Góc thông tin: Vắc xin covid loại nào hiệu quả?

Hiện nay, việc thúc đẩy sản xuất vắc xin nhanh sẽ giúp giảm áp lực nguồn cung vắc xin trên thế giới, cũng như đẩy nhanh tốc độ miễn dịch cộng đồng. Điều này rất quan trọng để có thể chiến thắng đại dịch. Vậy trong các loại vắc xin thì vắc xin covid loại nào hiệu quả? Phản ứng sau tiêm của những loại này ra sao?

1. Vắc xin covid loại nào hiệu quả - Vắc xin Moderna (Mỹ)

Vắc xin Covid-19 của hãng Moderna có tên Spikevax. Hãng sử dụng kỹ thuật mRNA (messenger RNA) trong điều chế vắc xin. mRNA của vắc xin sau khi được tổng hợp và khi được vào cơ thể nó sẽ hoạt động như một mRNA tự nhiên (mRNA của virus). Nó sẽ tiến hành tổng hợp protein và kích hoạt mạnh mẽ hoạt động miễn dịch của cơ thể. Việc này sẽ giúp chống lại protein do virus SARS-CoV-2 tạo ra. 

Vắc xin Moderna cho kết quả cao trong thử nghiệm

Đối tượng tiêm vắc xin của Moderna là dành cho những người từ 18 tuổi trở lên. Phác đồ tiêm gồm 2 mũi, mỗi mũi sẽ cách nhau 4 tuần. Vắc xin được Mỹ và hơn 50 quốc gia khác nhau trên thế giới cấp phép chấp thuận việc sử dụng. Moderna công bố hiệu quả ước tính của nó đáp ứng được 94% việc sản sinh ra kháng thể sau 14 ngày khi kết thúc tiêm liều thứ 2 đối với những người nhiễm covid-19 có triệu chứng. Đối với trường hợp những người lớn tuổi trên 65 ước tính hiệu quả là 86.4% sau mũi tiêm thứ 2 khoảng 14 ngày. Đối với trường hợp mắc Covid-19 nặng ước tính hiệu quả cao với người già trên 65 tuổi là 94% tại Mỹ sau mũi tiêm thứ 2.

Qua các nghiên cứu cập nhật của hãng khi virus SARS-CoV-2 sản sinh ra các biến thể thì đối với biến thể Alpha vắc xin vẫn đáp ứng được tính miễn dịch tốt. Đối với biến thể Delta của virus thì tỷ lệ miễn dịch có giảm nhưng vẫn đáp ứng khả năng miễn dịch tốt. Tuy nhiên đây mới chỉ là kết quả nghiên cứu trong phòng thí nghiệm.

Vắc xin Moderna cũng được cảnh báo về tác dụng phụ phổ biến sau mũi tiêm thứ 2 như đau cơ, mệt mỏi. Nguy cơ sốc phản vệ là hiếm gặp. Hiện nay vắc xin covid loại nào hiệu quả? Thì vắc xin của Moderna vẫn là 1 trong các vắc xin đang dẫn đầu với tỷ lệ 94% sản sinh ra kháng thể.

2. Vắc xin Pfizer/BioNTech (Mỹ/Đức)

Đứng thứ 2 trong danh sách đánh giá vắc xin covid loại nào hiệu quả chính là Comirnaty của Pfizer ft BioNTech. Sự bắt tay nghiên cứu của 2 hãng dược lớn của Mỹ và Đức. Pfizer và BioNTech cũng sử dụng kỹ thuật mRNA để sản sinh ra đề kháng chống lại virus. Vắc xin được 80 nước trên thế giới chấp nhận cấp phép bao gồm Mỹ. 

Vắc xin kết hợp giữa Pfizer và BioNTech

Vắc xin Pfizer dành cho đối được từ 12 tuổi trở lên. Người tiêm sẽ được tiêm đủ 2 liều, mỗi liều cách nhau 3 tuần. Hiệu quả ước tính với thử nghiệm lâm sàng là 95%, thử nghiệm thực tế tại Israel là 97%. Đối với người cao tuổi hiệu quả sản sinh kháng thể từ 96 - 97% kết quả được thử nghiệm lâm sàng và thực tế tại Israel. Trường hợp bệnh nhân bị nhiễm Covid-19 trở nặng tính hiệu quả ước tính chỉ đạt 80%.

Kết quả nghiên cứu khi tác dụng của vắc xin đối với biến thể Alpha tại Anh cho thấy kết quả đáp ứng miễn dịch giảm chỉ còn 86% (đây là kết quả thực tế tại Anh). Đối với các chủng thuộc biến thể Delta cho thấy tính đáp ứng miễn dịch có giảm nhưng vẫn ở mức đạt hiệu quả của miễn dịch cộng đồng. Tuy nhiên cũng là kết quả nghiên cứu trong phòng thí nghiệm.

Tác dụng phụ thường gặp khi tiêm vắc xin Pfizer là có như mệt mỏi, nhức đầu. Sau liều thứ 2 thì tỷ lệ ảnh hưởng cản trở tới hoạt động thường ngày chỉ có 4%. Nguy có sốc phản vệ là hiếm gặp 11:1.000.000 liều được tiêm. 

3. Vắc xin Janssen Johnson & Johnson (loại này chưa được cấp phép sử dụng tại Việt Nam)

Chắc hẳn cái tên Johnson & Johnson (J&J) không còn quá xa lạ với nhiều người. Nhưng chắc hẳn nhiều người sẽ khá ngỡ ngàng khi không biết hãng là một trong những hãng sản xuất dược phẩm lớn nhất tại Mỹ. 

Vắc xin Janssen của J&J

Khi đại dịch bùng nổ J&J cũng bắt tay vào nghiên cứu vắc xin với những tài nguyên kỹ thuật và công nghệ mà hãng đang có. Vắc xin của hãng sử dụng kỹ thuật biến đổi vectơ virus. Đặc biệt hơn các hãng khác, vắc xin của J&J chỉ cần tiêm 1 liều duy nhất, đối tượng tiêm chủng là từ 18 tuổi trở lên. 

Theo thông cáo kết quả dữ liệu nghiên cứu cho FDA thì cho thấy hiệu quả thực tế đối với người nhiễm Covid-19 có triệu chứng tại Mỹ đạt 76.7% sau 28 ngày tiêm. Vắc xin đạt hiệu quả miễn dịch tại Nam Phi và Brazil là 64% đối với biến thể Beta và 68% đối với biến thể Gamma.

4. Vắc xin Astrazeneca (Anh - Thụy Điển)

Cái tên tiếp theo trong danh sách vắc xin covid loại nào hiệu quả trong việc đạt miễn dịch là vắc xin của Astrazeneca. Đây là loại vắc xin kết hợp nghiên cứu của Astrazeneca với đại học Oxford. Astrazeneca sử dụng kỹ thuật biến đổi vectơ virus với công nghệ tiên tiến nhất hiện nay. Vắc xin điều chế thông qua kỹ thuật này không thực sự chứa kháng nguyên. Chúng sẽ sử dụng chính tế bào cơ thể để sản sinh ra kháng nguyên. Đây là lợi thế kích hoạt mạnh mẽ sự hoạt động miễn dịch của cơ thể.

Astrazeneca loại vắc xin đang được tiêm phổ biến ở Việt Nam

Astrazeneca tiêm cho đối tượng từ 18 tuổi trở lên. Vắc xin được tiêm đầy đủ 2 liều, mỗi liều cách nhau 4 tuần. Theo kết quả thử nghiệm lâm sàng, vắc xin mang lại hiệu quả đối với người nhiễm covid có triệu chứng là 76%. Tác dụng hiệu quả đối với người cao tuổi lên tới 86%.

Khi chủng virus SARS-CoV-2 có biến thể alpha đầu tiên. Kết quả nghiên cứu tại Anh cho thấy hiệu quả vẫn đáp ứng được sản sinh miễn dịch với tỷ lệ 74.6%. Đối với chúng biến thể Delta (biến chủng lây lan nhanh) hiện tại kết quả cho thấy hiệu quả vắc xin bị giảm xuống còn 59.8%, kết quả này được thống kê thực tế tại Anh.

Vắc xin covid loại nào hiệu quả đã được giải đáp, chúng ta hãy cùng chung tay đẩy lùi Covid-19

Tác dụng phụ phổ biến thường gặp khi tiêm vắc xin của Astra là mệt mỏi, đau nhức cơ, sốt rét hoặc sốt (gần giống với triệu chứng của người bị cúm). Tại thời điểm hiện tại hãng Astrazeneca vẫn là hãng dẫn đầu trong việc cung cấp vắc xin trên thế giới. Có đến 103 quốc gia chấp nhận cấp phép sử dụng cho hãng vắc xin này, tuy nhiên trong đó không có Mỹ. Trong tình hình dịch bệnh như hiện nay, thì không nên đợi có vắc xin tốt nhất mới tiêm. Vắc xin tốt nhất chính là vắc xin được tiêm phòng sớm nhất đúng thời điểm để tăng khả năng miễn dịch cơ thể và tăng miễn dịch cộng đồng. 

Theo đó, việc đẩy nhanh việc người dân được tiêm vắc xin đầy đủ là giải pháp nhanh chóng nhất để đạt miễn dịch cộng đồng. Tất nhiên không có vắc xin covid loại nào hiệu quả đạt tuyệt đối 100%, nhưng chúng có thể bảo vệ chúng ta và phần nào là lá chắn bảo vệ những người dễ bị tổn thương nhất bởi virus SARS-CoV-2. Cùng chung tay với Bộ Y Tế thực hiện 5K, nâng cao ý thức phòng chống dịch đẩy lùi đại dịch - nhanh chóng phục hồi và phát triển kinh tế.