Nhiễm nấm Histoplasma: triệu chứng và phương pháp điều trị

Nhiễm nấm Histoplasma có thể không gây triệu chứng ảnh hưởng gì đến sức khỏe người bệnh, song ở người cao tuổi, người có hệ miễn dịch kém thì có thể gặp phải tình trạng nhiễm trùng nặng, biến chứng lâu dài. Hơn nữa, bệnh nhiễm nấm Histoplasma được ít người biết đến nên việc chủ động phòng ngừa và phát hiện bệnh còn hạn chế.

1. Nấm Histoplasma gây bệnh gì?

Tên đầy đủ của loại nấm gây bệnh này là Histoplasma Capsulatum, chúng gồm 2 chủng cùng gây bệnh. Đặc điểm sinh trưởng của nấm là sống hoại sinh trong đất, đặc biệt là đất có lẫn phân động vật như phân dơi, phân chim, chuồng gà,… 

Nấm Histoplasma có thể tồn tại trong cơ thể người rất lâu trước khi phát bệnh

Nấm Histoplasma thường tồn tại ở lớp đất bề mặt, dễ phân tán vào không khí gây lây nhiễm cho người lành. Vi nấm thường xâm nhiễm vào các vết thương hở trên da hoặc qua hít thở xâm nhập và tấn công vào phổi.

Ở người khỏe mạnh, nấm Histoplasma có thể không gây triệu chứng bệnh hoặc chỉ gặp triệu chứng nhiễm trùng phổi thoáng qua. Song tác nhân gây bệnh này đặc biệt nguy hiểm ở những người có hệ miễn dịch yếu, trẻ nhỏ và người già,… Chúng dễ dàng xâm nhập, phát triển và gây bệnh ở nhiều cơ quan như tim, phổi, hệ thần kinh, hệ bạch huyết,… gây ra những tổn thương nghiêm trọng đến tính mạng người bệnh.

2. Triệu chứng bệnh khi nhiễm nấm Histoplasma

Tùy theo chủng nấm Histoplasma mắc phải và tình trạng sức khỏe của người bệnh mà triệu chứng nhiễm nấm có thể rõ ràng hoặc không. Cụ thể như sau:

2.1. Triệu chứng nhiễm nấm Histoplasma Var.capsulatum

Có đến 95% người bệnh nhiễm thể nấm Histoplasma này không biết mình mắc bệnh do không hề có triệu chứng bệnh hoặc triệu chứng thoáng qua, dễ nhầm lẫn với bệnh lý hô hấp khác. Ở số ít bệnh nhân chủ yếu có sức khỏe yếu, đang điều trị miễn dịch khi nhiễm nấm Histoplasma có thể gây tổn thương nhiễm trùng phổi.

Nấm Histoplasma có thể gây nhiễm trùng phổi

Các tổn thương do nhiễm nấm Histoplasma này gây ra bao gồm:

Viêm phổi cấp tính

Hầu hết trường hợp nấm Histoplasma gây viêm phổi cấp tính không có triệu chứng, số ít khác có thể ho, sốt, đau xương ức, có đờm, cơ thể mệt mỏi, đau đầu,… Trên ảnh chụp X-quang, tổn thương có thể xuất hiện bằng các hạch rốn phổi ở 1 hoặc 2 bên phổi, kết hợp với các nốt trắng nằm rải rác.

Viêm phổi mạn tính

Triệu chứng và ảnh hưởng của viêm phổi mạn tính do nhiễm nấm Histoplasma thường nghiêm trọng hơn bao gồm: ho ra máu, ho có đờm, sụt cân, mệt mỏi,… Nặng hơn, bệnh nhân có thể xuất hiện triệu chứng viêm phế quản mạn tính hoặc khí phế thủng như: khó thở khi làm việc gắng sức, ho vào buổi sáng, giảm chức năng thông khí của phổi,…

Tổn thương da, niêm mạc

Nấm Histoplasma tấn công vào da có thể gây các vết loét có vảy, kèm theo sưng hạch nhưng thường không ngứa, không đau. Sau thời gian ngắn phát bệnh, các tổn thương khu trú này sẽ tự cải thiện. Hiếm gặp hơn ở một số bệnh trên, niêm mạc thanh quản, niêm mạc môi miệng hoặc vùng sinh dục sẽ xuất hiện các vết loét, tổn thương dạ lá u hạt,…

Nấm Histoplasma tấn công mắt làm suy giảm thị lực

Nhiễm nấm Histoplasma ở mắt

Nấm Histoplasma tấn công ban đầu ở phổi có thể di chuyển gây hội chứng nhiễm Histoplasma ở mắt. Thời gian đầu bệnh nhân thường không xuất hiện triệu chứng gì, song theo thời gian, thị lực sẽ dần dần thay đổi. Đó là sự xuất hiện của các đường lượn sóng, những điểm mù và dần dần dẫn đến mù lòa, mất thị lực ở người bệnh. Đối tượng dễ gặp phải là người từ 20 - 40 tuổi.

Nhiễm nấm Histoplasma thể lan tỏa

Đây là thể bệnh gây triệu chứng nặng khi nhiễm nấm Histoplasma song khá hiếm gặp. Nấm Histoplasma xâm nhập vào cơ thể và gây tổn thương nhanh chóng, nghiêm trọng cho nhiều cơ quan trong cơ thể. Đối tượng dễ mắc phải là người suy giảm miễn dịch, trẻ nhỏ, người cao tuổi, người mắc bệnh lý mạn tính.

Triệu chứng bệnh thường xuất hiện đột ngột và chuyển biến nhanh gồm: tổn thương gan, phổi, sốt, cơ thể mệt mỏi, tổn thương da, niêm mạc, màng não, các hạch bạch huyết, hệ tiêu hóa,…

2.2. Triệu chứng nhiễm nấm Histoplasma Var.duboisii

Đa phần bệnh nhân nhiễm dạng nấm này gặp phải tình trạng tổn thương da, xương, niêm mạc, hạch bạch huyết,… Thể nhiễm nấm lan tỏa khá hiếm gặp song nguy hiểm, bệnh nhân không thể tự khỏi bệnh mà cần điều trị bằng thuốc đặc trị kháng nấm.

Nhiễm nấm Histoplasma cần điều trị bằng thuốc kháng nấm

3. Điều trị nhiễm nấm Histoplasma

Nếu nhiễm nấm Histoplasma chỉ gây nhiễm trùng nhẹ hoặc không gây triệu chứng ở người khỏe mạnh thì việc điều trị là không cần thiết. Triệu chứng bệnh sẽ tự khỏi nhanh chóng mà không cần điều trị, song vẫn có trường hợp bệnh kéo dài và nấm phát triển gây những tổn thương nặng lâu phục hồi hơn. Lúc này, việc điều trị bằng thuốc kháng nấm sẽ có tác dụng tốt.

Với người khỏe mạnh, chỉ cần sử dụng thuốc kháng nấm sau khi khỏi triệu chứng tối đa 1 năm. Tuy nhiên ở người có hệ miễn dịch yếu, họ phải điều trị suốt đời bằng thuốc kháng nấm để ngừa nguy cơ biến chứng.

Cần lưu ý trong điều trị thuốc kháng nấm với bệnh nhiễm nấm Histoplasma nói riêng và các bệnh nấm khác nói chung là cần điều trị lâu dài, kiên trì đến hết phác đồ. Triệu chứng bệnh có thể được cải thiện rất nhanh, nhưng nếu dừng thuốc quá sớm, bệnh dễ và nhanh tái phát hơn. Không tuân thủ điều trị còn dễ gây ra các vấn đề sức khỏe khác do thuốc điều trị gây ra.

Ngoài ra, với bệnh nhân cần điều trị Histoplasma, việc ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, tập thể dục thường xuyên, bỏ các thói quen xấu, ngủ đủ giấc,… có tác dụng tốt trong cải thiện hệ miễn dịch chống lại nhiễm trùng. Ngoài ra, nên hạn chế tiếp xúc trực tiếp với nguồn nguy cơ lây nhiễm nấm Histoplasma như: chuồng gà, hang động, các tòa nhà cũ,…

Tăng cường hệ miễn dịch giúp chống lại nấm Histoplasma hiệu quả hơn

Nhiễm nấm Histoplasma rất nguy hiểm với những đối tượng có hệ miễn dịch yếu như người già, trẻ nhỏ, người mắc bệnh suy giảm miễn dịch,… do biến chứng bệnh có thể đe dọa đến tính mạng. Vì thế khi xuất hiện các triệu chứng nghi ngờ, bệnh nhân cần sớm tới khám tại cơ sở y tế uy tín và điều trị sớm, khắc phục kịp thời tình trạng bệnh.