Virus herpes là gì và dấu hiệu nhận biết bệnh do virus này gây ra

Virus Herpes là nguyên nhân gây ra tình trạng nổi mụn rộp, mụn nước ở các bộ phận như môi, miệng, não, mắt hay thậm chí ở bộ phận sinh dục. Hãy cùng tìm hiểu virus Herpes là gì, đặc trưng gây bệnh để phòng ngừa và điều trị tốt hơn nếu không may mắc phải.

1. Virus Herpes là gì?

Virus Herpes có tên đầy đủ là Herpes Simplex, đây là tác nhân xâm nhập và gây ra bệnh ngoài da. Loại virus này có 2 chủng chính là:

• Virus Herpes loại 1: Còn gọi là Herpes miệng hay HSV-1, chúng thường gây bỏng rộp, lở loét xung quanh môi và miệng. 

• Virus Herpes loại 2: còn gọi là Herpes sinh dục hay HSV-2, chúng thường gây bỏng rộp, lở loét xung quanh bộ phận sinh dục và có thể ở cả trực tràng. 

Virus Herpes xâm nhập và gây bệnh ngoài da

Các trường hợp hiếm gặp, Herpes xuất hiện ở nhiều vị trí khác trên cơ thể như mặt, cổ, thắt lưng,… Đôi khi các bác sĩ cũng bắt gặp mụn rộp sinh dục do chủng Herpes loại 1 gây ra, song thường không nguy hiểm và không phổ biến.

Bất cứ ai cũng có thể bị nhiễm Herpes virus khi tiếp xúc với tác nhân gây bệnh từ người bệnh hoặc vật dụng của người bệnh. Một người nhiễm virus Herpes có thể chưa khởi phát bệnh ngay, song virus vẫn duy trì tồn tại trong cơ thể. Khi gặp yếu tố thuận lợi, đặc biệt là hệ miễn dịch suy yếu hay tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, virus Herpes mới phát triển mạnh và gây bệnh.

Tổn thương da ở miệng do virus Herpes gây ra

Trẻ em là đối tượng dễ mắc Herpes miệng nhất, triệu chứng và diễn tiến bệnh cũng thường nghiêm trọng hơn so với người trưởng thành. Có một vài trường hợp hiếm gặp, virus này còn là nguyên nhân viêm não Herpes ở trẻ sơ sinh. Tiếp xúc da trực tiếp qua hôn môi, quan hệ tình dục hay qua tiếp xúc vật dụng cá nhân khiến virus này dễ dàng lây nhiễm từ người sang người.

Hiện nay y học chưa tìm ra cách nào có thể tiêu diệt hoàn toàn Herpes virus, mặc dù việc loại bỏ triệu chứng bệnh là khá dễ dàng. Điều trị triệu chứng sẽ khiến các vết mụn rộp ở miệng hay cơ quan sinh dục cũng như các triệu chứng bệnh khác biến mất, song virus vẫn tồn tại trong cơ thể. Khi tiếp xúc với yếu tố nguy cơ, bệnh sẽ lại tái phát và thường nặng hơn lần trước.

2. Triệu chứng bệnh do Herpesvirus gây ra

Như vậy, nếu bạn đang thắc mắc virus Herpes là gì thì đây là loại virus liên quan đến tình trạng nhiễm virus và nổi mụn rộp ở bộ phận sinh dục hoặc quanh môi, miệng. Bệnh thường không có dấu hiệu điển hình hoặc dấu hiệu nhẹ khó nhận ra. Đa phần người bệnh đều không biết bản thân mắc bệnh. 

Khi gặp yếu tố thuận lợi, bệnh khởi phát gây ra các triệu chứng như sau:

2.1. Herpes miệng

Đầu tiên, một vài vùng da quanh môi, miệng sẽ bị phỏng đỏ, ngứa ran, nóng rát và đau. Đây là triệu chứng đầu tiên, sau đó mụn nước sẽ hình thành và lở loét cũng xuất hiện trong hoặc xung quanh miệng. Lúc này tình trạng đau sẽ nặng hơn, nhất là ở trẻ nhỏ có thể khiến trẻ quấy khóc, khó chịu.

Herpes miệng thường tiến triển trong một vài ngày

Thông thường, sau một vài ngày, các mụn nước này sẽ vỡ ra, dịch chảy ra ngoài và khô lại. Người bệnh sẽ không còn cảm giác đau đớn, khó chịu nữa, thường tổn thương này cũng không để lại sẹo. Tuy nhiên một vài trường hợp bội nhiễm hoặc hệ miễn dịch yếu khiến bệnh tiến triển nặng hơn và kéo dài hơn.

Herpes miệng thường khởi phát thành từng đợt với tần số tái phát ở mỗi người là khác nhau. Nguyên nhân do virus Herpes luôn tồn tại trong cơ thể, không thể tiêu diệt hoàn toàn. Thông thường Herpes miệng tái phát sẽ nặng và kéo dài hơn so với lần đầu.

2.2. Herpes sinh dục

Khác với Herpes miệng, Herpes sinh dục ít có dấu hiệu nên nhiều người nhiễm bệnh nhưng không hề hay biết. Không ít trường hợp bị Herpes sinh dục nhưng triệu chứng nhẹ nên khó nhận biết. Song nếu khởi phát nặng, mụn rộp và lở loét sẽ xuất hiện ở cả bộ phận sinh dục lan xuống hậu môn. Ngoài triệu chứng điển hình này, người bệnh còn bị:

• Sốt.

• Đau nhức cơ thể.

• Sưng hạch bạch huyết.

Đa phần bệnh sẽ tự thuyên giảm nếu kiêng khem và vệ sinh tốt, hiếm trường hợp nhiễm trùng và biến chứng nặng. Một vài vấn đề do Herpes sinh dục gây ra gồm: Herpes trực tràng, Herpes bàng quang, tăng nguy cơ lây nhiễm bệnh qua đường sinh dục,...

3. Chẩn đoán và điều trị bệnh do virus Herpes

Chẩn đoán và điều trị bệnh do virus Herpes không quá khó khăn, song cần thực hiện sớm kết hợp chăm sóc phòng ngừa bệnh tái phát. Ngoài năm được virus Herpes là gì, tìm hiểu phương pháp điều trị bệnh cũng giúp bạn chủ động hơn với sức khỏe bản thân.

Chẩn đoán Herpes thường dựa trên biểu hiện lâm sàng

3.1. Chẩn đoán Herpes virus

Chẩn đoán bệnh do virus Herpes thường dựa trên thăm khám lâm sàng và xét nghiệm. Một số xét nghiệm thường được bác sĩ chỉ định là:

Xét nghiệm bệnh phẩm: Xét nghiệm phát hiện virus Herpes sẽ thực hiện trên dịch trong mụn nước nhỏ như mụn rộp trên da hoặc ở mô liên kết nơi có tình trạng đau và nghi ngờ nhiễm bệnh như: cổ họng, miệng, mũi, hậu môn, trực tràng, âm đạo,… để kiểm tra xem có sự tồn tại của virus Herpes không.

Xét nghiệm máu: Xét nghiệm máu nhằm tìm kiếm sự xuất hiện của kháng thể HSV-1 và HSV-2.

Xét nghiệm phản ứng chuỗi Polymerase: mẫu xét nghiệm là máu hoặc dịch não tủy hoặc thử nghiệm DNA để tìm kiếm tự có mặt của virus HSV.

3.2. Điều trị bệnh do Herpes virus

Dù không thể loại bỏ hoàn toàn virus gây bệnh cũng như nguy cơ tái phát bệnh, tuy nhiên chăm sóc và điều trị sẽ giúp giảm triệu chứng bệnh, rút ngắn thời gian mắc bệnh cũng như phòng ngừa tái phát. Đa phần các trường hợp bị Herpes điều trị đều nhằm mục đích chống bội nhiễm ở các vị trí tổn thương, chống virus.

• Việc điều trị cần được tiến hàng sớm để giảm triệu chứng toàn thân và tránh lan rộng ra các bộ phận khác.

• Nếu bị HSV sinh dục thì cần tư vấn điều trị cho bạn tình và cách phòng tránh bệnh lây nhiễm qua đường tình dục. 

• Dùng kháng sinh phổ rộng nếu có bội nhiễm.

• Tăng cường sức đề kháng cho cơ thể bằng chế độ ăn uống khoa học, giàu vitamin và nghỉ ngơi hợp lý.

Quan hệ tình dục an toàn giúp phòng ngừa lây nhiễm Herpes virus

Vệ sinh sạch sẽ, giữ thông thoáng vùng da bị rộp Herpes sẽ giúp ngừa nhiễm trùng và bệnh sẽ nhanh chóng tự khỏi. Tắm nước ấm sẽ làm giảm bớt cơn đau do vết loét Herpes sinh dục, còn chườm lạnh thì cơn đau do mụn rộp quanh miệng sẽ biến mất.

Virus này rất dễ gây lây nhiễm, vì thế nếu bản thân đang mắc bệnh, nên thông báo và hạn chế tiếp xúc trực tiếp với mọi người xung quanh. Nhất là quan hệ tình dục không an toàn hoặc sử dụng chung vật dụng cá nhân đều có thể gây lây nhiễm.