Men tiêu hóa chứa các enzyme hỗ trợ phân giải thức ăn và giúp cơ thể hấp thu dinh dưỡng, vì thế nó có vai trò quan trọng với sức khỏe và sự sống của con người. Men tiêu hóa có sẵn trong cơ thể, tuy nhiên bổ sung thêm sẽ giúp hệ tiêu hóa hoạt động tốt hơn. Vậy có các loại men tiêu hóa nào? Nó có trong thực phẩm nào?
16/01/2021 | Hướng dẫn cha mẹ phân biệt men vi sinh và men tiêu hóa 12/12/2020 | Các loại men tiêu hóa quan trọng đối với cơ thể 03/09/2020 | Dùng men tiêu hóa như thế nào cho hiệu quả?
1. Men tiêu hóa là gì và các loại men tiêu hóa tốt nhất hiện nay
Men tiêu hóa gồm nhiều loại enzyme, đây là thành phần quan trọng của cơ thể. Chúng có mặt ở nhiều nơi của hệ tiêu hóa như: nước bọt, dạ dày, dịch tụy, hệ vi sinh đường ruột,… Vai trò của các men này là hỗ trợ phá vỡ protein, carbohydrate và chất béo.
Men tiêu hóa gồm nhiều loại enzyme tổng hợp hỗ trợ tiêu hóa
Có nhiều loại enzyme khác nhau và mỗi loại lại có vai trò riêng.
1.1. Các loại enzyme trong men tiêu hóa
Một số loại enzyme phổ biến và quan trọng của hệ tiêu hóa con người gồm:
Protease
Enzyme này có khả năng phân giải protein thành các chất có cấu trúc đơn giản hơn như gluten từ ngũ cốc hay casein từ sữa. Protease cũng được tiết ra khi bụng đói, có trong dạ dày, ruột và tuyến tụy để cân bằng đường ruột, tránh acid dạ dày làm tổn thương niêm mạc.
Lipase
Enzyme tiêu hóa này có trong miệng, dạ dày và tuyến tụy. Vai trò của chúng là phân giải dầu và chất béo từ thực phẩm thành dạng cơ thể hấp thu được.
Amylase
Enzyme này có trong tuyến tụy và nước bọt, chúng có thể phân giải tinh bột, carbohydrate, glycogen thành các đường cấu trúc đơn giản. Vì thế mà cơ thể hấp thu và sử dụng đường, phần dư thừa có thể dự trữ ở dạng sử dụng ngay.
Enzyme lactase giúp phân giải đường sữa thành đường cơ thể hấp thu được
Lactase
Lactase là acid chỉ có ở ruột non, vai trò của chúng cũng khá chuyên nhiệm là chuyển đổi đường sữa thành đường hấp thu.
Bromelain và papain
Hai enzyme phân giải protein này có trong quả dứa và đu đủ, chúng cũng là nguyên nhân khi ăn con người cảm thấy rát lưỡi.
Pectinase
Enzyme này có nhiều trong các loại thực vật tự nhiên, cơ thể có thể hấp thu chúng để hỗ trợ phân giải chất xơ, carbohydrate khó tiêu hóa.
Cellulase
Enzyme này tồn tại trong hệ vi sinh đường ruột, cũng có vai trò phân giải carbohydrate và chất xơ khó tiêu.
Ngoài ra còn nhiều loại enzyme tiêu hóa khác, chúng đều có vai trò giải phóng chất dinh dưỡng cho cơ thể từ nguồn thực phẩm tự nhiên là các chất cấu trúc phức tạp. Sản phẩm cuối để cơ thể hấp thu được là glucose, acid amin, vitamin, khoáng chất, dinh dưỡng đa lượng, chất chống oxy hóa,…
1.2. Các loại men tiêu hóa tổng hợp
Nhằm giúp hệ tiêu hóa hoạt động tốt hơn, nhất là những người bị rối loạn tiêu hóa hoặc mắc bệnh liên quan, men tiêu hóa tổng hợp đã được điều chế. Enzyme lựa chọn thường là enzyme nước bọt, tụy và dạ dày.
Hiện nay trên thị trường phổ biến các loại men tiêu hóa sau:
Men sữa
Men sữa chứa Ca2+ và Caseinogen có tác dụng phân giải protein có trong sữa và chế phẩm của sữa dạng kết tủa. Sản phẩm sau phân giải là nhũ thanh sẽ được chuyển đến ruột non để hấp thu.
Men tiêu hóa lipid
Men tiêu hóa này giúp phân giải hầu hết các loại chất béo triglyceride có trong thực phẩm, thường được dùng cho bệnh nhân tim mạch, béo phì, đái tháo đường,… để kiểm soát lipid trong cơ thể.
Các loại lipid cấu trúc phức tạp cần enzyme phân giải
Men tiêu hóa Glucid
Loại men này chứa các enzyme có thể phân giải tinh bột thành Glucose và Maltose mà cơ thể hấp thu được. Đây là men tiêu hóa thường được dùng cho trẻ nhỏ và những người gầy, dinh dưỡng kém.
Men tiêu hóa protein
Men tiêu hóa protein thường được chỉ định dùng cho trẻ sơ sinh gặp phải vấn đề đường ruột hoặc đường ruột tiết không đủ enzyme phân giải. Khi protein phức tạp trong thức ăn được phân giải thành acid amin cấu trúc đơn giản, cơ thể sẽ hấp thu hiệu quả, tránh chứng rối loạn tiêu hóa.
Như vậy mỗi loại men tiêu hóa lại có tác dụng riêng, bác sĩ sẽ xem xét nên cho bệnh nhân sử dụng một hay nhiều loại kết hợp tùy theo tình trạng bệnh.
2. Tác dụng của men tiêu hóa với cơ thể như thế nào?
Men tiêu hóa nói chung có rất nhiều tác dụng với sức khỏe:
2.1. Giúp hấp thu dinh dưỡng tốt hơn
Tác dụng này khá dễ thấy khi men tiêu hóa phá vỡ cấu trúc của dinh dưỡng có trong thức ăn để cơ thể hấp thu được. Như vậy men tiêu hóa hoạt động càng tốt, hiệu quả hấp thu từ thực phẩm càng cao và cơ thể càng khỏe mạnh hơn.
2.2. Giúp ngăn ngừa rò rỉ ruột
Ruột là cơ quan quan trọng giữ vai trò hấp thu chất dinh dưỡng từ dạ dày chuyển xuống. Hoạt động của men tiêu hóa ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng nguyên liệu đầu vào của đường ruột. Vì thế làm giảm tải hoạt động của ruột, giúp ngăn ngừa viêm niêm mạc ruột.
Men tiêu hóa giúp hệ tiêu hóa hoạt động hiệu quả hơn
2.3. Phòng ngừa vấn đề về tiêu hóa
Men tiêu hóa của cơ thể cần thực hiện đúng vai trò của chúng với chất dinh dưỡng cụ thể, chủ yếu là chất béo, protein và carbohydrate. Vì thế, khi hệ tiêu hóa không đủ men tiêu hóa này, bạn có thể gặp phải 1 loạt vấn đề sức khỏe như táo bón, viêm loét đại tràng, khó tiêu, bệnh Crohn,…
Hội chứng ruột kích thích xảy ra khi hệ tiêu hóa sản xuất thiếu enzyme phá giải cấu trúc thức ăn, vì thế thực phẩm cũng không được phân giải bình thường. Điều này tạo điều kiện cho các vi khuẩn trong ruột tự hấp thu dinh dưỡng từ thực ăn và phát triển.
Khi cân bằng vi khuẩn đường ruột bị phá vỡ, bạn sẽ mắc phải hội chứng ruột kích thích với triệu chứng như tiêu chảy, đầy hơi, chuột rút,…
2.5. Hỗ trợ điều trị ung thư
Các phương pháp điều trị ung thư hiện nay đều gây nhiều tác dụng phụ, trong đó có tình trạng rối loạn tiêu hóa, chán ăn, biếng ăn. Men tiêu hóa sẽ giúp đẩy lùi, giảm bớt tình trạng này và giúp người bệnh hấp thu dinh dưỡng tốt hơn.
Người bệnh ung thường bị chán ăn, suy giảm sức khỏe
Sức khỏe cơ thể cũng vì thế được cải thiện, người bệnh ung thư có khả năng chống chịu bệnh, phục hồi và kiên trì điều trị hơn. Từ đó tăng thời gian sống và tiên lượng bệnh tốt hơn.
Như vậy, các loại men tiêu hóa hiện nay khá đa dạng, chúng có vai trò khác nhau với hệ tiêu hóa của con người. Vì thế nên tham khảo ý kiến bác sĩ để sử dụng đúng loại men phù hợp và cải thiện tình trạng bệnh đang gặp phải.