Như thế nào là nhịp tim bình thường và các yếu tố tác động

Nhịp tim là một trong những chỉ số quan trọng thể hiện tình trạng sức khỏe của cơ thể. Đó cũng là lý do chúng ta thường phải đo nhịp tim trong những lần đi khám, kiểm tra sức khỏe định kỳ. Vậy nhịp tim là gì, nhịp tim bình thường ở mức nào và làm sao để bảo vệ sức khỏe tim mạch?

1. Hiểu thế nào là Nhịp tim bình thường

Nhịp tim chính là nhịp đập của tim, xác định dựa trên số lần co thắt của tim trong vòng một phút. Nhịp tim được kí hiệu bằng nhịp/ phút hoặc bpm.

Nhịp tim cùng với nồng độ oxy trong máu, nhiệt độ, huyết áp, nhịp thở là 5 dấu hiệu sinh sống quan trọng nhất trong cơ thể.

Tùy vào độ tuổi, thể trạng, giới tính,… mà mỗi người có nhịp tim bình thường khác nhau. Thông thường, nhịp tim chuẩn sẽ rơi vào khoảng 60 - 100 nhịp/ phút, với bất kỳ sự thay đổi nào về nhịp tim cũng có thể là cảnh báo tình trạng sức khỏe đang gặp vấn đề.

Nhịp tim của một người khỏe mạnh được các nhà khoa học xác định nằm trong khoảng 60 - 80 nhịp/ phút. Một số người có nhịp tim nhanh hoặc chậm hơn người bình thường trong tình trạng tự nhiên, hoặc việc luyện tập thể dục thể thao đều đặn giúp tim khỏe hơn và đập nhanh hơn khoảng 40 - 50 nhịp/ phút cũng xuất hiện. Nếu không thuộc trường hợp này và có nhịp tim thấp hơn 40 nhịp/ phút hoặc cao hơn 120 nhịp/ phút, thì đó chính là dấu hiệu cảnh báo tình trạng sức khỏe bất thường của bạn.

Tập thể dục, thể thao thường xuyên giúp bảo vệ sức khỏe tim mạch

2. Rối loạn nhịp tim

Tình trạng rối loạn nhịp tim xảy ra do đập không đều, quá nhanh hoặc quá chậm dẫn đến tần số nhịp tim cũng thay đổi thất thường, xảy ra phổ biến ở nam giới hơn là nữ giới.

Nhịp tim chậm

Nhịp tim chậm là nhịp tim có tần số thấp hơn nhịp tim bình thường của người khỏe mạnh, nghĩa là thấp hơn 60 nhịp/ phút. Người khỏe mạnh cũng có thể có nhịp tim chậm như một biểu hiện tình trạng sức khỏe tốt do luyện tập. Ở người khác thì chậm nhịp tim chính là dấu hiệu bất thường của cơ thể, có thể là do ổ phát nhịp ở tim hoạt động không bình thường, hoặc đường dẫn truyền điện ở tim bị nghẽn. Đối với người cao tuổi, nhịp tim chậm thường là dấu hiệu của bệnh lý và cần khám cũng như điều trị thích hợp. Những triệu chứng khi bị chậm nhịp tim:

• Chóng mặt, khó thở.

• Đau ngực, tim đập mạnh, hồi hộp.

• Mệt mỏi.

• Khó tập trung, dễ ngất xỉu.

Rối loạn nhịp tim có thể gây khó thở

Nhịp tim nhanh

Nhịp tim nhanh xảy ra với các biểu hiện như nhịp đập loạn, nhanh bất thường, đánh trống ngực trong khoảng vài giây đến vài phút. Lúc này, cơ thể sẽ có một số biểu hiện đi kèm như:

• Khó thở, hụt hơi.

• Cảm giác bất an, lo lắng, hồi hộp.

• Cảm nhận rõ tim đập mạnh, lồng ngực rông lên. 

• Đau đầu hoặc đau thắt ngực.

• Chóng mặt, choáng váng, ngất.

Những bệnh lý xuất hiện liên quan đến rối loạn nhịp tim

Bên cạnh những triệu chứng biểu hiện bên ngoài khi nhịp tim bị chậm hoặc nhanh, thì tình trạng rối loạn nhịp tim cũng có thể là biểu hiện của một số bệnh lý liên quan như:

• Tăng huyết áp.

• Rối loạn mỡ máu.

• Tiểu đường.

• Thừa cân béo phì.

• Cường giáp.

• Tim bẩm sinh.

3. Những yếu tố ảnh hưởng đến nhịp tim

Có rất nhiều yếu tố ảnh hưởng đến nhịp tim kể cả về mặc tiêu cực hay tích cực, và tùy vào tác động đối với cơ thể mà có thể làm nhịp tim nhanh hơn hay chậm hơn.

Luyện tập thể dục

Trong quá trình luyện tập thể dục, thể thao, nhịp tim sẽ tạm thời tăng lên và quay lại trạng thái bình thường khi nghỉ ngơi. Đối với những người thường xuyên luyện tập, nhịp tim lúc nghỉ sẽ thấp hơi, điều này giúp tim không phải họa động quá nhiều và gia tăng tuổi thọ so với người lười hoạt động.

Cảm xúc

Mọi cảm xúc có thể gây ra những thay đổi về nhịp tim trong khoảng thời gian ngắn. Cảm giác căng thẳng, lo âu, hồi hộp, phấn khích,… đều có thể khiến nhịp tim tăng lên.

Nhịp thở 

Khi chúng ta hít vào và hít sâu, nhịp tim sẽ chậm hơn sau đó quay trở lại bình thường khi ta thở ra. Những người bị khó thở, thở gấp,… nhịp tim sẽ tăng cao để đáp ứng nhu cầu oxy của cơ thể.

Trọng lượng cơ thể

Nhịp tim của người béo phì sẽ cao hơn người bình thường, nhưng vẫn không quá 100 nhịp/ phút.

Chất kích thích

Tác dụng của chất kích thích, đặc biệt là caffeine sẽ khiến cơ thể mệt mỏi, mất ngủ, tăng nhịp tim,…

Thuốc

Một số loại thuốc điều trị bệnh có tác dụng phụ ảnh hưởng đến nhịp tim, như thuốc chẹn beta giao cảm làm giảm nhịp tim, thuốc điều trị tuyến giáp làm tăng nhịp tim,…

Bệnh tuyến giáp

Tuyến giáp là cơ quan chịu trách nhiệm về khả năng chuyển hóa, hormon tuyến giáp tăng cao thúc đẩy quá trình chuyển hóa và tăng nhịp tim.

Bệnh tim mạch

Các bệnh về tim mạch có thể ảnh hưởng đến nhịp tim, gây rối loạn nhịp tim, khiến tim đập quá nhanh hoặc quá chậm như bệnh mạch vành, suy tim,… Sự tổn thương cơ tim do virus cũng là nguyên nhân gây rối loạn nhịp tim.

Nhịp tim của người béo phì thường cao hơn người bình thường

4. Vậy làm thế nào để giữ nhịp tim bình thường, luôn ổn định?

Để trái tim luôn khỏe mạnh, Nhịp tim bình thường, việc duy trì lối sống lành mạnh và những phương pháp để duy trì sự ổn định là rất cần thiết.

• Thường xuyên tập thể dục, thể thao: Rèn luyện cơ thể sẽ giúp nhịp tim lúc nghỉ ngơi chậm hơn, giảm bớt hoạt động co bóp của tim, quá trình lão hóa sẽ ít ảnh hưởng đến sức khỏe tim mạch hơn.

• Giảm căng thẳng: Sự căng thẳng, hồi hộp có ảnh hưởng tiêu cực đến tim và huyết áp. Luyện tập các phương pháp hít thở sâu, thiền định, yoga,… có thể điều hòa nhịp tim và làm giảm căng thẳng.

• Hạn chế sử dụng các chất kích thích: Thuốc lá, coffee, rượu,… và một số chất kích thích khác có chứa nicotin kích thích sản sinh adrenaline khiến tim đập nhanh hơn, dễ gây ra tình trạng cao huyết áp.

• Thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh: Chế độ ăn uống hợp lý, đầy đủ chất dinh dưỡng, giàu chất xơ và các khoáng chất có ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe tim mạch. Việc cân bằng chế độ dinh dưỡng cũng giúp tránh tình trạng béo phì, giảm cholesterol trong máu, không chỉ ổn định nhịp tim mà còn giúp tránh các bệnh lý tim mạch khác.

Chế độ dinh dưỡng hợp lý giúp bảo vệ sức khỏe tim mạch

Bảo vệ tim mạch là vấn đề sức khỏe cần được quan tâm hàng đầu để bảo vệ đời sống khỏe mạnh về cả thể chất và tinh thần. Hãy gọi điện đến hotline 1900565656 hoặc liên lạc đến email info@medlatec, mọi thắc mắc về sức khỏe tim mạch, nhịp tim bình thường và những vấn đề liên quan đều được MEDLATEC giải đáp miễn phí. MEDLATEC luôn hân hạnh là người đồng hành với sức khỏe của mọi người.