Xét nghiệm NT-proBNP trong chẩn đoán bệnh suy tim

Hiện nay xét nghiệm NT-proBNP đã được phát triển rộng rãi trong việc chẩn đoán bệnh suy tim và một số bệnh lý tim mạch khác. Trong bài viết dưới đây MEDLATEC sẽ cung cấp cho bạn đọc những thông tin hữu ích về phương pháp xét nghiệm này.

1. NT-proBNP là gì?

NT-proBNP là tên viết tắt của N - terminal pro B - type Natriuretic Peptide là một loại peptide được cấu thành bởi 76 acid amin. Tiền thân của peptide này là pre-pro-peptide với 134 acid amin. Pre-pro-peptide được tách ra làm hai loại đoạn, một đoạn bao gồm 26 gốc acid amin được gọi là đoạn tín hiệu. Đoạn còn lại là proBNP với 108 gốc acid amin.

Khi giải phóng vào trong máu, phản ứng thủy phân proBNP sẽ diễn ra dưới tác dụng của furin (một loại enzyme protease). Sản phẩm tạo thành là BNP (32 acid amin) và NT-proBNP (76 acid amin).

Ở cơ thể người, NT-proBNP xuất hiện chủ yếu ở tâm thất trái, có một phần nhỏ trong tâm thất phải và mô tâm nhĩ. Khi tăng áp lực tác động lên thành tim hoặc thành tim bị giãn thì lượng NT-proBNP sẽ phóng thích nhiều hơn vào trong máu. Nhờ đó xét nghiệm NT-proBNP có tác dụng rất lớn trong việc chẩn đoán bệnh suy tim và các bệnh lý tim mạch liên quan.

Hình 01: NT-proBNP được giải phóng từ tâm thất của người bình thường

2. Chẩn đoán và chẩn đoán phân biệt suy tim

• Bệnh nhân bị suy tim.

• Xác nhận hoặc loại trừ tình trạng suy tim ở bệnh nhân có hiện tượng khó thở gấp.

• Chẩn đoán suy tim trong trường hợp không thể thực hiện siêu âm hoặc chẩn đoán bằng các phương pháp lâm sàng.

• Chẩn đoán sàng lọc bệnh nhân có nguy cơ mắc các bệnh như đái tháo đường, chứng tăng huyết áp, các bệnh về động mạch vành.

• Chẩn đoán loại trừ các bệnh nhân suy tim đã được chẩn đoán để phân biệt với những bệnh lý khác.

• Chẩn đoán một số bệnh lý về tim mạch khác như các bệnh về van tim (hẹp van tim, hở van tim,...), bệnh cơ tim (cơ tim thâm nhiễm, viêm cơ tim,...), tim bẩm sinh,...

• Ngoài ra còn có tác dụng chẩn đoán ột số bệnh như sốc nhiễm khuẩn, sốc do bỏng, suy hô hấp, đột quỵ do nhồi máu não,...

Ngoài ra thực hiện xét nghiệm còn có tác dụng trong việc theo dõi quá trình điều trị những bệnh lý sau:

• Theo dõi quá trình điều trị suy tim ở bệnh nhân bị suy tim mãn tính.

• Xác định tỷ lệ tái phát bệnh, khả năng đáp ứng thuốc của cơ thể.

Hình 2: Xét nghiệm NT-proBNP trong việc chẩn đoán các bệnh suy tim

3. Giá trị bình thường khi thực hiện xét nghiệm BNP là bao nhiêu?

Hiện nay phương pháp xét nghiệm mà Bệnh viện Đa Khoa MEDLATEC đang thực hiện là phương pháp miễn dịch định lượng hóa phát quang hay còn gọi là kỹ thuật Sandwich. Sử dụng máy phân tích miễn dịch hiện đại Roche Elecsys 1010/2010. 

Thông thường giá trị NT-proBNP được coi là bình thường vào khoảng dưới 125 pg/mL. Ngoài ra nồng độ BNP còn phụ thuộc vào lứa tuổi tham gia xét nghiệm như sau:

• Đối với đối tượng cao tuổi trên 75 thì nồng độ NT-proBNP trong khoảng từ 250 - 300 pg/mL được coi là bình thường.

• Độ tuổi từ 50 đến 75: Nồng độ NT-proBNP bình thường trong khoảng 75 - 100 pg/mL.

• Dưới 50 tuổi: Nồng độ NT-proBNP bình thường là 50 pg/mL.

4. Ý nghĩa lâm sàng của xét nghiệm NT-proBNP

4.1. Bệnh suy tim mạn

Đối với bệnh nhân bị suy tim mạn thì tiến hành đo nồng độ NT-proBNP thường xuyên là một điều hết sức quan trọng. Nguy cơ tiên lượng nặng nếu nồng độ NT-proBNP đạt hơn 1000 pg/mL.

4.2. Bệnh suy tim cấp/Khó thở cấp

Đối với từng nhóm lứa tuổi như nhỏ hơn 50, từ 50 - 75, trên 75, điểm cắt tối ưu của NT-proBNP để xác định tình trạng suy tim cấp là 450, 900, 1800.

Điểm cắt của NT-proBNP tại nồng độ nhỏ hơn 300 không phụ thuộc vào độ tuổi có giá trị chẩn đoán âm tính để loại trừ bệnh suy tim cấp là 98%

Ở bệnh nhân bị suy tim cấp thì nồng độ NT-proBNP rất cao lên đến hơn 5180 pg/mL, giá trị tiên lượng về tử vong sau 76 ngày lên đến 95%.

4.3. Thiếu máu cục bộ cơ tim không ổn định

Khi bệnh nhân bị thiếu máu cục bộ cơ tim không ổn định thì nên đo NT-proBNP vài lần trong khoảng thời gian từ 24 - 72 tiếng để kết quả được chính xác nhất.

Nếu nồng độ NT-proBNP tăng kéo dài trên 250 pg/mL thì đây là một tiên lượng xấu.

Tùy vào tình trạng của bệnh nhân mà nên chọn tần suất đo NT-proBNP sao cho thích hợp.

4.4. Suy tim ở đối tượng bệnh nhân bị béo phì

Sử dụng điểm cắt 491 pg/ml đối với bệnh nhân bị thừa cân và điểm vắt 343 pg/ml đối với bệnh nhân bị béo phì.

4.5. Trẻ em và trẻ sơ sinh

Sử dụng điểm cắt nhỏ hơn 50 tuổi là nồng độ NT-proBNP trên 450 pg/mL để xác định suy tim ở đối tượng bệnh nhân nhỏ tuổi như thế này.

Để loại trừ bệnh suy tim ở trẻ em người ta sử dụng điểm cắt có nồng độ NT-proBNP nhỏ hơn 300.

5. Xét nghiệm NT-proBNP ở đâu uy tín và tốt nhất?

Do xét nghiệm có ý nghĩa rất lớn trong việc chẩn đoán và điều trị các bệnh lý liên quan đến tim mạch. Do đó người bệnh nên tìm đến những cơ sở y tế hoặc bệnh viện lớn và uy tín để được thực hiện xét nghiệm, từ đó kết quả sẽ chính xác nhất.

Hình 03: Thực hiện xét nghiệm NT-proBNP tại MEDLATEC

Với đội ngũ bác sĩ chuyên khoa tim mạch đầu ngành, hệ thống trang thiết bị hiện đại, hỗ trợ hơn 500 loại xét nghiệm khác nhau, đặc biệt khi thực hiện xét nghiệm tại Bệnh viện Đa Khoa MEDLATEC bạn sẽ nhận được:

• Đặt lịch khám và thực hiện xét nghiệm nhanh chóng hiệu quả.

• Danh mục khám chữa bệnh đầy đủ, chi tiết.

• Giá cả hợp lý với từng đối tượng tham gia xét nghiệm.

• Trung tâm Xét nghiệm của bệnh viện MEDLATEC đạt chuẩn quốc tế ISO 15189:2012, tự tin mang đến kết quả nhanh chóng và chính xác nhất.

• Ngoài ra, Bệnh Viện Đa Khoa MEDLATEC còn thực hiện xét nghiệm tại nhà, tiết kiệm được chi phí đi lại cũng như di chuyển cho bệnh nhân.

Nếu có vấn đề gì thắc mắc liên quan đến xét nghiệm thì hãy liên hệ với MEDLATEC để được giải đáp cụ thể và chi tiết.