Xơ gan cổ trướng là tên thường gọi của bệnh nhân xơ gan giai đoạn cuối. Bệnh nhân xơ gan cổ trướng nếu không được điều trị đúng cách và kịp thời sẽ dẫn đến các biến chứng nguy hiểm, nguy cơ tử vong cận kề. Cùng các chuyên gia MEDLATEC tìm hiểu về bệnh lý này nhé.
01/08/2019 | Xơ gan mất bù và 5 triệu chứng điển hình của bệnh 30/07/2019 | Xơ gan là gì, các giai đoạn phát triển và cách phát hiện bệnh sớm 21/06/2019 | Xét nghiệm xơ gan có cần thiết không?
1. Xơ gan cổ trướng là gì?
Xơ gan cổ trướng là giai đoạn cuối của xơ gan. Xơ gan là một bệnh về gan, do rất nhiều nguyên nhân gây ra, có thể là biến chứng của các bệnh viêm gan hoặc hậu quả của gan bị tổn thương lâu ngày.
Khi các tế bào gan bị tổn thương nhiều lần, gan sẽ tự động phản hồi chống lại tổn thương, và quá trình xơ hóa diễn ra. Các tế bào xơ hóa ở gan không thể thực hiện chức năng gan nữa. Nếu xơ hóa càng lan rộng, chức năng gan càng kém.
Xơ gan cổ trướng (còn gọi là xơ gan mất bù) không phải là tên bệnh lý riêng biệt mà là tên một giai đoạn phát triển của bệnh xơ gan. Đó là xơ giai giai đoạn 4. Ở giai đoạn này, gan đã bị tổn thương gần như toàn bộ nên không còn khả năng hồi phục và cũng không thể đảm nhiệm tốt chức năng của mình nữa.
Hình ảnh xơ gan cổ trướng
Gan có một chức năng quan trọng là thải độc, khi xơ gan cổ trướng, khả năng thải độc của gan vô cùng kém. Do đó, chất độc không được lọc và thải bỏ, dịch ứ tụ tích lũy gây phình to vùng ổ bụng. Dịch chủ yếu ứ đọng ở khoang màng bụng, nằm giữa lá thành và lá tạng.
2. Dấu hiệu của xơ gan cổ trướng
Khi xơ gan đã tiến triển đến xơ gan cổ trướng, tới khoảng 80 – 90% cấu trúc gan đã bị xơ hóa, kèm theo đó là nhiều triệu chứng điển hình.
Bệnh nhân xơ gan cổ trướng ngoài bị phình to vùng bụng, còn có các biểu hiện đặc trưng khi gan không thể thải độc như: cơ thể bị phù, chướng, mạch máu dễ vỡ, thận làm việc quá tải dẫn đến suy thận.
Cụ thể:
- Sức khỏe bệnh nhân suy kiệt nhanh chóng, sụt cân đột ngột trong thời gian ngắn.
- Chân và cơ thể bị phù, mềm, khi ấn vào hình thành vết lõm lâu tan.
- Đại tiện ra phân màu đen do rối loạn tiêu hóa nghiêm trọng, bụng to do dịch cổ trướng ứ đọng.
- Xuất hiện hiện tượng hoàng đản, ban đầu da có màu vàng nhẹ, màu vàng ngày càng đậm hơn, lan từ các niêm mạc ra toàn thân.
- Khi gan không lọc được ammoniac thì não cũng bị nhiễm độc, người bệnh rơi vào trạng thái hôn mê, lúc ngất, lúc tỉnh.
- Gan không còn chức năng thải độc nên thận phải làm việc quá sức, gây suy thận với các biểu hiện như: sao mạch trên da, lưỡi, môi, niêm mạc mắt nhợt nhạt, tiêu chảy, nôn, sụt cân, bầm huyết dưới da, thiếu máu, phân nhạt màu như đất sét.
Bệnh nhân xơ gan cổ trướng ở trong tình trạng rất nguy hiểm, có thể tử vong trong một thời gian ngắn, bất cứ lúc nào nếu không được khắc phục kịp thời.
Xơ gan cổ trướng khi gan không thể thải độc cơ thể nữa
3. Phương pháp chẩn đoán và điều trị xơ gan cổ trướng
3.1. Kỹ thuật y tế chẩn đoán xơ gan cổ trướng
Bệnh nhân có triệu chứng nghi mắc xơ gan cũng như xơ gan cổ trướng sẽ cần thực hiện các kỹ thuật y tế để chẩn đoán chính xác. Qua tiền sử bệnh và khám lâm sàng cùng các kết quả xét nghiệm, bác sỹ sẽ biết chính xác bệnh nhân xơ gan mức độ nào, khả năng phục hồi cũng như hướng điều trị bệnh.
Các kỹ thuật y tế cần thiết để chẩn đoán xơ gan cổ trướng là: xét nghiệm máu, chụp cắt lớp (CT), chụp X-quang và sinh thiết gan.
Trong đó, sinh thiết gan là kỹ thuật sàng lọc bệnh chính xác nhất để đưa ra kết luận về tình trạng và nguyên nhân gây xơ gan.
Chẩn đoán xơ gan cổ trướng thông qua xét nghiệm máu
3.2. Các phương pháp điều trị xơ gan cổ trướng
Khi các triệu chứng xơ gan cổ trướng xuất hiện, tin buồn với bệnh nhân là không thể hồi phục gan nữa, nghĩa là không thể chữa khỏi hoàn toàn.
Do đó, các phương pháp điều trị cho bệnh nhân xơ gan cổ trướng chủ yếu chỉ để giúp bệnh nhân giảm đau đớn, ngăn ngừa biến chứng cũng như kéo dài sự sống.
Tùy vào tình trạng bệnh được chẩn đoán xác định mà bác sỹ sẽ đưa ra các phương pháp điều trị phù hợp, có thể là điều trị riêng lẻ hoặc kết hợp các phương pháp để đạt hiệu quả tốt nhất. Sức khỏe tổng quát của bệnh nhân cũng là yếu tố quan trọng để quyết định phương pháp điều trị.
Các phương pháp điều trị xơ gan giai đoạn cổ trướng này gồm: dùng thuốc lợi tiểu, chọc dịch cổ trướng, hấp thu dịch và ghép gan.
Phương pháp chọc hút ổ dịch thường hiệu quả với bệnh nhân mới bị xơ gan cổ trướng. Phương pháp này khắc phục tốt, trực tiếp biến chứng cổ trướng, xong có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm như vỡ ổ dịch, nhiễm trùng, đe dọa đến tính mạng bệnh nhân.
Dùng thuốc lợi tiểu sẽ được chỉ định cho bệnh nhân nếu cần thiết, thường kết hợp với các phương pháp khác.
Điều trị xơ gan cổ trướng cần kết hợp nhiều phương pháp
Ghép gan là phương pháp điều trị hiệu quả nhất xơ gan cổ trướng. Tuy vậy, phương pháp này có hạn chế là chi phí cao và không khả thi khi nguồn gan hiến tặng ở Việt Nam rất hiếm.
Với sự phát triển của y học hiện đại, tại các bệnh viện lớn như MEDLATEC cũng đã áp dụng phương pháp hấp thu dịch trong điều trị xơ gan cổ trướng. Phương pháp này được đánh giá tốt nhất hiện nay, vừa an toàn, hiệu quả lại tiết kiệm chi phí điều trị.
Bệnh nhân điều trị bằng phương pháp hấp thu dịch cần tuân thủ phác đồ điều trị kết hợp chế độ ăn uống đặc biệt để hạn chế hấp thu nước và nước báng trong bụng. Như vậy, gan và thận sẽ không phải làm việc quá sức, cũng giảm lượng dịch ổ bụng.
Phương pháp này rất tốt, nhưng yêu cầu bệnh nhân cần tuân thủ tuyệt đối theo liệu trình điều trị, không tự ý sử dụng thuốc đông tây y bừa bãi.
Tinh thần lạc quan, tin tưởng, kiên trì, tuân thủ theo liệu trình điều trị bệnh của bệnh nhân là rất quan trọng quyết định thành công trong điều trị.
Điều trị xơ gan cổ trướng muốn đạt hiệu quả cao thì việc kết hợp với chế độ sinh hoạt, dinh dưỡng khoa học là vô cùng quan trọng. Theo đó, bạn cần:
- Tuyệt đối không uống rượu bia và các chất kích thích.
- Thực hiện chế độ dinh dưỡng cân bằng theo hướng dẫn của bác sĩ hay chuyên gia dinh dưỡng.
- Chế độ sinh hoạt phù hợp với khuyến cáo của bác sỹ.
Mọi triệu chứng bất thường như: nôn ra máu, đi ngoài phân đen, phân có máu tươi, bụng – chân bị phù, sốt… đều cần được báo cho bác sỹ càng sớm càng tốt.
Để đạt được hiệu quả điều trị xơ gan cổ trướng, việc lựa chọn địa chỉ điều trị uy tín, với các bác sỹ chuyên môn cao và trang thiết bị hiện đại là vô cùng quan trọng. MEDLATEC tự hào là một trong những bệnh viện đầu ngành về điều trị các bệnh về gan tại Việt Nam.
Mọi thắc mắc cần hỗ trợ về xơ gan cổ trướng xin liên hệ với MEDLATEC được tư vấn, chăm sóc và khám chữa kịp thời.