Trẻ không tăng cân do biếng ăn - làm sao để khắc phục?

Theo dõi chiều cao và cân nặng của trẻ là một trong các hạng mục theo dõi đơn giản nhưng phản ánh khá tốt sự phát triển của trẻ nhỏ. Trẻ không tăng cân do biếng ăn dẫn tới thể chất gầy gò, yếu ớt, dễ mắc bệnh là vấn đề rất thường gặp, nhất là với trẻ nhỏ. Để khắc phục hiệu quả tình trạng này, cần tìm ra nguyên nhân chính khiến trẻ lười ăn.

1. Những nguyên nhân gây biếng ăn ở trẻ

Trẻ biếng ăn, không tăng cân là tình trạng khá thường gặp khi trẻ có biểu hiện ăn ít, không chịu ăn, hay quấy rối trong bữa ăn, không nhai hay nuốt, nôn ói khi nhìn thấy thức ăn,…

Trẻ biếng ăn thường còi cọc, chậm phát triển

Nguyên nhân gây ra tình trạng này cũng rất đa dạng như:

• Thói quen xấu khi ăn: Cha mẹ tạo cho trẻ thói ăn xấu, biếng ăn như bữa ăn kéo dài, chiều chuộng trẻ ngậm thức ăn, trẻ lựa chọn thức ăn,…

• Trẻ không tập trung khi ăn: Trẻ bật ti vi, chơi đồ chơi, thích bế rong khi ăn sẽ không có sự tập trung tốt, vì thế không ăn nhiều và cũng không có hứng thú ăn.

• Trẻ ăn không đúng bữa: Trẻ ăn các bữa thất thường, không đúng giờ sẽ không tạo được sự thèm ăn và ăn được nhiều.

• Trẻ gặp vấn đề sức khỏe như: rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy, táo bón, buồn nôn, viêm nhiễm răng miệng, nướu sưng đau, viêm tai mũi họng,…

• Thức ăn không ưa thích: Trẻ không thể ăn ngon miệng với thức ăn không yêu thích, nhất là khi phải ăn trong thời gian dài khiến trẻ kén ăn, không đủ dinh dưỡng và cũng khó tăng cân.

Trẻ biếng ăn có thể do không phải thức ăn trẻ yêu thích

2. Trẻ không tăng cân do biếng ăn gây hậu quả gì?

Hậu quả đầu tiên khi trẻ biếng ăn, nhất là biếng ăn trong thời gian dài là trẻ không tăng cân, không tăng chiều cao hoặc tăng rất chậm dù đang trong giai đoạn phát triển nhanh chóng. Trung bình mỗi trẻ từ 12 tháng tuổi trở lên sẽ tăng từ 100 - 200 g mỗi tháng, trẻ không hoặc tăng thấp hơn mức này do biếng ăn là vấn đề cần lưu ý.

Nếu tình trạng biếng ăn, không tăng cân này kéo dài, trẻ có thể bị suy dinh dưỡng, kém phát triển từ nhẹ đến nặng. Kéo theo đó là sức đề kháng cũng suy giảm, trẻ dễ mắc bệnh lý, nhiễm trùng và biến chứng bệnh cũng nguy hiểm hơn. Ảnh hưởng sức khỏe này tác động ngược lại càng khiến trẻ biếng ăn hơn.

Các nghiên cứu đã chỉ ra, hầu hết trẻ biếng ăn, không tăng cân khi còn nhỏ sẽ chậm phát triển chiều cao sau này, thậm chí còi cọc vóc dáng thấp bé không thể khắc phục đến cả khi trưởng thành. Do vậy, không nên chủ quan nếu con em mình đang gặp phải tình trạng này mà cần tìm cách khắc phục.

3. Khắc phục tình trạng biếng ăn, không tăng cân ở trẻ

Khắc phục tình trạng biếng ăn, không tăng cân ở trẻ như thế nào là băn khoăn của không ít bậc phụ huynh, nhiều người lo lắng và thử nhiều cách nhưng vẫn không đạt hiệu quả. Nguyên do chủ yếu do khắc phục không đúng nguyên nhân khiến trẻ biếng ăn hoặc khắc phục không hoàn toàn.

 Giúp trẻ ăn ngon miệng để tăng trưởng cân nặng và chiều cao

Dưới đây là một số biện pháp kích thích trẻ ăn ngon miệng, ăn nhiều hơn và từ đó cân nặng, chiều cao cũng tăng lên nhanh chóng hơn.

3.1. Không ép buộc trẻ ăn

Không ít bậc phụ huynh thấy trẻ biếng ăn, ăn ít có xu hướng ép trẻ ăn đủ lượng thực phẩm cần thiết, cùng với đó là những hành động trừng phạt, đánh mắng, quát tháo trẻ,… Thực tế, những hành động này chỉ khiến trẻ sợ hãi và không muốn ăn hơn, tác dụng ngược lại khiến trẻ trốn tránh việc ăn và từ đó hình thành thói quen ăn uống xấu sau này.

Thay vào đó, cha mẹ nên chế biến các món ăn mới, lạ mắt, kích thích trẻ ăn ngon miệng. Đặc biệt cần chế biến bữa ăn giàu dinh dưỡng vào buổi sáng bởi đây là trẻ có tinh thần thoải mái, thèm ăn và ăn được nhiều nhất trong ngày.

3.2. Tạo thực đơn đa dạng, đẹp mắt, kích thích sự thèm ăn ở trẻ

Đôi khi trẻ biếng ăn do tâm lý chán nản, không có hứng thú với thức ăn quen thuộc trong thời gian dài, trình bày kém bắt mắt. Vì vậy, mẹ nên cải thiện thực đơn đa dạng món ăn, chế biến đẹp mắt và tần suất các món trẻ thích ăn xuất hiện nhiều hơn. Cách này giúp kích thích trẻ thèm ăn, trẻ sẽ thử tất cả các món trên bàn ăn và ăn được nhiều hơn.

3.3. Tập thói quen ăn uống khoa học, đúng bữa

Không ít trẻ biếng ăn, không tăng cân có thói quen ăn uống thiếu lành mạnh như: ăn không đúng giờ, ăn nhiều bữa trong ngày, ăn mỗi bữa trong thời gian dài, trẻ tự tiện ăn bất cứ thời điểm nào trong ngày,… Để khắc phục, cha mẹ nên tránh cho trẻ ăn vặt nhiều trong ngày, bữa phụ cũng nên chọn thực phẩm nhẹ, dễ tiêu hóa.

Nên tập cho trẻ ăn đúng giờ, đúng bữa

Ngoài ra, nên tập cho trẻ thói quen ăn đúng giờ mỗi bữa ăn, ăn cùng gia đình để cha mẹ trò chuyện, vui đùa và hỗ trợ trẻ ăn được nhiều hơn. Khi nhìn trẻ khác cùng ăn ngon miệng, trẻ cũng có hứng thú ăn uống, ăn được nhiều hơn so với ăn một mình.

3.4. Chia nhỏ khẩu phần ăn

Nếu trẻ biếng ăn, không ăn được lượng nhiều thực phẩm trong các bữa ăn chính thì cha mẹ có thể khắc phục bằng cách chia nhỏ khẩu phần ăn của trẻ. Thay vì 3 bữa ăn chính, nên chia thành nhiều phần thức ăn hơn từ 5 - 6 bữa nhỏ, cho trẻ ăn đa dạng thực phẩm vào những thời điểm nhất định trong ngày.

3.5. Tránh trẻ uống quá nhiều nước trước và sau khi ăn

Uống nhiều nước tạo cảm giác no cho trẻ, vì thế trẻ cũng ăn ít hơn và thậm chí gặp tình trạng đầy bụng, khó chịu sau ăn. Do vậy, nên tránh cho trẻ uống quá nhiều nước hay sữa trước khi ăn hay vào ban đêm, ảnh hưởng đến bữa ăn của trẻ.

3.6. Cho trẻ vận động thể thao

Vận động thể thao với các môn yêu thích là cách giúp trẻ tiêu hao năng lượng, cảm thấy đói bụng và vì thế có thể ăn nhiều hơn. Đây cũng là cách mà cả người lớn cũng áp dụng để ăn nhiều hơn, dễ tăng cân và phát triển chiều cao hơn.

3.7. Thực đơn đầy đủ dinh dưỡng

Nếu trẻ có thể ăn ngon miệng và ăn nhiều hơn nhưng thực phẩm không đáp ứng đủ nhu cầu dinh dưỡng thì cũng rất khó để tăng cân tốt. Do vậy, hãy đảm bảo thực đơn của bé đầy đủ dưỡng chất, năng lượng cùng các loại Vitamin, khoáng chất kích thích sự thèm ăn.

Thực đơn đa dạng thực phẩm, đủ dinh dưỡng giúp trẻ ăn nhiều hơn

Như vậy, trẻ không tăng cân do biếng ăn có thể khắc phục bằng nhiều cách song cần sự kiên trì, thấy hiểu để giúp đỡ trẻ những khó khăn gặp phải. Nếu các biện pháp khắc phục tại nhà trên không hiệu quả, hãy đưa trẻ đi khám bác sĩ để được tư vấn khắc phục.

Khoa Nhi, Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC là địa chỉ uy tín của cha mẹ khi có nhu cầu thăm khám cũng như làm các xét nghiệm vi chất cho trẻ. Đội ngũ y bác sĩ nhiều năm trong nghề, hệ thống trang thiết bị hiện đại với Trung tâm Xét nghiệm đạt chuẩn quốc tế ISO 15189:2012 và Tiêu chuẩn CAP (College of American Pathologists) ngày 7/1/2022 đảm bảo sẽ chẩn đoán chính xác tình trạng bệnh lý của trẻ, từ đó đưa ra hướng điều trị phù hợp. 

Tổng đài 1900 56 56 56 của MEDLATEC luôn sẵn sàng hỗ trợ nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào khác cần được giải đáp.