Sinh thiết gan: Những điều cần biết trước khi thực hiện!

Gan giúp thanh lọc các chất có hại, vì thế còn được ví như một nhà máy hóa học thu nhỏ trong cơ thể. Vì phải lọc, chuyển hóa, tiếp xúc với nhiều chất độc nên gan có thể bị tổn thương nếu phải hoạt động quá công suất. Lúc này, sinh thiết gan là phương pháp giúp bác sĩ có thể nắm bắt được tình trạng sức khỏe lá gan.

1. Như thế nào là sinh thiết gan?

Sinh thiết gan hay còn gọi là chọc hút tế bào gan, là một thủ thuật được bác sĩ sử dụng để xác định các bệnh lý liên quan. Thủ thuật này được thực hiện bằng cách sử dụng kim sinh thiết nhỏ, đâm xuyên qua da ở vùng bụng phải tiến thẳng vào gan thu lấy một mảnh nhỏ nhu mô gan để làm xét nghiệm. Điều này giúp bác sĩ nhận biết được gan có đang gặp phải vấn đề nào không.

Sinh thiết gan giúp chẩn đoán chính xác tình trạng của gan

Gan trong cơ thể có vai trò vô cùng quan trọng, giảm độc và thải trừ các chất cặn bã ra ngoài, chuyển hóa Glycogen thành Glucose cung cấp năng lượng cho cơ thể. Mục đích sinh thiết là để đánh giá tổn thương dạng sẹo hay ung thư gan ở những bệnh nhân mắc bệnh mạn tính.

2. Các trường hợp phải sinh thiết gan

Một số trường hợp được chỉ định sử dụng sinh thiết thường gặp dưới đây: 

• Gan nhiễm mỡ không do sử dụng rượu bia, là trường hợp hàm lượng mỡ ở nhu mô gan tăng cao. Việc sinh thiết trong tình huống này sẽ giúp khẳng định chẩn đoán gan có phải bị nhiễm mỡ không, và xác định cụ thể tình trạng nhiễm mỡ của gan. Đây có thể được xem là một chỉ định sinh thiết thường gặp nhất.

• Người viêm gan mạn tính do virus viêm gan C, B; viêm ống dẫn mật nguyên phát; viêm gan tự miễn; xơ gan nguyên phát;… Sinh thiết trong các trường hợp này nhằm đánh giá và cung cấp các thông tin về tình trạng mức độ của bệnh.

• Các trường hợp không nắm rõ được nguyên nhân gan bị tổn thương hay gặp những dấu hiệu bất thường về xét nghiệm chức năng.

• Đánh giá mức độ, tình trạng, tính chất của khối u xuất hiện ở gan, mà trước đó đã được phát hiện thông qua các phương pháp chẩn đoán hình ảnh như chụp MRI, siêu âm, cộng hưởng từ. 

• Theo dõi tình trạng sức khỏe của gan đối với những người mới trải qua quá trình ghép gan.

• Bên cạnh những trường hợp trên thì sinh thiết gan cũng đem lại những lợi ích trong một vài tình huống như người bệnh đang sử dụng thuốc Methotrexate để điều trị, sốt không biết rõ nguyên nhân ở những bệnh nhân mắc gặp vấn đề chuyển hóa hiếm gặp, một vài rối loạn ít phổ biến.

Kim sinh thiết chuyên dụng để thu mẫu nhu mô

3. Những điều cần chuẩn bị trước khi thực hiện sinh thiết

Bạn nên chủ động liệt kê các loại thuốc mà bản thân đang sử dụng gồm thuốc kê đơn, vitamin, thảo dược, thực phẩm chức năng. Hãy trao đổi với bác sĩ trước khi thực hiện để được tư vấn mọi trường hợp có thể xảy ra.

Các loại thuốc nên ngưng dùng trước khi sinh thiết

Những loại thuốc này nếu muốn ngưng sử dụng, bạn cần hỏi ý kiến của bác sĩ điều trị để có những chỉ dẫn chính xác nhất, tuyệt đối không được tự ý dừng. Dưới đây là một số loại thuốc cần phải ngừng:

• Nhóm thuốc kháng viêm non-steroid như thuốc chứa Naproxen, Ibuprofen,… trao đổi với bác sĩ để chắc chắn rằng thuốc bạn đang sử dụng có thuộc nhóm này hay không.

• Thuốc giảm đau, hạ sốt Aspirin hay có chứa thành phần là Aspirin.

• Thuốc chống đông máu như Vitamin K, Warfarin,…

• Thuốc tim mạch như Dipyridamole, Clopidogrel, Abciximab, Ticlopidine,…

• Các loại thuốc thảo dược như bạch quả (Ginkgo Biloba), dầu cá.

Thực hiện chẩn đoán hình ảnh trước khi sinh thiết gan

Thủ thuật chẩn đoán hình ảnh được sử dụng nhiều nhất là siêu âm gan mật trước khi thực hiện sinh thiết, nhằm giúp bác sĩ xác định được và đúng vị trí cần lấy mẫu nhu mô. Tuy nhiên không phải trường hợp nào cũng cần đến siêu âm. Việc siêu âm trước khi sinh thiết sẽ được quyết định bởi bác sĩ làm sinh thiết. 

Siêu âm giúp bác sĩ xác định chuẩn xác vị trí để sinh thiết

Chế độ dinh dưỡng trước khi sinh thiết

Trước khi sinh thiết bạn không nên ăn hoặc uống bất kỳ thứ gì. Một số bác sĩ khuyên rằng có thể ăn một lượng nhỏ các thực phẩm có chất béo như bơ hay phô mai kèm với bữa sáng, điều này sẽ giúp túi mật rỗng, giảm bớt nguy cơ tổn thương trong quá trình thực hiện sinh thiết.

4. Quy trình sinh thiết

Sinh thiết gan sẽ được thực hiện tại bệnh viện. Trước khi thực hiện thủ thuật bạn sẽ được bác sĩ hay điều dưỡng hỏi về tiền sử bệnh, dị ứng. Đồng thời cũng sẽ đặt truyền tĩnh mạch để đưa thuốc và lấy máu xét nghiệm nếu cần. Đặc biệt, bác sĩ sẽ thực hiện xét nghiệm kiểm tra khả năng đông máu. Nếu thông qua xét nghiệm phát hiện chức năng đông máu bất thường thì người bệnh có thể gặp hiện tượng chảy máu sau sinh thiết. Những trường hợp này sẽ được lưu ý đặc biệt khi thực hiện.

Bạn không thể ngủ trong quá trình sinh thiết, nếu cảm thấy khó chịu hay quá căng thẳng thì bạn nên trao đổi trực tiếp với bác sĩ để được chăm sóc. Sinh thiết diễn ra rất nhanh chỉ mất khoảng vài giây, kể từ khi đưa kim sinh thiết vào lấy mẫu cho tới rút kim. Vì vết kim nhỏ nên khi được rút ra sẽ để lại một vết thương khá nhỏ, được che bởi gạc vô trùng mà không cần phải khâu.

5. Chăm sóc sau sinh thiết gan

Sau khi đã xong thủ thuật bạn sẽ được yêu cầu nằm nghiêng qua bên phải, các điều dưỡng sẽ định kỳ kiểm tra huyết áp. Ngay lúc này bạn nên thư giãn, thả lỏng, giải trí bằng đọc báo, chơi điện thoại hay trò chuyện với người thân.

Bạn cần chú ý hoạt động trong khoảng 5 đến 7 ngày kể từ sau khi sinh thiết, những ngày này bạn tuyệt đối không nên mang vác các vật nặng, không sử dụng thuốc chống đông máu. Hãy đến ngay cơ sở y tế nếu gặp những dấu hiệu dưới đây:

• Tại vị trí sinh thiết xuất hiện cảm giác đau, khó chịu.

• Đau ngực, khó thở. Vị trí thực hiện sinh thiết bị chảy máu.

• Sốt trên 38℃. Đau bụng, mệt mỏi, xuất nhiều mồ hôi.

• Tim đập nhanh, loạn nhịp. Đi đại tiện phân có máu hoặc phân hắc ín, màu đen.

Không mang vác vật nặng sau khi thực hiện sinh thiết

Qua bài viết trên, với những thông tin mà chúng tôi đã chia sẻ hy vọng đã giúp bạn nắm bắt được những lưu ý cần biết trước khi sinh thiết gan, cũng như chế độ chăm sóc sau khi thực hiện. Nếu còn những vấn đề khác cần được giải đáp, bạn có thể đến trực tiếp tại Bệnh viện MEDLATEC, hoặc thông qua số tổng đài 1900 56 56 56 để được tư vấn.