Viêm VA quá phát ở trẻ là do đâu? Điều trị bằng cách nào?

Viêm VA là tình trạng phổ biến thường xảy ra ở trẻ nhỏ trong độ tuổi từ 1 - 6. Mỗi năm nỗi ám ảnh này có thể lặp lại ở trẻ khoảng 4 - 6 đợt và nguy cơ tiến triển thành thể mạn tính là rất cao. Bởi vì số bệnh nhi bị viêm VA quá phát ở trẻ tại Việt Nam không nhiều nên người dân vẫn chưa có đủ nhận thức về loại bệnh này dẫn đến sự chậm trễ trong thăm khám và điều trị cho trẻ, từ đó gây ra nhiều hệ lụy tiêu cực đối với sức khỏe của bé.

1. Thế nào là viêm VA quá phát ở trẻ?

VA (Végétations Adénoides) là từ viết tắt dùng để chỉ một tổ chức nằm tại vòm họng - nơi tập trung nhiều tế bào bạch cầu. Trong quá trình chúng ta hít thở, không khí sẽ đi theo một luồng cố định là vào mũi, sau đó đi qua VA và cuối cùng được dẫn đến phổi. VA có độ dày trung bình khoảng 4 - 5mm và phát triển mạnh khi trẻ nhỏ đạt 6 tháng tuổi đến 4 tuổi. Từ 5 - 6 tuổi trở lên thì bộ phận này sẽ dần thoái triển.

Vị trí của VA

Vai trò chính của VA đó là phát hiện các loại vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể, từ đó kích thích sự hình thành các kháng thể để tiêu diệt mầm mống gây bệnh. Nếu trẻ có hệ miễn dịch yếu, hoặc khi thời tiết giao mùa, hay vệ sinh răng miệng không đúng cách,... thì rất dễ bị viêm VA.

2. Trẻ bị viêm VA quá phát có triệu chứng gì? 

Vi khuẩn là nguyên nhân chính gây viêm VA quá phát ở trẻ nhỏ. Ngay từ sau khi chào đời, trê đã có thể bị vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể thông qua đường thở. Chúng sẽ sống cộng sinh với cơ thể trẻ và sẽ gây bệnh khi gặp điều kiện thuận lợi. Có nhiều nhóm vi khuẩn đó là: siêu vi khuẩn, vi khuẩn kị khí và vi khuẩn ái khí.

Viêm VA được chia thành 2 dạng chính như sau:

• Viêm VA cấp tính: khu vực amidan Lushka của trẻ thường có dấu hiệu chảy mủ hoặc xuất tiết, kèm theo đó là các triệu chứng sau:

• Nghẹt mũi: hai bên đều chảy nước mũi, nước mũi ban đầu hơi nhầy, sau đó chuyển thành đặc, số lượng ngày càng nhiều, màu trắng đục;

• Đột nhiên sốt cao, có thể lên 40 - 41 độ C;

• Mũi chứa đầy dịch và mủ, cản trở việc khám vòm họng từ mũi trước;

• Co thắt thanh quản;

• Đau tai, tắc vòi nhĩ;

• Sưng và đỏ họng: quan sát thấy niêm mạc họng của trẻ sưng đỏ, trên niêm mạc thành sau họng có phủ một lớp nhầy vàng trắng; 

• Sờ thấy hạch nhỏ ở rãnh cảnh, góc hàm, hơi đau;

• Khi xét nghiệm máu cho kết quả chỉ số bạch cầu tăng cao.

• Viêm VA mạn tính: là hệ quả của tình trạng viêm VA tái phát nhiều lần hoặc viêm VA quá phát với các triệu chứng điển hình như sau:

• Thường xuyên bị nghẹt mũi và chảy nước mũi. Tình trạng ngạt mũi có thể diễn ra cả ngày lẫn đêm, đến mức phải thở bằng miệng và nói bằng giọng mũi;

• Khi viêm VA phát triển thành khối viêm càng lớn sẽ càng làm tăng hiện tượng ngạt mũi và chảy nước mũi. Nếu không điều trị sớm có thể khiến nước mũi chuyển từ lỏng sang đặc, từ màu trắng trong thành màu xanh hoặc vàng (bội nhiễm).

3. Viêm VA quá phát ở trê có thể gây ra những biến chứng gì? 

Viêm VA cấp tính:

• Bít tắc đường thở: khi phần lỗi mũi bị bít tắc bởi nước mũi sẽ khiến cho việc hít thở gặp nhiều khó khăn. Dịch ứ đọng còn dẫn đến tình trạng hình thành mủ ở mũi;

• Bít tắc lỗ thông khí ở tai giữa: dẫn đến viêm tai giữa cấp và viêm mủ, thủng màng nhĩ gây mất thính lực;

• Biến chứng nặng còn có khả năng dẫn tới hiện tượng ngưng thở khi ngủ:

• Ngủ hay bị giật mình, không yên giấc, khó ngủ, ngủ ngáy, tè dầm hoặc nghiến răng khi ngủ;

• Trẻ chậm phát triển cả về thể chất lẫn tinh thần: kém hoạt bát, chậm tiếp thu, giảm khả năng nghe;

• Có thể trở thành thể mạn tính nếu tái phát nhiều lần.

Viêm VA quá phát ở trẻ thường gây ra những triệu chứng rất khó chịu

Viêm VA mạn tính:

• Tình trạng này có thể khiến trẻ bị viêm tai giữa cấp, viêm xoang, viêm phế quản, viêm khí quản, viêm thanh quản;

• Nguy cơ ngưng thở khi ngủ;

• Phải thở bằng miệng vì không thể thở qua đường mũi, dần dần chóp mũi có xu hướng nhỏ hơn, răng hàm trên mọc xô lệch, xương hàm phát triển kém, cằm to và nhô ra nhiều hơn;

• Trẻ bị chậm phát triển.

4. Viêm VA quá phát ở trẻ điều trị ra sao? 

Trong trường hợp trẻ bị viêm VA cấp tính thì phương án điều trị nội khoa thường sẽ được chỉ định. Cụ thể là dùng các loại thuốc kháng viêm, kháng sinh kết hợp. Các bậc phụ huynh cần tuân thủ chỉ định dùng thuốc của bác sĩ, không được tự ý mua thuốc cho trẻ hoặc dùng lại đơn thuốc cũ khi chưa có sự hướng dẫn từ bác sĩ chuyên khoa.

Đối với tình trạng viêm VA mạn tính, tùy vào mức độ quá phát sẽ có hướng điều trị phù hợp. Với những VA quá phát nhiều làm cản trở đường thở hoặc gây nhiều đợt viêm nhiễm trong năm sẽ cân nhắc tới chỉ định nạo VA. Dưới đây là các trường hợp cần nạo VA ở trẻ:

• VA liên tục bị tái phát nhiễm trùng nhiều lần (trên 5 lần/năm) kèm theo các biến chứng khác;

• Viêm VA quá phát, kích cỡ phì đại gây ngạt mũi trong thời gian dài. Mặc dù đã được điều trị tích cực bằng thuốc nhưng không thuyên giảm. Ngoài ra còn đi kèm với các dấu hiệu khác như khó nói, khó nuốt, ngưng thở khi ngủ,...

Hãy đưa trẻ đi khám khi bị viêm VA quá phát

Nhiều bậc cha mẹ lo lắng rằng nếu nạo VA đi thì sẽ làm suy giảm sức đề kháng của trẻ. Tuy nhiên nếu bộ phận này bị viêm nhiễm nặng và trở thành thể mạn tính thì không những không giúp cơ thể chống lại các tác nhân gây bệnh mà còn gây ra không ít ảnh hưởng tiêu cực cho sức khỏe của trẻ. Vì vậy đối với trường hợp này thì nạo VA là giải pháp tốt nhất để bảo vệ trẻ trước sự tấn công của vi khuẩn.

Phương pháp nạo VA thường ít gây biến chứng, không gây đau nhiều nhưng tương tự như các biện pháp phẫu thuật khác, nạo VA cũng có thể tồn tại những nguy cơ nhất định, ví dụ như chảy máu hoặc nhiễm trùng vết thương, các vấn đề về hô hấp hoặc phản ứng liên quan đến thủ thuật gây mê,... Tuy nhiên những rủi ro này thường chiếm tỷ lệ thấp. Đồng thời trước khi phẫu thuật, cha mẹ cần thông báo cho bác sĩ về tiền sử dị ứng của trẻ với bất kỳ loại thuốc nào.

Nhìn chung tình trạng viêm VA quá phát ở trẻ nên được điều trị càng sớm càng tốt vì nó gây ra không ít phiền toái cho trẻ trong cuộc sống hàng ngày. Nếu con em bạn đang có các triệu chứng nghi ngờ bị viêm VA quá phát, hãy đưa trẻ đi khám Chuyên khoa Nhi để được chẩn đoán và điều trị đúng cách. Trong trường hợp cha mẹ chưa lựa chọn được địa chỉ thăm khám phù hợp cho con, hãy liên hệ đến hotline 1900 56 56 56 để được Tổng đài viên của Hệ thống Y tế MEDLATEC tư vấn và hướng dẫn đặt lịch khám cùng các y bác sĩ Chuyên khoa Nhi giàu kinh nghiệm ngay từ hôm nay.