Bệnh Crohn: nguyên nhân chẩn đoán và điều trị

Bệnh Crohn có lẽ là một cái tên khá xa lạ với nhiều người. Tuy nhiên thực chất đây là một căn bệnh viêm ruột mãn tính, còn gọi là bệnh viêm ruột từng vùng. Tình trạng viêm ruột này khiến người bệnh đau đớn, suy nhược và có thể xảy ra các biến chứng nguy hiểm, đe dọa đến tính mạng.

1. Tổng quan về bệnh

Crohn là một căn bệnh đường ruột đặc trưng bởi tình trạng viêm ruột mạn tính, đau bụng và tiêu chảy nghiêm trọng. Người mắc phải bệnh này thường bị suy dinh dưỡng, sụt cân nhanh do không hấp thu được chất dinh dưỡng. Tình trạng viêm lan sâu vào các lớp mô và tổ chức ruột khiến người bệnh đau đớn, suy nhược cơ thể nặng. Trong nhiều trường hợp, bệnh có thể gây nguy hiểm đến tính mạng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.

Bệnh Crohn là một căn bệnh viêm đường tiêu hóa mạn tính

Viêm có thể xảy ra ở bất kỳ phần nào của đường tiêu hóa, từ miệng đến hậu môn, nhưng thường xảy ra nhất ở đoạn hồi tràng, hoặc hồi tràng và manh tràng, hồi tràng hoặc toàn bộ đại tràng. Phần lớn các ca bệnh nằm trong độ tuổi 16 - 30 và 60 - 80 tuổi. Ở trẻ em, bé trai thường có tỷ lệ mắc bệnh cao hơn bé gái, nhưng theo nghiên cứu cho thấy bệnh gây ảnh hưởng nhiều đến nữ giới hơn.

2. Nguyên nhân gây nên bệnh Crohn

Cho đến nay nguyên nhân gây nên bệnh Crohn vẫn còn là một dấu hỏi lớn đối với khoa học và y học. Có rất nhiều giả thuyết và nghiên cứu đưa ra nhiều yếu tố liên quan đến sự phát sinh và tiến triển của bệnh. Các yếu tố đó là:

- Chế độ ăn uống: Ăn kiêng quá mức hoặc ăn uống thiếu khoa học có thể thúc đẩy bệnh phát triển nhanh hơn.

- Tâm lý: Người thường xuyên bị căng thẳng sẽ khiến cho bệnh tiến theo chiều hướng xấu.

- Hệ thống miễn dịch: Có giả thuyết đưa ra rằng nhiều loài vi sinh vật có khả năng kích hoạt bệnh này. Khi hệ thống miễn dịch chống lại vi sinh vật này thì xảy ra sự tấn công ngay chính đường ruột của mình (hiện tượng tự miễn dịch), khiến bệnh ngày càng nặng hơn.

- Di truyền: Bệnh thường xảy ra ở những gia đình có tiền sử mắc bệnh. Vì thế, gen có thể là yếu tố có liên quan đến sự phát sinh bệnh.

Căng thẳng là một trong những yếu tố thúc đẩy bệnh tiến triển nhanh hơn

Ngoài ra, theo nghiên cứu cho thấy các đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh là:

- Bệnh có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi nhưng thường phổ biến ở độ tuổi 16 - 30 và 60 - 80 tuổi.

- Người da trắng và người Đông Âu có tỷ lệ mắc bệnh cao nhất, hiện nay tỷ lệ này cũng gia tăng ở người da đen sống ở Anh và Bắc Mỹ.

- Người hút thuốc lá.

- Người sử dụng thuốc kháng viêm không steroid trong thời gian dài.

- Người sống ở đô thị, khu công nghiệp có tỷ lệ mắc bệnh cao người sống ở vùng nông thôn. Đây có thể là do ảnh hưởng của môi trường sống đến sự phát triển của bệnh.

3. Triệu chứng của bệnh

Triệu chứng của bệnh Crohn có thể từ nhẹ đến nặng, xuất hiện từ từ hoặc đột ngột. Cũng giống như các chứng viêm đường tiêu hóa khác, người bệnh có thể có các triệu chứng kể sau:

- Sốt cách quãng, mệt mỏi.

- tiêu chảy, đau bụng.

- Phân có lẫn máu, viêm loét đường ruột.

- Chán ăn, sụt cân, suy nhược cơ thể.

- Bệnh quanh hậu môn như apxe, dò, chít hẹp hậu môn.

Ngoài ra, bệnh nhân có thể có thêm các triệu chứng khác nếu như bệnh ở thể nặng: 

- Viêm da, viêm khớp, viêm mống mắt, viêm màng bồ đào.

- Đổ mồ hôi trộm.

- Ở trẻ em thì chậm phát triển, dậy thì muộn. 

- Phụ nữ có thể bị rối loạn kinh nguyệt, ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.

Người mắc bệnh Crohn thường bị tiêu chảy mạn tính, khiến cơ thể suy nhược

Nếu bệnh không được phát hiện và điều trị sớm sẽ rất nguy hiểm, thậm chí là đe dọa đến tính mạng người bệnh. Một số biến chứng có thể xảy ra: 

- Tắc ruột: Khi ruột bị tổn thương sẽ hình thành sẹo, thu hẹp tiết diện ruột. Do đó mà thức ăn dễ bị mắc kẹt trong ruột, nhiều trường hợp phải mổ để xử lý.

- Xuất hiện lỗ rò trong đường tiêu hóa, thường gặp ở khu vực xung quanh hậu môn.

- Ung thư đại tràng: bệnh làm tổn thương đại tràng nghiêm trọng và lâu dài, có thể dẫn đến tình trạng ung thư đại tràng.

- Thiếu máu do viêm loét, chảy máu đường ruột, loãng xương, viêm khớp, bệnh lý tại gan mật.

- Nguy cơ phát triển ung thư do sử dụng các thuốc ức chế miễn dịch trong điều trị bệnh Crohn.

4. Chẩn đoán và điều trị bệnh Crohn

Chẩn đoán: 

Các phương pháp có thể sử dụng để chẩn đoán bệnh:

- Xét nghiệm phân để phát hiện máu trong phân do tình trạng loét ruột.

- Xét nghiệm máu để kiểm tra xem bệnh nhân có thiếu máu hay không, tình trạng giảm albu máu, xét nghiệm các kháng thể IgA, igG và anti - saccharomyces cerevisiae ASCA.

- Chụp cắt lớp vi tính hoặc chụp cộng hưởng từ đường tiêu hóa.

- Nội soi đại tràng để kiểm tra tổn thương, lấy mẫu sinh thiết để kiểm tra sự có mặt của các u hạt (cụm tế bào viêm).

- Nội soi viên nang toàn bộ đường tiêu hóa để phát hiện các tổn thương nằm sâu bên trong đường ruột, đặc biệt là ở đoạn ruột non mà máy nội soi bình thường không thể quan sát được.

Có thể chẩn đoán bệnh Crohn nhờ kỹ thuật chụp CT

Điều trị:

Tình trạng viêm ruột mạn tính này không có thuốc điều trị đặc hiệu cũng như không có phương pháp chữa bệnh khỏi hoàn toàn. Phác đồ điều trị bệnh thường hướng đến làm giảm triệu chứng và hạn chế biến chứng cho người bệnh. Cụ thể:

- Kháng viêm: sử dụng thuốc kháng viêm để làm giảm tình trạng viêm ruột nặng hơn.

- Thuốc ức chế miễn dịch có tác dụng ức ngăn cản hệ thống miễn dịch tấn công chính đường ruột của mình.

- Kháng sinh được sử dụng để đề phòng nhiễm trùng kế phát và xuất hiện các lỗ rò đường tiêu hóa.

- Cầm tiêu chảy để giảm mệt mỏi và hạn chế tình trạng mất nước, mất chất điện giải và dinh dưỡng cho người bệnh. 

- Thuốc giảm đau (thường là nhóm acetaminophen) được sử dụng khi người bệnh có những cơn đau nhẹ, không nên sử dụng các loại thuốc giảm đau thông thường khác.

- Bổ sung sắt, vitamin B12 để hạn chế tình trạng thiếu máu do người bệnh bị chảy máu đường ruột mạn tính.

- Bổ sung canxi và vitamin D để khắc phục và hạn chế các triệu chứng về xương khớp.

Bệnh Crohn không phải là một bệnh viêm ruột thông thường, đây là một bệnh mạn tính gây nguy hiểm đến sức khỏe nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách. Vì thế, khi có các dấu hiệu bất thường về tiêu hóa, bạn hãy gặp ngay bác sĩ hoặc liên hệ với hotline của MEDLATEC qua 1900 56 56 56 để được tư vấn khám bệnh kịp thời.