Chụp X-quang là gì và có gây hại gì cho sức khỏe không?

Hiện nay, chụp X-quang được chỉ định rất phổ biến trong khám chữa bệnh lâm sàng, đặc biệt là các bệnh lý xương khớp, phổi. Tuy nhiên chụp X-quang là gì, có thể chẩn đoán bệnh gì thì khá nhiều người còn mơ hồ.

1. Tìm hiểu các thông tin cơ bản về chụp X-quang là gì

Y học đang có nhiều bước tiến phát triển vượt bậc, hiện đại và tiến bộ với nhiều trang thiết bị, kỹ thuật chẩn đoán điều trị bệnh hiệu quả, nhanh chóng. Sự ra đời của kỹ thuật chụp X-quang đã giúp việc chẩn đoán bệnh dễ dàng, nhanh chóng hơn. 

Chụp X-quang dựa trên ứng dụng tia X để chẩn đoán điều trị bệnh

Nếu bạn đang thắc mắc chụp X-quang là gì thì hiểu đơn giản đây là kỹ thuật sử dụng chùm tia X chiếu qua một bộ phận hoặc 1 vùng của cơ thể, máy chụp sẽ thu lại tín hiệu là đưa ra hình ảnh những bộ phận bên trong cơ thể người bệnh. Tại sao tia X-quang có thể làm được như vậy?

Tia X là tia sóng điện từ với bước sóng ngắn nên có khả năng đâm xuyên mạnh qua vật chất, trong đó có cơ thể người. Khi chiếu qua cơ thể người, những mô mềm và dịch cơ thể sẽ cho tia X-quang đi qua với mức độ khác nhau, cho hình ảnh cấu trúc các bộ phận bên trong cơ thể. 

Trong thăm khám bệnh thông thường, rất khó để phát hiện những tổn thương hoặc thay đổi bên trong cơ thể, chụp X-quang có thể thực hiện điều này. Chụp X-quang được chỉ định trong chẩn đoán nhiều bệnh lý khác nhau, thường liên quan đến các cơ quan như: xương khớp, hệ hô hấp, tim mạch, nội tạng, dạ dày,…

Chụp X-quang phổi có thể phát hiện ung thư phổi

Trong chụp X-quang phổi, bác sĩ có thể quan sát được tình trạng phổi, phát hiện các khối u, viêm phổi, lao, tràn dịch hay tràn khí màng phổi.

Trong chụp X-quang tim, bác sĩ có thể quan sát được các mạch máu và cấu trúc tim, phát hiện và chẩn đoán nhiều bệnh lý ở tim như: suy tim, hẹp van 2 lá,…

Trong chụp X-quang xương khớp, hình ảnh chụp cho phép kiểm tra nhanh chóng tình trạng chấn thương, gãy xương, viêm xương tủy, loãng xương, u xương,… Xương khớp hấp thụ nhiều tia X nên hình ảnh chụp X-quang phản ánh rất rõ những bất thường ở bộ phận này.

2. Gợi ý các kỹ thuật chụp X-quang phổ biến hiện nay

Hiện nay, các kỹ thuật chụp X-quang phổ biến bao gồm:

2.1. Chụp X-quang thông thường

Chụp X-quang không chuẩn bị, không bơm thuốc cản quang nên có thể thực hiện ngay sau chỉ định cho mục đích:

Chẩn đoán cơ xương khớp: cột sống, sọ mặt, chân, tay,...

Chẩn đoán hệ hô hấp: chụp phổi, lồng ngực,...

2.2. Chụp X-quang đặc biệt cần chuẩn bị

Chụp X-quang đặc biệt có bơm thuốc cản quang phù hợp với chụp các cơ quan khó như: hệ sinh dục, mạch máu, chụp dạ dày, tiết niệu, chụp tủy sống, tuyến nước bọt,…

Chụp X-quang tuyến vú cho hình ảnh chi tiết nhu môi vú và khối u nếu có

Kỹ thuật chụp X-quang được cân nhắc trong các trường hợp: 

- Kiểm tra khu vực tổn thương, nghi ngờ bệnh lý.

- Theo dõi sự tiến triển của bệnh.

- Đánh giá kết quả điều trị.

3. Thắc mắc của nhiều bệnh nhân: chụp X-quang có hại không?

Mặc dù có ý nghĩa rất lớn trong chẩn đoán, theo dõi điều trị bệnh song kỹ thuật chụp X-quang sử dụng tia X bức xạ nên có ảnh hưởng nhất định đến sức khỏe con người. 

Các máy chụp X-quang hiện đại đã kiểm soát lượng tia bức xạ X xuống mức tối thiểu tránh gây hại song vẫn được khuyến cáo không nên chụp quá nhiều, quá thường xuyên không theo chỉ định của bác sĩ. Bởi tia X-quang có tính nhiễm xạ tích lũy, khi mức độ nhiễm xạ vượt mức an toàn có thể gây tổn thương các cơ quan, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe sau này.

Bên cạnh đó, để đảm bảo an toàn, ít bức xạ nhất, các chuyên gia khuyến cáo nên chụp X-quang trên máy thế hệ mới, đã nghiên cứu kiểm soát lượng bức xạ tốt. Điều kiện phòng chụp tốt và quy trình chụp an toàn cũng giúp hạn chế tối đa ảnh hưởng tia X đến sức khỏe.

Vì thế bạn nên chọn chụp X-quang tại các địa chỉ uy tín, kỹ thuật viên được đào tạo chuyên môn bài bản, thiết bị hiện đại được bảo trì thường xuyên. Với các đối tượng đặc biệt là phụ nữ mang thai, trẻ sơ sinh trẻ nhỏ chỉ chụp X-quang khi thực sự cần thiết.

Trong trường hợp phụ nữ có thai phải chụp X-quang, kỹ thuật viên cần điều chỉnh lượng bức xạ thấp, dùng áo chì hạn chế tia X chiếu đến thai nhi. 

Tia X-quang có thể ảnh hưởng tới sức khỏe thai nhi

Trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ tiếp xúc với tia bức xạ X có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của các cơ quan, nguy cơ bệnh lý và tổn thương. Nếu có thể, các phương pháp chẩn đoán khác ít ảnh hưởng hơn sẽ được tư vấn thay thế.

4. Nên chụp X-quang ở đâu uy tín nhất hiện nay?

Với sự phổ biến và ứng dụng cao trong khám và điều trị bệnh, chụp X-quang đang được thực hiện tại khá nhiều trung tâm y tế, bệnh viện, phòng khám trên cả nước. Tuy nhiên để đảm bảo chụp X-quang an toàn với sức khỏe, hiệu quả trong khám và chữa bệnh, bạn nên cho mình một địa điểm chụp uy tín với:

4.1. Thiết bị chụp hiện đại

Cho hình ảnh chụp sắc nét, phản ánh đúng tình trạng bệnh và lượng tia bức xạ X được điều chỉnh an toàn với sức khỏe người bệnh. Hiện nay có khá nhiều thiết bị chụp X-quang khác nhau, cho phép chụp diện rộng hoặc chụp một cơ quan nhỏ, vì thế hãy tìm hiểu trước nhé.

4.2. Điều kiện phòng chụp đảm bảo

Phòng chụp X-quang phải được thiết kế hiện đại theo tiêu chuẩn Bộ Y tế để đảm bảo an toàn và chất lượng chụp tốt nhất. 

4.3. Kỹ thuật viên được đào tạo chuyên môn giỏi

Kỹ thuật viên vận hành máy và hướng dẫn người bệnh chụp X-quang với tư thế phù hợp với yêu cầu chẩn đoán bệnh cần được đào tạo bài bản, chuyên môn giỏi, có kinh nghiệm cho hình ảnh rõ nét, chi tiết, chính xác, có giá trị chẩn đoán cao.

Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC là địa chỉ chụp X-quang được nhiều bệnh nhân tin tưởng

Trung tâm Xét nghiệm Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC là một trong những địa chỉ chụp X-quang uy tín hàng đầu cả nước với hệ thống máy chụp X-quang hiện đại, nhập khẩu từ các nước có nền Y học tiên tiến. Trung tâm đã và đang tiếp nhận chụp X-quang cho bệnh nhân cả nước, phục vụ cho khám chữa bệnh trong bệnh viện và khách hàng có nhu cầu.

Hi vọng những thông tin về chụp X-quang là gì được MEDLATEC cung cấp trên bài viết này sẽ bổ ích với các bạn. Nếu cần tư vấn thêm, hãy liên hệ chuyên gia MEDLATEC qua hotline 1900 56 56 56 để được hỗ trợ.