Tiểu đường ở trẻ: nguyên nhân triệu chứng và biện pháp phòng ngừa

Tiểu đường là bệnh thường gặp ở người cao tuổi hay những người có thói quen ăn uống và sinh hoạt không khoa học. Tuy nhiên, hiện nay bệnh lý này ghi nhận đang dần trẻ hóa, thậm chí xuất hiện ở trẻ em, sau đây là những thông tin cơ bản, nguyên nhân, triệu chứng và biện pháp phòng ngừa tiểu đường ở trẻ.

1. Những thông tin chung về bệnh tiểu đường

Tiểu đường, hay còn gọi là đái tháo đường, là một bệnh lý nguy hiểm, chỉ sau ung thư và các bệnh về tim mạch, vì thế mọi người không nên chủ quan khi mắc bệnh. Tiểu đường hình thành khi quá trình tạo insulin xảy ra vấn đề, ảnh hưởng đến sự chuyển hóa đường, gây rối loạn và dẫn đến hàm lượng đường trong cơ thể luôn tăng hơn mức bình thường. Bệnh được chia thành 3 loại, tiểu đường type 1, type 2 và tiểu đường trong thời gian mang thai.

Trẻ em có khả năng mắc tiểu đường type 1 và type 2, gia đình cần biết để phòng tránh

Ở đối tượng trẻ em, tiểu đường type 1 và type 2 được ghi nhận với số ca bệnh nhiều mỗi ngày, trong độ tuổi từ 5 đến 7 tuổi và giai đoạn dậy thì. 

• Tiểu đường type 1, ở loại này, tuyến tụy không không thể tạo insulin cho cơ thể, insulin có vai trò giúp chuyển hóa chất, cân bằng lượng đường trong cơ thể. Vì vậy khi xảy ra trình trạng này, dẫn đến hậu quả là lượng đường cao. Nguyên nhân hình thành type 1 do di truyền và môi trường. Từ đó dẫn đến những triệu chứng bên ngoài mà người bệnh và gia đình dễ dàng phát hiện.

• Tiểu đường type 2, ở loại này thường gặp ở người già và một số ít ở trẻ em, tuyến tụy không đáp ứng được nhu cầu tạo insulin cho cơ thể và gây nên tình trạng rối loạn. Nguyên nhân hình thành bệnh do thói quen sinh hoạt không lành mạnh, lười vận động, không tập thể dục và béo phì. 

2. Lý giải nguyên nhân tiểu đường xuất hiện ở trẻ

Tiểu đường ở trẻ xuất hiện bởi chế ăn uống chưa hợp lý, thói quen sinh hoạt không lành mạnh, và đặc biệt là do yếu tố di truyền, trong quá trình mang thai, mẹ bị tiểu đường. Cụ thể như sau:

• Yếu tố di truyền chiếm từ 10% đến 20% các trường hợp bệnh đái tháo đường ở trẻ. Việc tạo insulin bị ảnh hưởng khiến lượng đường trong máu không được điều hòa và hình thành bệnh.

• Thường trong giai đoạn thai kỳ, các mẹ có nguy cơ bị tiểu đường cao. Nếu mẹ mắc tiểu đường trong thời kỳ này, bé cũng có thể bị tiểu đường ngay khi sinh ra. Vì vậy, các mẹ cần có biện pháp phòng tránh bệnh trong thời gian mang thai cũng như phát hiện sớm nếu không may mắc phải để không tác động đến con.

• Chế độ ăn uống không lành mạnh cũng là nguyên nhân phổ biến gây bệnh, khi trẻ em ngày càng thích ăn những thức ăn chế biến sẵn, thức ăn nhanh, đồ ăn chiên rán quá nhiều, nước uống có ga,… Điều này không đảm bảo được vệ sinh an toàn thực phẩm, không cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết, ngoài ra, còn có thể nạp vào cơ thể những chất không tốt.

Trẻ ăn nhiều thức ăn nhanh, dẫn đến chất dinh dưỡng trong cơ thể không được đáp ứng đầy đủ

• Chế độ sinh hoạt không khoa học, ăn uống nghỉ ngơi không đúng giờ giấc, lười vận động, không tập thể dục, ăn nhiều thực phẩm chứa carbohydrate,… những điều này dẫn đến bệnh béo phì, lâu dần sẽ hình thành tiểu đường ở trẻ.

Đái tháo đường ở trẻ, vì bệnh không xuất hiện phổ biến nên nhiều gia đình chưa biết thông tin và nguyên nhân chính gây bệnh. Vì vậy, với những lý do hình thành tiểu đường ở trẻ như trên, phụ huynh cần có biện pháp phòng tránh, ngăn ngừa để các bé khỏe mạnh và phát triển tốt. 

3. Triệu chứng bệnh tiểu đường ở người trẻ

Triệu chứng bệnh tiểu đường ở người trẻ cần được quan tâm, theo dõi để phát hiện sớm những dấu hiệu bệnh và chữa trị kịp thời, tránh xảy ra những biến chứng nghiêm trọng. Dưới đây là những biểu hiện sức khỏe của trẻ khi mắc bệnh tiểu đường.

• Bé hay khát nước dù đã uống đủ lượng nước cần thiết theo khuyến cáo mỗi ngày, do việc duy trì nước bên trong cơ thể không được đảm bảo.

• Đi tiểu nhiều hơn bình thường, tè dầm, tình trạng này xuất hiện khi lượng đường trong cơ thể không chuyển hóa hết, dẫn đến tích tụ. Vì vậy, thận sẽ đào thải lượng đường đó qua nước tiểu.

Tích tụ đường khi không chuyển hóa hết khiến trẻ thường xuyên đi tiểu

• Trẻ gặp phải triệu chứng đau đầu, nhìn không rõ sự vật khi hàm lượng đường trong máu tăng nhiều.

• Bé luôn cảm thấy đói bụng, vì khi mắc tiểu đường, insulin không đủ để chuyển hóa đường nhằm cung cấp năng lượng cho cơ thể, vì vậy dù đã nạp chất dinh dưỡng đầy đủ nhưng bé vẫn hay đói.

• Trẻ mệt mỏi, không có sức để vận động, vì đường không được chuyển hóa nên không tạo năng lượng cho các hoạt động.

• Cân nặng giảm đáng kể, bởi vì cơ thể sẽ lấy đi lượng đường tích trữ trong mỡ để đảm bảo cung cấp năng lượng cho các hoạt động sống thường ngày, lâu dần trẻ sút cân.

• Bé gái chưa đến giai đoạn dậy thì, mắc tiểu đường type 1, có thể bị nấm ở âm đạo.

• Theo nghiên cứu và thực tế cho thấy trẻ bị tiểu đường dễ bị kích thích tâm lý, cảm xúc thay đổi thấy thường, vì vậy gia đình cần quan tâm nhiều đến các bé.

• Ngoài những triệu chứng trên, một số trường hợp tiểu đường ở trẻ còn xuất hiện các tình trạng sau khi bệnh tiến triển nặng: đau bụng, mất thị giác tạm thời, hôn mê, nhiễm trùng, co giật.

Qua đây có thể thấy triệu chứng của tiểu đường ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động sống của trẻ. Vì vậy, gia đình nên quan tâm trẻ hơn, chú ý đến những biểu hiện sức khỏe bất thường như trên để kịp thời phát hiện bệnh.

4. Những biện pháp phòng tránh cũng như giảm nhẹ bệnh tiểu đường ở trẻ

Tiểu đường hình thành do lý do ăn uống, sinh hoạt không khoa học, vì vậy để ngăn ngừa, giảm khả năng mắc bệnh hoặc giải pháp giúp mau chóng hồi phục bệnh, bệnh nhân cần lưu ý các biện pháp sau:

Biện pháp ngăn ngừa tiểu đường ở trẻ

• Thời gian ăn uống, ngủ nghỉ hợp lý, điều độ, đúng giờ giấc.

• Vận động, tập thể dục mỗi ngày.

Tạo thói quen tập thể dục mỗi ngày cho bé, giúp ngăn ngừa nhiều bệnh

• Hạn chế uống bia rượu, cafein.

• Tránh ăn thức ăn nhanh, chiên rán, không rõ xuất xứ.

Giải pháp giúp mau chóng hồi phục bệnh tiểu đường ở trẻ

• Trong thời gian chữa trị, trẻ nên chỉ uống nước lọc, không uống nước ngọt, nước có đường.

• Các thực phẩm nên ăn bao gồm: rau, các loại thịt, hải sản đã qua chế biến kĩ, trái cây, sữa chua không đường, bơ đậu phộng, bánh mì, gạo, mì ống nguyên cám, chất béo không no (dầu oliu,…).

• Luyện tập vừa sức, thường xuyên kiểm tra, đánh giá các biến chứng có nguy cơ xảy ra.

• Tập thể dục và không căng thẳng, stress. 

Trên đây là những thông tin Y khoa cơ bản về bệnh tiểu đường ở trẻ. Hi vọng có thể giúp cha mẹ nhận biết sớm để đưa trẻ đi khám và chữa trị kịp thời. Nếu phụ huynh còn có những thắc mắc hay nghi ngờ bé mắc bệnh, hãy đưa bé đến Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC để được kiểm tra, chẩn đoán. Để đặt lịch khám, Quý khách hàng có thể gọi đến số 1900 56 56 56, tổng đài viên sẽ hỗ trợ nhanh nhất.