Chụp X-quang vú - Phương pháp phát hiện ung thư vú hiệu quả

Chụp X - quang vú là một phương pháp hiệu quả dùng trong sàng lọc ung thư vú, bệnh lý đứng hàng đầu về tỷ lệ mắc và đứng thứ 3 về tỷ lệ tử vong ở nữ giới. Bài viết sau sẽ cung cấp cho bạn một số thông tin cần thiết về phương pháp tầm soát ung thư nhanh, không xâm lấn và ít tốn kém này.

1. Chụp X - quang vú là gì?

Chụp X - quang vú là thủ thuật sử dụng tia X cường độ thấp chiếu vào các mô tuyến vú để thu lại hình ảnh tại tuyến vú. Qua hình ảnh thu được từ chụp X - quang vú, bác sĩ có thể phát hiện các bất thường và khối u ở giai đoạn sớm ngay cả khi người bệnh chưa sờ hay cảm nhận thấy.

Chụp X - quang vú cần thiết trong việc chẩn đoán ung thư vú

2. Ai nên chụp X - quang vú?

Nữ giới trẻ tuổi nên có thói quen tự khám vú tại nhà, và siêu âm vú định kỳ tại bệnh viện để phát hiện sớm ung thư vú.

Đối với các nhóm phụ nữ dưới đây, các chuyên gia khuyến cáo nên chụp X - quang vú:

• Từ 40 tuổi trở lên: Theo hướng dẫn của Hội Ung thư Hoa Kỳ, chụp X - quang vú được khuyến cáo cho những phụ nữ từ 40 tuổi trở lên vì ở độ tuổi này nguy cơ mắc bệnh ung thư vú tăng lên đáng kể. Nghiên cứu cho thấy, phụ nữ ở độ tuổi này nhờ chụp X - quang vú làm giảm tử vong do ung thư vú từ 15- 29%.

• Dưới 40 tuổi nhưng có nguy cơ cao mắc bệnh như mang gen đột biến BRCA1. BRCA2, trong gia đình có người bị ung thư vú, phụ nữ béo phì, tiểu đường, không sinh con, không cho con bú,… nên chụp X - quang vú sớm hơn 5 năm so với khuyến cáo.

• Người có tuyến vú dày, nhiều mỡ, siêu âm và khám lâm sàng không phát hiện được các tổn thương nhỏ hoặc không phát hiện được tổn thương rõ ràng.

• Có triệu chứng bất thường ở vú như sờ thấy khối, co kéo da hay núm vú, tiết dịch ở núm vú, màu da ở vùng vú thay đổi,… cần phải đi khám và chụp X - quang vú càng sớm càng tốt.

• Ở phụ nữ chưa mãn kinh Chụp X - quang vú nên được thực hiện vào điểm 1 tuần sau khi sạch kinh vì tại thời điểm này tuyến vú bớt giữ nước, bớt căng hơn, do đó dễ quan sát hơn.

• Người khỏe mạnh, không có nguy cơ mắc bệnh ung thư vú thì nên chụp X - quang vú 1- 2 lần/ năm.

Người trẻ tuổi nên có thói quen tự khám vú tại nhà

3. Chụp X - quang vú như thế nào?

Trước khi chụp X - quang vú người bệnh sẽ được giải thích về khả năng bị đau nhẹ khi chụp các tư thế( vú bị ép giữa 2 mặt phẳng). Sau đó:

•   Cởi bỏ đồ trang sức, đồ lót, chỉ mặc áo choàng của bệnh viện. Lưu ý không xịt khử mùi hoặc đánh phấn trước khi chụp.

•   Đặt một bên vú lên một mặt phẳng, sau đó sẽ có một tấm plastic phẳng đè lên bên trên đến khi mô tuyến vú được dàn đều giữa 2 mặt phẳng để thu được hình ảnh rõ nét nhất.. Chụp X-quang vú thường được thực hiện từng bên vú.

Cuối cùng bác sĩ phụ trách hoặc chuyên viên chẩn đoán hình ảnh sẽ đọc kết quả và phân tích tình trạng tuyến vú.

Lưu ý: Kết quả chụp bất thường không có nghĩa là chắc chắn người bệnh bị ung thư vú. Để kết luận được cần chọc hút kim nhỏ hay làm sinh thiết. Các bác sĩ sẽ chỉ định thêm các xét nghiệm khác như: xét nghiệm máu, siêu âm, chụp CT, chụp MRI,… trước khi kết luận và đưa ra phác đồ điều trị.

Một số tư thế chụp X-quang vú

4. Chụp X- quang vú có gây ung thư không?

Nguy cơ gây tổn hại sức khỏe nghiêm trọng của tia X là có nhưng là khi sử dụng với hàm lượng cao, tần suất lớn trong thời gian kéo dài. Chụp X-quang vú chỉ sử dụng một lượng tia X nhỏ, trong điều kiện chuẩn theo quy định của Bộ y tế thì không thể gây tác hại cho cơ thể.

Tuy nhiên, đối với phụ nữ mang thai quý đầu thì chụp X-quang vú là chống chỉ định. Trường hợp, thai hai quý tiếp theo thì cần cân nhắc giữa nguy cơ và lợi ích, cần có sự hội chẩn của bác sĩ chẩn đoán hình ảnh với bác sĩ lâm sàng. Thận trọng với các trường hợp đặt túi ngực, áp xe vú,…

5. Chụp X - quang vú ở đâu?

Chụp X - quang vú tuy không nguy hiểm nhưng tia X lại rất độc hại, nếu xét nghiệm được tiến hành trong điều kiện thiếu an toàn, phòng chụp, thiết bị chụp không đạt tiêu chuẩn do Bộ Y Tế và tổ chức Y Tế Thế Giới đề ra, cùng với đội ngũ bác sĩ chụp X - quang không được trang bị đầy đủ kiến thức thì rất nguy hiểm đối với người bệnh.

Chụp X - quang vú tại cơ sở khám chữa bệnh đạt tiêu chuẩn an toàn chuẩn của Bộ y tế

Do vậy, cần tìm hiểu kỹ các cơ sở khám chữa bệnh đạt tối thiểu những yêu cầu sau:

• Cơ sở vật chất đảm bảo theo tiêu chuẩn của Bộ y tế;

• Đội ngũ bác sĩ, chuyên viên chẩn đoán hình ảnh đã được đào tạo về chuyên môn;

Ngoài việc tìm hiểu về các thông tin về chụp X-quang vú, bạn nên tìm hiểu cho mình một số địa chỉ cơ sở y tế uy tín, đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn khám chữa bệnh để đảm bảo an toàn cho bạn và người thân của mình.

Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC là một địa chỉ uy tín, được cả triệu người dân trên cả nước tin cậy. Bệnh viện được trang bị đầy đủ máy móc hiện đại, cơ sở vật chất đạt chuẩn cùng đội ngũ nhân viên chuyên môn cao, chuyên nghiệp, nhiệt tình, chu đáo mang đến cho bạn những dịch vụ khám chữa bệnh chất lượng, nhanh chóng và độ chính xác cao. 

Nếu có thắc mắc về phương pháp này, bạn hãy gọi tới tổng đài 1900 56 56 56 hoặc tới trực tiếp Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC để được bác sĩ tư vấn.