Những phương pháp giúp tầm soát ung thư vú khi mang thai

Tầm soát ung thư vú định kỳ là khuyến cáo với tất cả các chị em phụ nữ. Trong đó, kể cả phụ nữ mang thai nếu có biểu hiện bất thường cũng có thể tiến hành tầm soát. Tuy nhiên, khi mang thai, kích thước vú của người phụ nữ cũng tăng lên nên việc phát hiện bệnh cũng khó khăn hơn. Bên cạnh đó, nhiều thai phụ lo lắng về các phương pháp tầm soát ung thư vú khi mang thai có gây hại gì cho sức khỏe và sự phát triển của thai nhi không?

1. Nguy cơ ung thư vú khi mang thai

Ung thư vú là một trong những bệnh ung thư thường gặp hàng đầu ở phụ nữ, khi tế bào bất thường hình thành, phát triển thành khối u ở vú. Trong thời kỳ mang thai, ung thư vú là loại ung thư dễ gặp nhất. 

Rất khó nhận biết ung thư vú thai kỳ

Theo thống kê, cứ khoảng 3.000 phụ nữ mang thai lại có 1 trường hợp được chẩn đoán bị ung thư vú thai kỳ. Thực tế mang thai không gây ra ung thư vú hoặc làm tăng nguy cơ mắc bệnh này, song nếu cơ thể có sẵn tế bào ung thư hoặc tế bào tiền ung thư thì những thay đổi hormone, nội tiết khi mang thai sẽ khiến chúng phát triển thành bệnh lý.

Ung thư vú khi mang thai có thể phát hiện và điều trị ngay trong thai kỳ, tuy nhiên không ít trường hợp được chẩn đoán muộn sau sinh, thậm chí là trong một vài năm đầu khi sinh con xong.

Nguy cơ mắc bệnh ung thư vú khi mang thai tăng theo độ tuổi, đặc biệt là phụ nữ trên 35 tuổi mang thai lần đầu. Với xu hướng kết hôn và sinh con ngày càng muộn, phụ nữ phải đối mặt với nguy cơ ung thư vú thai kỳ cao hơn cùng nhiều vấn đề sức khỏe khác.

Phụ nữ mang thai muộn có nguy cơ ung thư vú thai kỳ cao hơn

Dấu hiệu của ung thư vú khi mang thai rất khó phát hiện, dễ nhầm lẫn là triệu chứng thai kỳ bình thường. Vì thế nếu có dấu hiệu bất thường sau, hãy đi khám bác sĩ chuyên khoa để được hỗ trợ:

• Thay đổi kích thước và hình dạng một bên vú.

• Sờ vào có thể thấy khối u ở vú hoặc gần vú, vùng dưới cánh tay.

• Tụt núm vú bên trong bầu vú.

• Vùng da vú, đặc biệt là núm vú có vảy, đỏ và sưng lên.

• Có dịch lỏng tiết ra từ đầu vú, đây là dịch mủ chứ không phải sữa mẹ.

2. Phương pháp tầm soát ung thư vú khi mang thai

Khi mang thai, kích thước vú của người mẹ thường tăng lên, đối khi có thể tăng gấp đôi và trở nên nặng nề hơn. Điều này khiến việc phát hiện bất thường do ung thư vú gặp khó khăn hơn. 

Tầm soát sớm để phát hiện và điều trị bệnh ngay trong thai kỳ, không gây hại cho thai nhi và không tiến triển thành ung thư nguy hiểm được khuyến cáo với mọi phụ nữ. Các trường hợp phát hiện bệnh muộn sẽ khiến cơ hội điều trị khỏi bệnh thấp đi.

Dưới đây là các phương pháp tầm soát ung thư vú thai kỳ thường được thực hiện:

Chụp nhũ ảnh thường dùng trong tầm soát ung thư vú

2.1. Chụp nhũ ảnh

Chụp nhũ ảnh hay chụp hình vú là kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh đơn giản, sử dụng một lượng tia X bức xạ nhỏ để quan sát hình ảnh cấu trúc bên trong ngực. Theo Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ thì việc chụp nhũ ảnh khi mang thai khá an toàn. 

Với phụ nữ mang thai, bác sĩ sẽ thực hiện kiểm soát để tia X chỉ tập trung vào vú, không tiếp xúc ảnh hưởng đến các khu vực khác của cơ thể. Vì thế mẹ bầu hoàn toàn có thể yên tâm khi chụp nhũ ảnh để tầm soát ung thư vú thai kỳ.

Một tấm chắn bằng chì sẽ được đặt lên bụng người chụp nhằm ngăn chặn sự khuếch tán phóng xạ, giúp nâng cao khả năng bảo vệ.

Đây là phương pháp khá an toàn nhưng thai phụ cũng chỉ nên thực hiện khi cơ thể có triệu chứng bất thường và có sự chỉ định của bác sĩ.

2.2. Siêu âm vú

Kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh này rất an toàn, dựa trên sóng âm đặc biệt để truyền tín hiệu về hình ảnh cấu trúc bên trong vú. Sóng âm này rất an toàn cho thai nhi và sức khỏe của mẹ, vì thế siêu âm vú thường được ưu tiên chẩn đoán trước các trường hợp nguy cơ trước khi chụp nhũ ảnh.

Siêu âm vú sàng lọc rất tốt bất thường ở vú

Siêu âm sẽ cho thấy kích thước chính xác của khối u cũng như đó chỉ là một u nang lành tính hay là khối đặc có khả năng là ung thư. Tuy nhiên, với ung thư vú, siêu âm khó phát hiện chính xác khối u đặc có phải là ung thư hay không.

Một số trường hợp chụp quang tuyến vú không cho thấy hình ảnh bên trong vú rõ ràng, nhất là với người vú quá cứng thì siêu âm cũng là biện pháp thay thế tốt. 

2.3. Chụp MRI

Kỹ thuật chụp cộng hưởng từ MRI đang được áp dụng rộng rãi trong chẩn đoán nhiều bệnh lý khắp cơ thể, trong đó giúp tầm soát xác nhận ung thư vú thai kỳ khá tốt. Hình ảnh MRI rõ nét, giúp quan sát được cả cấu trúc mô mềm nên giúp xác định khối u vú có phải là ung thư hay không.

Tuy nhiên kỹ thuật này hiện chi phí thực hiện khá cao, mức độ an toàn phụ thuộc vào công nghệ, điều kiện máy móc và kỹ thuật. Vì thế hãy tham khảo ý kiến bác sĩ nếu có ý định chụp MRI để hạn chế tối đa thời gian tiếp xúc và có chỉ định phù hợp.

2.4. Sinh thiết

Sinh thiết là phương pháp tầm soát ung thư vú thai kỳ cuối cùng được xem xét lựa chọn. Thường bệnh nhân đã thấy vùng bất thường trong vú qua chụp X-quang hoặc siêu âm nhưng không thể xác định được u lành tính hay u ung thư thì sinh thiết là cần thiết.

Mẫu mô vú sẽ được thu thập rồi quan sát dưới kính hiển vi để xác định có tế bào ung thư hay không. Để lấy mẫu mô vú thì bác sĩ cần thực hiện tiểu phẫu nhỏ với thiết bị cắt dạng kim hoặc dạng bấm. Gây tê tại chỗ là cần thiết và thường an toàn cho sức khỏe thai nhi, vì thế hãy yên tâm khi thực hiện hoặc tham khảo thêm ý kiến bác sĩ.

Phụ nữ mang thai nên chủ động tầm soát ung thư vú

Với phụ nữ mang thai cần tầm soát ung thư vú, sinh thiết bằng kim được ưu tiên hơn bởi diện tích xâm nhập nhỏ, ít nguy cơ nhiễm trùng.

Dựa vào kết quả thăm khám bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện kỹ thuật tầm soát ung thư vú khi mang thai phù hợp. Dù chẩn đoán tầm soát như thế nào thì việc cẩn trọng, đảm bảo an toàn cho thai nhi là quan trọng hàng đầu. Vì thế hãy thông báo cho bác sĩ nếu bạn đang mang thai và tình trạng mang thai.