7 cách phòng ngừa viêm họng cấp lúc giao mùa đơn giản hiệu quả

Khi thời tiết chuyển mùa, những cơn gió lạnh xuất hiện thường gây viêm họng cấp ở cả trẻ em lẫn người lớn với triệu chứng là đau họng, chảy nước mũi, hắt hơi,… Vậy tại sao thời điểm này nguy cơ mắc bệnh cao và cách để chủ động phòng ngừa viêm họng cấp lúc giao mùa hiệu quả như thế nào?

1. Tại sao viêm họng cấp dễ gặp khi giao mùa?

Viêm họng cấp là tình trạng tổn thương, viêm niêm mạc họng diễn tiến nhanh, thường kéo dài không quá 4 tuần. Nếu được điều trị tốt, triệu chứng bệnh sẽ được cải thiện tốt sau 3 - 5 ngày, sau khoảng 1 tuần sẽ biến mất hoàn toàn. 

Nguyên nhân gây viêm họng cấp có thể do vi khuẩn (liên cầu, phế cầu, vi khuẩn khác trong họng) hoặc virus cúm, sởi,… Bên cạnh đó, yếu tố môi trường như ô nhiễm không khí, khói bụi, thuốc lá, thời tiết và nhiệt độ thay đổi thất thường,… khiến đường hô hấp trên không kịp thích ứng, nguy cơ mắc bệnh cũng cao hơn.

Viêm họng cấp có thể xuất hiện quanh năm, xảy ra ở bất cứ đối tượng nào nhưng thường gặp nhất là trẻ em ở thời điểm giao mùa. Nguyên nhân do đây là thời điểm vi khuẩn và virus phát triển mạnh, dễ dàng xâm nhập gây bệnh cũng như lây lan từ người lành sang người bệnh. Người có hệ miễn dịch tốt hoặc được bảo vệ tốt khỏi tác nhân gây bệnh sẽ không mắc bệnh, còn lại có thể thường xuyên bị viêm họng cấp.

Viêm họng cấp đặc biệt thường gặp ở trẻ, triệu chứng khởi phát đột ngột, tiến triển nhanh. Ban đầu thường gây sốt cao từ 39 - 40 độ C, đi kèm với đau rát họng, khó nuốt, nuốt đau. Cơn đau họng sẽ ngày càng tăng lên khiến người bệnh khó nói chuyện, mất giọng, khó ăn uống. Cơn đau có thể lan rộng hơn lên tai, đi kèm với tình trạng chảy nước mũi, ho khan, khàn tiếng, sưng hạch ở cổ,…

Viêm họng cấp khi giao mùa thường gặp ở trẻ em

Hiểu rõ nguyên nhân và các yếu tố làm tăng nguy cơ viêm họng cấp lúc giao mùa này giúp chúng ta chủ động hơn trong phòng ngừa bệnh.

2. Cách phòng ngừa viêm họng cấp lúc giao mùa đơn giản mà hiệu quả

Để phòng ngừa viêm họng cấp cũng như các bệnh lý viêm đường hô hấp khác trong thời điểm chuyển mùa, dưới đây là các biện pháp hiệu quả:

2.1. Vệ sinh răng mũi họng thường xuyên, hàng ngày

Khu vực răng mũi họng có thể tích tụ vi khuẩn và gây bệnh do đặc thù môi trường ẩm ướt, trao đổi thường xuyên với không khí môi trường và thực phẩm. Do đó, cần vệ sinh thường xuyên bằng việc vệ sinh răng miệng sau khi ăn, đánh răng trước và sau khi thức dậy.

Có thể dùng nước muối sinh lý để súc họng, vệ sinh mũi,… ngăn ngừa sự phát triển của vi khuẩn gây bệnh.

2.2. Tắm bằng nước ấm

Người bị viêm họng tái phát nhiều lần, người sức khỏe yếu nên tắm bằng nước ấm kể cả trong thời tiết chớm lạnh giao mùa. Phòng tắm nên thiết kế kín, tránh gió lùa, sau khi tắm xong thì cần lau khô người trước khi mặc quần áo sạch và ra ngoài.

2.3. Giữ ấm cơ thể

Gió lạnh là nguyên nhân khiến niêm mạc họng trở nên yếu ớt hơn, nguy cơ nhiễm khuẩn và viêm họng cấp cũng cao hơn. Vì thế, hãy đảm bảo giữ ấm cho cơ thể trong thời tiết lạnh, nhất là khi ra ngoài vào sáng sớm hoặc buổi tối.

Giữ ấm cơ thể là điều quan trọng để phòng ngừa viêm họng cấp lúc giao mùa

Đêm ngủ cũng cần đóng kín cửa, tránh gió lạnh lùa vào do khi ngủ, nhiệt độ cơ thể thường xuống thấp hơn. Các vị trí quan trọng cần giữ ấm cho trẻ bao gồm: bàn tay, bàn chân, đầu, ngực, cổ,…

2.4. Không tiếp xúc với người có biểu hiện bệnh

Vi khuẩn, virus gây bệnh đường hô hấp trên có khả năng lây lan rất nhanh, đôi khi chỉ qua tiếp xúc gần hoặc dịch tiết đường hô hấp. Vì thế, nên tránh để trẻ đến nơi đông người trong mùa dịch, hạn chế tiếp xúc gần với người có triệu chứng cúm, viêm họng cấp hoặc viêm đường hô hấp khác.

2.5. Hạn chế thực phẩm lạnh

Kem lạnh, đá hay các thực phẩm giữ lạnh rất được trẻ nhỏ yêu thích. Tuy nhiên, chúng khiến niêm mạc họng bị kích thích, dễ gây viêm họng cấp hơn. Vì thế hãy hạn chế trẻ ăn những thức ăn, thức uống quá lạnh, thay vào đó là uống nước ấm và các thực phẩm nóng.

2.6. Tăng cường đề kháng

Sức đề kháng có vai trò quan trọng trong phòng ngừa bệnh viêm họng cấp, bệnh đường hô hấp khác nói riêng và các bệnh lý toàn thân khác. Vì thế, hãy chủ động tăng sức đề kháng bằng bổ sung đầy đủ dinh dưỡng với 5 nhóm chất cơ bản, tăng cường các loại rau, củ quả tươi chứa nhiều Vitamin và chất chống oxy hóa tự nhiên.

Có thể tiêm vắc xin phòng cúm cho trẻ khi sắp đến thời điểm giao mùa

2.7. Tiêm vắc xin phòng bệnh

Trước mùa dịch, cha mẹ có thể đưa trẻ đi tiêm vắc xin cúm, cơ thể trẻ sẽ hình thành kháng thể chống lại bệnh khi mắc phải tác nhân gây bệnh thực sự. Đây là biện pháp hiệu quả để phòng tránh cúm mùa. Tuy nhiên viêm họng cấp do tác nhân khác vẫn có thể gặp phải.

3. Cẩn thận biến chứng nặng do viêm họng cấp lúc giao mùa

Nhiều người còn khá chủ quan với bệnh viêm họng cấp, để bệnh tự tiến triển và triệu chứng tự thuyên giảm. Song với người sức khỏe yếu, nhất là trẻ nhỏ với hệ miễn dịch chưa hoàn thiện thì nguy cơ viêm họng cấp gây biến chứng là rất cao.

Biến chứng viêm cầu thận cấp

Viêm lan tỏa xuất hiện ở cầu thận có thể do vi khuẩn viêm họng cấp xâm nhập sâu gây ra. Bệnh diễn biến cấp tính, có thể gây các triệu chứng như: tiểu ra máu, phù toàn thân, tăng huyết áp, protein niệu,…

Biến chứng thấp khớp cấp

Đây là tình trạng viêm cấp tính ở các khớp lớn do liên cầu khuẩn gây viêm họng cấp xâm nhập gây ra. Tại khớp mắc bệnh sẽ có biểu hiện sưng đỏ, nóng, đau,… Biến chứng do viêm họng cấp này cần được điều trị sớm, nếu không có thể gây hỏng màng khớp, ảnh hưởng tới vận động của khớp.

Biến chứng thấp tim

Thấp tim là tình trạng viêm xảy ra ở màng trong tim, cơ tim, màng ngoài tim hoặc viêm tim toàn bộ. Biến chứng này có thể dẫn đến một loạt các vấn đề tim mạch ảnh hưởng đến hoạt động của cơ quan này trong tương lai như: hẹp van tim, hở van tim, viêm màng trong tim,…

Viêm họng cấp có thể biến chứng gây thấp tim

Biến chứng tại chỗ

Viêm họng cấp có thể gây sưng tấy quanh họng và amidan, xuất hiện áp xe thành họng.

Biến chứng gần

Do hệ tai - mũi - họng thông nhau nên viêm họng cấp có thể gây viêm lan ra các khu vực trong hệ thống này, điển hình như viêm mũi, viêm xoang, viêm tai giữa, viêm thanh quản, phế quản hay thậm chí là viêm phổi.

Chủ động phòng ngừa viêm họng cấp lúc giao mùa rất cần thiết ở trẻ nhỏ, người có sức khỏe yếu thường xuyên mắc bệnh. Nếu có dấu hiệu bệnh, nên sớm đến cơ sở y tế để thăm khám, được hướng dẫn điều trị và phòng bệnh.