Chỉ số Hematocrit là gì có ý nghĩa như thế nào?

Chỉ số Hematocrit là một trong những chỉ số trong xét nghiệm công thức máu. Chúng được dùng để đánh giá tình trạng máu, chẩn đoán tình trạng rối loạn máu liên quan đến hồng cầu. Vậy khi nào cần làm xét nghiệm đo nồng độ Hematocrit trong máu? Hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn về chỉ số quan trọng này.

1. Chỉ số Hematocrit là gì?

Hematocrit chính là tỉ lệ thể tích hồng cầu trong thể tích máu toàn phần. Nồng độ của Hematocrit giúp bác sĩ có thể xác định chính xác tình trạng máu trong cơ thể có hồng cầu cao hay thấp. Đây là một trong những yếu tố căn bản để đánh giá tình trạng rối loạn máu liên quan đến những bất thường về hồng cầu và tìm ra căn nguyên gây bệnh. 

Chỉ số hồng cầu rất quan trọng đối với tình trạng sức khỏe của máu trong cơ thể. Sự bất thường về số lượng hồng cầu có thể cho thấy tình trạng thiếu máu và rối loạn nhất định trong máu và ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của người bệnh.  

Chỉ số Hematocrit giúp đánh giá tình trạng hồng cầu trong máu

2. Ý nghĩa của chỉ số Hematocrit

Về chỉ số Hematocrit, có những vấn đề cần quan tâm dưới đây:

Mục đích của xét nghiệm chỉ số Hematocrit

Xét nghiệm kiểm tra chỉ số Hematocrit được bác sĩ chỉ định cho những trường hợp cần kiểm tra tình trạng của máu, nhất là khi có dấu hiệu rối loạn liên quan đến hồng cầu. Đây là giải pháp để chẩn đoán bệnh đa hồng cầu. 

Với các bệnh nhân ung thư đang điều trị hoặc sau điều trị, xét nghiệm Hematocrit được dùng để đánh giá khả năng đáp ứng thuốc, tình trạng sức khỏe, nhất là sự tăng trưởng của tế bào hồng cầu. Từ đó có phương án điều trị hợp lý hơn. 

Những trường hợp cần kiểm tra nồng độ Hematocrit

Trên thực tế, Hematocrit là một phần trong các chỉ số của xét nghiệm công thức máu (ngài ra còn có bạch cầu, tiểu cầu,...). Riêng với chỉ số Hematocrit thì sẽ được chỉ định kiểm tra kỹ lưỡng đối với những trường hợp sau:

• Người có dấu hiệu thiếu máu: đau đầu, hoa mắt, chóng mặt, da xanh tái,...

• Người điều trị lên tủy xương, nhất là bệnh nhân ung thư. 

• Kiểm tra tình trạng máu đối với bệnh nhân có dấu hiệu bất thường về máu. 

Hematocrit là một trong những chỉ số của xét nghiệm công thức máu

Chỉ số Hematocrit bình thường

Chỉ số Hematocrit ở mức bình thường đối với từng trường hợp được tính như sau: 

• Nam giới: chỉ số Hematocrit từ 41 - 50%.

• Nữ giới: từ 36 - 44%.

• Trẻ sơ sinh: từ 45 - 61%.

• Trẻ em: từ 32 - 42%.

Ở từng độ tuổi và giới tính khác nhau, chỉ số Hematocrit sẽ có sự thay đổi nhất định. Tuy nhiên, chỉ số này được tính là bình thường khi xoay quanh ở các con số  như trên. Hoặc chỉ số có thể thấp hơn đối với trường hợp phụ nữ đang mang thai. 

Những yếu tố gây nên sự bất thường của chỉ số Hematocrit

Một số trường hợp có chỉ số Hematocrit tăng ở mức cao hơn bình thường gặp phải ở bệnh nhân tim mạch hoặc mắc các bệnh về tủy xương, nghiện thuốc lá, ngộ độc khí CO, có sử dụng hormone testosterone.

Chỉ số này thường giảm thấp hơn mức trung bình với những trường hợp: bị  mất máu, thiếu máu, mắc bệnh về tủy xương, thừa nước, ung thư di căn, bệnh tuyến giáp, mang thai, thiếu folate và một số vitamin nhóm B. 

Chỉ số Hematocrit giúp đánh giá tình trạng sức khỏe

3. Cách ổn định chỉ số Hematocrit

Nếu chỉ số Hematocrit được cho là bất thường, tăng hoặc giảm thì việc ổn định lại chỉ số này là cần thiết. Vì chỉ số Hematocrit liên quan đến hồng cầu và ảnh hưởng trực tiếp đến chức năng của máu.

Xác định nguyên nhân  

Xét  nghiệm công thức máu cho thấy chỉ số Hematocrit bất thường thì việc quan trọng nhất là phải tìm ra nguyên nhân gây ra sự rối loạn này. Nếu trường hợp bất thường do bệnh lý thì phải có hướng điều trị tích cực theo chỉ định của bác sĩ. 

Xây dựng chế độ sinh hoạt đúng cách

Với những trường hợp bị giảm chỉ số Hematocrit do nguyên nhân thiếu máu do thiếu sắt cần phải áp dụng phương pháp ăn uống, sinh hoạt phù hợp để tăng hồng cầu. Trong đó, chú trọng những vấn đề sau: 

- Chế độ ăn uống giàu chất sắt: Nên duy trì chế độ ăn uống đủ chất cho cơ thể, đặc biệt là bổ sung những thực phẩm giàu đạm, giàu chất sắt như: thịt đỏ (nhất là thịt bò), gan động vật, cá, đậu phụ, rau xanh, ngũ cốc, trứng,... Nên bổ sung thêm các loại hoa quả giàu vitamin C vì vitamin C giúp cơ thể hấp thụ sắt tốt hơn. Hoa quả sấy cũng là nguồn thực phẩm bổ sung sắt nên thêm vào thực đơn để giúp tăng hồng cầu trong máu. Đồng thời, hạn chế đồ ăn sẵn, đồ chiên rán, đồ ăn quá nhiều dầu mỡ. 

- Luyện tập thể thao điều độ: Nên lựa chọn phương pháp luyện tập thể thao phù hợp với tình trạng sức khỏe. Vận động giúp điều hòa khí huyết, tăng cường lưu thông máu, hỗ trợ cải thiện chỉ số Hematocrit cho cơ thể. 

- Xây dựng lối sống lành mạnh: Các bệnh nhân từng có sự bất thường về chỉ số Hematocrit nên loại bỏ thói quen sử dụng rượu, bia, thuốc lá,.. Xây dựng chế độ sinh hoạt lành mạnh, làm việc và nghỉ ngơi hợp lý, tránh căng thẳng, stress kéo dài.

Chế độ ăn uống khoa học giúp cải thiện chỉ số Hematocrit đáng kể

Nên khám sức khỏe định kỳ

Chỉ số Hematocrit có vai trò rất quan trọng đối với hoạt động của máu trong cơ thể, quyết định đến sức khỏe của một người có bình thường hay không. Vậy nên, nếu có tiền sử chỉ số Hematocrit bất thường, người bệnh cần được thăm khám, kiểm tra thường xuyên. 

Khám sức khỏe định kỳ giúp người bệnh có thể theo dõi thường xuyên, kiểm soát được nồng độ Hematocrit trong máu. Từ đó có những điều chỉnh kịp thời hoặc có phương án xử trí với những trường hợp tăng/giảm Hematocrit bất thường do bệnh lý. 

Hiện nay, Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC là cơ sở y tế uy tín cung cấp các dịch vụ xét nghiệm và khám chữa bệnh chất lượng cao. Trong đó, hệ thống trang thiết bị máy móc của Bệnh viện được đánh giá là hiện đại, tiên tiến, đồng thời là đơn vị y tế hoạt động song hành với 2 chứng chỉ quan trọng về chất lượng Phòng xét nghiệm là ISO 15189:2012 và CAP. Nhờ ưu thế này, MEDLATEC luôn là địa chỉ chăm sóc sức khỏe được khách hàng tin tưởng, lựa chọn. 

Để thực hiện các xét nghiệm phức tạp hay đặt lịch khám, quý khách hàng có nhu cầu vui lòng liên hệ Hotline 1900 56 56 56. Mọi thắc mắc sẽ được các chuyên gia, bác sĩ của Bệnh viện tư vấn chi tiết.