Trẻ hay khóc đêm và lời khuyên dành cho phụ huynh

Trẻ hay khóc đêm là một trong số những triệu chứng thường gặp ở trẻ sơ sinh, khiến không ít các bậc phụ huynh lo lắng. Đây có thể là một dấu hiệu sinh lý bình thường, tuy nhiên, nếu triệu chứng này kéo dài thì các mẹ không nên chủ quan vì sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe cũng như quá trình phát triển của trẻ.

1. Khi nào chứng khóc về đêm của trẻ là bình thường?

Trường hợp trẻ hay khóc đêm là một biểu hiện sinh lý bình thường và được dân gian gọi là khóc dạ đề hay khóc dã tràng. Mỗi đêm, trẻ thường có biểu hiện như trăn trở, khó chịu, quấy khóc không ngủ hoặc cũng có thể giật mình thường xuyên trong lúc ngủ rồi khóc thét. 

Nhiều nghiên cứu đã cho thấy rằng, chứng khóc dạ để xuất hiện ở trẻ sơ sinh cho đến 3 tháng tuổi mà vẫn chưa xác định được nguyên nhân chính xác hay phương pháp điều trị cụ thể nào. Sau khi trẻ đủ 3 tháng tuổi thì sẽ tự ngừng khóc mà không cần bất kỳ một phương thức điều trị nào.

Khóc dạ đề là chứng hay quấy khóc về đêm vào một khung giờ cố định mỗi ngày của trẻ

Hầu hết trẻ sẽ khóc vào buổi chiều tối ở một khung giờ nhất định. Không ai có thể định nghĩa được cụ thể chứng khóc dạ đề này của trẻ. Trẻ khóc liên tục và hay ré lên như tiếng hét, dường như không thể nào làm ngưng cơn khóc cho đến khi trẻ tự nín. Thường mỗi lần khóc sẽ kéo dài trong vòng 3 tiếng đồng hồ. Hiện nay, có khoảng 30% trẻ trong độ tuổi từ 1 tuần đến 3 tháng tuổi mắc chứng khóc dạ đề. Dù phổ biến nhưng đây vẫn là một bí ẩn đối với nền y học vì chưa thể nào lý giải được vì sao trẻ hay khóc đêm.

Nếu trẻ hay khóc đêm hoặc khóc dạ đề liên tục và kéo dài sẽ không chỉ có những tác động tiêu cực đến cơ thể trẻ mà bên cạnh đó còn ảnh hưởng đến tâm lý của cha mẹ vì thường xuyên thức đêm, lại còn lo lắng cho tình trạng của con mỗi đêm.

2. Khi nào chứng khóc về đêm của trẻ là bất thường?

Không phải lúc nào trẻ khóc mỗi đêm cũng là hiện tượng bình thường. Các cha mẹ có con nhỏ thường xuyên khóc về đêm cần đặc biệt chú ý và phải kiểm tra tình trạng của trẻ vì có thể trẻ đang khóc do cơ thể có những bất thường, khó chịu của một số bệnh lý mắc phải.

Nhiều trường hợp trẻ khóc có thể do những bất thường trong cơ thể

Trẻ khóc do những thay đổi về thể chất và môi trường 

Với những trẻ trong giai đoạn vừa lọt lòng mẹ có thể quấy khóc, khó ngủ, khóc về đêm do những thay đổi bất ngờ giữa môi trường trong bụng mẹ và môi trường ngoài. Sự khác nhau giữa hai môi trường khiến cơ thể non nớt của trẻ không kịp thích nghi nên sinh ra những khó chịu.

Trẻ dưới 2 tuổi rất khó có thể nói được những khó chịu của cơ thể hay nhu cầu của bản thân do chưa thể nhận thức được mọi thứ xung quanh. Nhiều trường hợp trẻ quấy khóc có thể do cảm thấy quá nóng hoặc quá lạnh, trẻ bị đói, đầy bụng, đau hay tã bị ướt,...

Những trẻ mới sinh thường được một người cưng chiều, cưng nựng nhiều, một ngày trẻ phải thường xuyên vận động hoặc tiếp xúc với nhiều người khác nhau khiến cơ thể mệt mỏi. Điều này cũng có thể làm trẻ hay khóc đêm nên cha mẹ cần chú ý, tránh để trẻ tiếp xúc hay vui chơi quá nhiều vào ban ngày.

Trẻ khóc do những yếu tố về tinh thần

Hệ thần kinh ở trẻ vô cùng nhạy cảm, nhất là giai đoạn mới sinh. Những tác động thông thường vào ban ngày cũng có thể gây ảnh hưởng đến giấc ngủ của trẻ. Đôi khi trẻ bị giật mình vào ban đêm sẽ không nhìn thấy điều gì trong bóng tối gây ra những sợ hãi. Hoặc cũng có thể trẻ thức do gặp ác mộng hay những buồn bực còn vương lại từ ban ngày, do vui chơi quá phấn khích. Lúc đó, cha mẹ cần phải ở bên cạnh và vỗ về để trẻ có cảm giác an toàn và yên tâm để trở lại giấc ngủ.

Mẹ cần thường xuyên có những hành động âu yếm và vỗ về để trẻ cảm thấy an toàn

Trẻ khóc do một số bệnh lý

Trẻ không thể nào nhận thức được những căn bệnh của cơ thể do đó những bất thường hay khó chịu thì triệu chứng đầu tiên nhận biết chính là trẻ quấy khóc. Một số bệnh về đường tiêu hóa như đầy bụng, khó tiêu, co thắt vùng bụng,... sẽ khiến trẻ khóc nhiều hơn. Đi kèm với khóc là trẻ trằn trọc, khó chịu hay khóc to hơn khi chạm vào vùng bụng, trẻ co rút người. 

Hệ tiêu hóa của trẻ phát triển chưa hoàn thiện, nguồn dinh dưỡng chủ yếu là từ sữa mẹ. Do đó mà khẩu phần ăn của mẹ sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình tiêu hóa của trẻ. Nhiều loại thực phẩm như trứng, sữa, lúa mì, các loại ngũ cốc,... có thể khiến trẻ bị đau bụng, tiêu chảy hoặc táo bón. Nếu trẻ bú sữa xong có các triệu chứng như nôn ọe, tiêu chảy, không chịu bú thì mẹ nên chú ý thay đổi khẩu phần ăn hay thay đổi sữa đối với trẻ đang uống sữa công thức.

Ngoài ra trường hợp trẻ mọc răng, bị loét miệng, da bị dị ứng,... cũng có thể dẫn đến chứng chứng khóc về đêm. Da trẻ em rất dễ phản ứng với các tiếp xúc bên ngoài, do đó mẹ cần phải thường xuyên kiểm tra xem bé khóc có phải do các vấn đề trên da hay không, nhất là sau khi trẻ tiếp xúc với người lạ, da mẹ sau khi  xông hơ hoặc khi thay tã mới.

3. Cha mẹ cần làm gì khi trẻ hay khóc đêm?

Không có cha mẹ nào không thấy xót ruột và đau lòng khi trẻ hay khóc đêm, do đó không ít người tìm kiếm các phương pháp dân gian để hạn chế cơn khóc thét của trẻ. Đối với các phương pháp dân gian, cha mẹ phải đặc biệt chú ý vì có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ. Hiện nay chưa có biện pháp nào chính thống để khắc phục chứng khóc đêm của trẻ. 

Cha mẹ cần chú ý một số biện pháp để giúp trẻ ngủ ngon giấc và hạn chế chứng hay khóc đêm

Dưới đây là một số lời khuyên của chuyên gia tại Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC giúp các bậc cha mẹ hạn chế được biểu hiện trẻ hay khóc đêm:

• Trước tiên, cha mẹ cần phải bình tĩnh và nhanh chóng tìm hiểu vì sao trẻ lại khóc. Trường hợp trẻ khóc do những bất thường của cơ thể như sốt, đói, no, lạnh, nóng, ngủ mơ, ác mộng,... thì chỉ cần tìm cách khắc phục để trẻ cảm thấy dễ chịu và sẽ ngừng khóc.

• Mỗi khi con khóc, mẹ nên ẵm con vào ngực để trẻ ngửi thấy mùi cơ thể mẹ, tạo cảm giác an toàn cho trẻ.

• Không nên cho trẻ ăn quá no hay bú quá nhiều vào mỗi tối nhất là trước khi ngủ. 

• Giữ cơ thể trẻ luôn khô ráo, thường xuyên thay tã mới sau khi trẻ đi tiểu hay đại tiện.

• Giường và ga trải giường phải sạch sẽ, tránh sử dụng các loại bột giặt, nước xả gây kích ứng da trẻ.

• Tập trẻ một lối sống khoa học và đúng giờ trong ăn uống, đại tiểu tiện, vui chơi, ngủ nghỉ.

• Không nên để trẻ ngủ quá nhiều vào ban ngày khiến buổi đêm trẻ khó ngủ.

• Tránh các hoạt động vui đùa quá mức hoặc nói to, ồn ào khiến trẻ giật mình.

Trẻ hay khóc đêm thật sự không phải là điều dễ dàng với các bậc cha mẹ, đặc biệt với những gia đình lần đầu sinh con. Để hiểu hơn về chứng trẻ hay khóc đêm hoặc các vấn đề về chăm sóc, nuôi dạy trẻ, bạn có thể liên hệ với các bác sĩ chuyên khoa tại Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC qua hotline: 1900 565656, chúng tôi sẽ tư vấn miễn phí giúp bạn