Tiểu đường là bệnh lý phát triển âm thầm trong cơ thể, đến khi xuất hiện triệu chứng thì thường đã trở nên nghiêm trọng. Nếu không điều trị tốt, đường huyết tăng cao sẽ gây tổn thương mạch máu, ảnh hưởng đến nhiều cơ quan, bộ phận trong cơ thể. Trong bài viết này, MEDLATEC sẽ cùng bạn đọc tìm hiểu chi tiết hơn về tiểu đường biến chứng và cách phòng ngừa.
06/01/2022 | Tê bì chân tay ở người tiểu đường: Nguyên nhân và cách khắc phục 24/12/2021 | Có những dấu hiệu sớm của bệnh tiểu đường nào bạn cần lưu ý? 17/12/2021 | Bác sĩ tư vấn thời điểm xét nghiệm tiểu đường thai kỳ
1. Tìm hiểu về các thể bệnh tiểu đường
Tiểu đường là bệnh rối loạn chuyển hóa chất đường, khiến đường huyết cao do tuyến tụy không sản xuất hormone insulin chuyển hóa đường hoặc bị mất khả năng sử dụng insulin. Mặc dù đường trong máu có vai trò quan trọng trong cung cấp năng lượng cho cơ thể hoạt động, tuy nhiên đường máu cao lại gây hại cho mạch máu và các cơ quan.
Tiểu đường là bệnh lý mạn tính, tiến triển âm thầm và nguy hiểm
Bệnh tiểu đường được chia thành 3 thể bệnh như sau:
1.1. Bệnh tiểu đường type 1
Tiểu đường type 1 là thể bệnh không quá phổ biến, chiếm khoảng 5 - 10% tổng số người mắc bệnh và hầu hết là dưới 20 tuổi. Nguyên nhân gây tiểu đường type 1 là do tuyến tụy không thể sản xuất insulin do bất thường nhiễm sắc thể gây ra.
Thiếu hụt insulin khiến tế bào không thể chuyển hóa đường, từ đó khiến đường mà cơ thể hấp thu từ thực phẩm ngày càng tích tụ với lượng lớn trong máu. Người bệnh sẽ phải tiêm bổ sung insulin từ nguồn ngoài thường xuyên để bù đắp cho lượng insulin thiếu hụt để đảm bảo sức khỏe.
Tiểu đường type 1 do tuyến tụy không sản xuất insulin
Không có cách chữa khỏi hoàn toàn bệnh tiểu đường type 1, tuy nhiên vẫn có thể kiểm soát được bệnh bằng cách tiêm insulin định kỳ, chú ý chế độ ăn uống, thể thao lành mạnh. Khi đường huyết đường kiểm soát tốt, bệnh nhân có sức khỏe và cuộc sống như bình thường.
1.2. Bệnh tiểu đường type 2
Đây là thể bệnh phổ biến nhất, chiếm đến 90 - 95% số bệnh nhân mắc bệnh tiểu đường, lứa tuổi mắc bệnh phổ biến là người trung tuổi và cao tuổi. Khác với tiểu đường type 1, nguyên nhân gây bệnh tiểu đường này là do cơ thể không sản xuất đủ insulin hoặc tế bào không đáp ứng và sử dụng insulin một cách bình thường.
Tiểu đường type 2 hình thành đa số do lối sống thiếu lành mạnh, lười vận động, không tập thể dục, ăn uống quá nhiều đường, thừa cân béo phì,... Bệnh hình thành từ một quá trình dài tích tụ, thường khi triệu chứng xuất hiện thì bệnh đã nghiêm trọng, thậm chí người bệnh còn phải đối mặt với những biến chứng nguy hiểm.
1.3. Bệnh tiểu đường thai kỳ
Tiểu đường thai kỳ là tình trạng đường huyết tăng cao quá mức ở phụ nữ mang thai, gặp phải ở khoảng 4% thai phụ. Tiểu đường thai kỳ thường sẽ tự hết sau sinh, tuy nhiên bệnh có thể gây ra nhiều ảnh hưởng cho sức khỏe của mẹ bầu và sự phát triển của thai nhi, vì vậy nên theo dõi và điều trị, kiểm soát đường huyết ổn định ở mức an toàn.
Tiểu đường thai kỳ gặp ở khoảng 4% phụ nữ mang thai
Phụ nữ mang thai ở độ tuổi càng lớn thì nguy cơ mắc tiểu đường thai kỳ càng cao, nhất là đã có tiền sử mắc bệnh ở những lần mang thai trước. Hơn nữa, nguy cơ biến chứng cũng nghiêm trọng hơn, do vậy những mẹ bầu này cần theo dõi đường huyết tại nhà và tuân thủ tuyệt đối hướng dẫn điều trị của bác sĩ.
2. Tiểu đường biến chứng có nguy hiểm không?
Biến chứng bệnh tiểu đường xảy ra khi đường huyết tăng cao, kéo dài gây viêm, tổn thương, vỡ mạch máu,... và ảnh hưởng đến các cơ quan do thiếu máu nuôi. Tùy theo mức độ bệnh mà người bệnh sẽ phải đối diện với những biến chứng khác nhau như:
2.1. Biến chứng thận
Đường máu cao có nguy cơ làm hỏng mạch máu nhỏ nuôi thận, từ đó gây suy thận, viêm thận,... Người bệnh gặp biến chứng này sẽ gặp phải các triệu chứng như: khó thở, người bị phù, mệt mỏi, dấu hiệu nhiễm độc do thận không lọc thải tốt độc chất ra ngoài cơ thể.
Tiểu đường gây biến chứng thận nguy hiểm
Nếu tiểu đường dẫn đến biến chứng suy thận nghiêm trọng, người bệnh có thể phải dùng máy lọc thận để duy trì tính mạng. Do vậy, kiểm soát đường huyết và điều trị bệnh ở thận là rất quan trọng trước khi cơ quan nội tạng quan trọng này bị tổn thương vĩnh viễn.
2.2. Biến chứng đến mắt
Các mạch máu nhỏ trong mắt dễ bị tổn thương nếu đường huyết cao và kéo dài, thậm chí vỡ mạch máu dẫn đến mù lòa. Thường những bệnh nhân tiểu đường mới mắc bệnh chưa gặp phải biến chứng này, tuy nhiên vẫn cần đi khám mắt định kỳ hàng năm để phát hiện sớm những thay đổi ở mắt, từ đó chữa trị hiệu quả.
2.3. Biến chứng ở tim và não
Trong các biến chứng của bệnh tiểu đường, mạch máu nuôi tim hoặc mạch máu ở não bị tổn thương, tắc nghẽn hoặc vỡ là nguy hiểm nhất. Nguyên nhân gồm cả đường huyết cao cùng mỡ thừa tích tụ trong máu dẫn đến tắc nghẽn động mạch, biến chứng nhồi máu cơ tim, tai biến mạch máu não xuất hiện đột ngột và nguy hiểm.
Các dấu hiệu sớm giúp phát hiện biến chứng này bao gồm: đổ mồ hôi, mệt, khó thở, đau tức ngực, bàn chân lạnh tím, đau bắp chân,... Bệnh nhân tiểu đường lâu năm, có nguy cơ gặp biến chứng này cần đi khám định kỳ cùng với điều trị tích cực, lối sống lành mạnh để đẩy lùi bệnh hiệu quả.
2.4. Biến chứng thần kinh
Nguyên nhân khiến nhiều bệnh nhân tiểu đường phải cắt cụt chi là do biến chứng thần kinh khiến người bệnh mất cảm giác ở chi, bắp thịt teo dần, khó cử động. Do mất cảm giác nên khi không may bị tổn thương ở thân, người bệnh không điều trị dẫn đến nhiễm trùng, lở loét nặng và phải cưa chân.
Biến chứng thần kinh khiến người bệnh tiểu đường mất cảm giác ở chi, bắp thịt teo dần, khó cử động
Do vậy, người bệnh tiểu đường cần lưu ý đến cảm giác ở các chi, nếu dấu hiệu kém hoặc mất hoàn toàn cảm giác ở chân, cần kiểm tra bàn chân mỗi ngày để kịp thời điều trị nếu có triệu chứng lạ.
Ngoài ra, biến chứng thần kinh do tiểu đường cũng khiến người bệnh bị rối loạn nhịp tim, huyết áp gây ra các triệu chứng như: tiêu chảy, táo bón bất thường, khô âm đạo, liệt dương,...
2.5. Biến chứng về da
Bệnh nhân tiểu đường dễ bị khô da do đi tiểu nhiều dẫn đến mất nước, ra ít mồ hôi do dây thần kinh bị ảnh hưởng. Những yếu tố này khiến da ngứa ngáy, dễ gây nhiễm trùng, mụn nhọt, nấm da ở các vùng nách, háng hay dưới vú. Cần điều trị sớm vì nhiễm trùng ở bệnh nhân tiểu đường thường nghiêm trọng hơn.
2.6. Hỏng răng
Người bệnh tiểu đường dễ gặp vấn đề sức khỏe răng miệng hơn người bình thường, nhất là nhiễm trùng, miệng lưỡi khô, hôi miệng, đóng vôi ở răng,... Để phòng ngừa biến chứng này, người bệnh cần chăm sóc răng miệng sạch sẽ, đánh răng thường xuyên, khám nha khoa định kỳ và tránh hoàn toàn thuốc lá cùng các thực phẩm gây hại răng.
Như vậy, tiểu đường biến chứng có thể gặp ở nhiều cơ quan, kể cả ở da do mạch máu và dây thần kinh bị tổn thương. Để phòng ngừa biến chứng, bệnh nhân tiểu đường cần kiểm soát tốt đường huyết, theo dõi sức khỏe và thăm khám thường xuyên để phát hiện sớm bất thường.
Để ngăn ngừa biến chứng của bệnh tiểu đường, việc kiểm tra, theo dõi thường xuyên, định kỳ lượng đường trong máu là rất quan trọng. Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC là cơ sở y tế được nhiều bệnh nhân tin tưởng lựa chọn thăm khám, điều trị bệnh tiểu đường. Trung tâm Xét nghiệm của bệnh viện đạt chuẩn quốc tế ISO 15189:2012 và là đơn vị Y tế đầu tiên tại Việt Nam đạt tiêu chuẩn CAP đảm bảo cho kết quả nhanh và chính xác nhất, từ đó hỗ trợ bác sĩ hiệu quả trong quá trình điều trị.
Bên cạnh đó, bệnh viện triển khai dịch vụ lấy mẫu tại nhà, giúp tiết kiệm thời gian đi lại và chờ đợi cho bệnh nhân. Giá xét nghiệm tại nhà bằng với giá xét nghiệm tại bệnh viện, chỉ phụ thu thêm 10.000 đồng phí đi lại/địa chỉ lấy mẫu.
Nếu cần tư vấn thêm, liên hệ với MEDLATEC qua hotline 1900 56 56 56 để được hỗ trợ.