ sở y tế uy tín để thăm khám, tư vấn chỉ định thực hiện test HP phù hợp cũng như sàng lọc phòng ngừa nguy cơ ung thư dạ dày nếu cần thiết. 

Bệnh viện MEDLATEC là một trong những địa chỉ khám chữa bệnh uy tín hàng đầu cả nước, là lựa chọn tốt nếu bạn còn đang phân vân. 

Liên hệ ngay với MEDLATEC qua hotline 1900 56 56 56 để được tư vấn thêm.