Viêm mũi họng mạn tính: phân loại và phương pháp điều trị

Viêm mũi họng mạn tính là tình trạng viêm mũi họng kéo dài trên 1 tuần. Bệnh nhân cần điều trị tích cực dưới chỉ định của bác sĩ. Việc tự ý thay đổi liều dùng hoặc ngừng thuốc có thể khiến viêm mũi họng mạn tính kéo dài và gây biến chứng nguy hiểm.

1. Các thể bệnh viêm mũi họng mạn tính

Viêm mũi họng mạn tính là kết quả của tình trạng viêm mũi họng cấp tính kéo dài dai dẳng và tái nhiễm nhiều lần, nguyên nhân do điều trị không đúng cách hoặc không đáp ứng tốt với thuốc điều trị.

Viêm mũi họng mạn tính gây triệu chứng ho, ngứa rát họng kéo dài trên 1 tuần

Triệu chứng của viêm mũi họng mạn tính giống với viêm mũi họng thông thường như: đau rát họng, khó nuốt, ho kéo dài, nhiều đờm nhầy tắc trong mũi họng, hắt hơi liên tục,... Các triệu chứng này kéo dài trên 1 tuần và ít hoặc không đáp ứng với điều trị thông thường. 

Theo đặc điểm tổn thương, viêm mũi họng mạn tính được chia thành các thể bệnh sau:

1.1. Thể xuất tiết

Viêm mũi họng mạn tính thể xuất tiết là tình trạng niêm mạc họng bị tổn thương dẫn tới xung huyết đỏ, cùng với đó là tiết nhiều dịch nhầy trong, dính vào thành sau họng gây ngứa rát, khó chịu.

1.2. Thể sung huyết đơn thuần

Viêm mũi họng mạn tính thể sung huyết đơn thuần là thường gặp nhất, quan sát bằng mắt thường thấy niêm mạc họng đỏ, nhiều mạch máu nổi rõ.

1.3. Thể quá phát

Thể quá phát của viêm mũi họng mạn tính còn gọi là viêm họng hạt, đặc điểm là niêm mạc họng dày hơn, đỏ hơn và các tổ chức bạch huyết sau họng phát triển thành nhiều hạt có kích thước khác nhau. Các hạt này nằm rải rác hoặc tập trung sau họng.

1.4. Thể teo

Viêm mũi họng mạn tính thể teo có đặc điểm trái ngược với thể quá phát, nghĩa là niêm mạc họng trở nên mỏng, khô hơn và teo dần. Đây là kết quả của tình trạng teo tuyến nhầy dưới niêm mạc, khiến niêm mạc họng không được nuôi dưỡng và làm ẩm tốt. Khi kiểm tra thấy niêm mạc họng nhợt nhạt, có thể xuất hiện vảy khô.

Đặc điểm của các thể bệnh viêm mũi họng mạn tính là khác nhau, do đó cần chẩn đoán và điều trị theo phương pháp thích hợp.

2. Viêm mũi họng mạn tính có chữa khỏi được không?

So với viêm mũi họng cấp tính, điều trị viêm mũi họng mạn tính sẽ khó khăn hơn khi triệu chứng kéo dài, đáp ứng với thuốc kém song vẫn có thể điều trị dứt điểm khi loại bỏ được nguyên nhân. Muốn vậy, bệnh nhân cần đến cơ sở y tế khám để tìm nguyên nhân và điều trị loại bỏ triệt để nguyên nhân gây bệnh.

Cần điều trị từ nguyên nhân để loại bỏ viêm mũi họng mạn tính hoàn toàn

Cụ thể, bệnh nhân viêm mũi họng mạn tính cần điều trị song song hai hướng sau:

2.1. Điều trị từ nguyên nhân

Cần loại bỏ nguyên nhân dẫn đến viêm mũi họng mạn tính để bệnh không tái phát, cụ thể:

• Viêm mũi họng mạn tính do viêm amidan, viêm mũi, viêm xoang: chủ yếu nguyên nhân do vi khuẩn, cần điều trị theo liệu trình kháng sinh phù hợp, có thể xem xét phẫu thuật nếu có bất thường về giải phẫu hoặc polyp.

• Viêm mũi họng mạn tính do hội chứng trào ngược dạ dày tá tràng: Cần điều trị trào ngược dạ dày với thuốc giảm tiết acid dạ dày, thuốc kháng bơm proton,... nhằm kiểm soát giảm acid trào ngược gây tổn thương niêm mạc họng.

• Viêm mũi họng mạn tính có liên quan đến rượu bia, thuốc lá: Người bệnh cần bỏ thuốc lá, rượu bia và các thực phẩm khác gây hại cho mũi họng.

2.2. Điều trị các triệu chứng

Song song với điều trị nguyên nhân, để giảm triệu chứng khó chịu của viêm mũi họng mạn tính, bác sĩ sẽ chỉ định điều trị bằng thuốc và phương pháp hỗ trợ như sau:

• Cải thiện chứng đau đầu, sốt, chảy nước mũi: Điều trị với thuốc chống viêm, giảm đau.

• Cải thiện triệu chứng ho: Dùng thuốc giảm ho.

• Cải thiện triệu chứng tiết nhiều dịch mũi: Rửa sạch mũi bằng nước muối sinh lý.

• Cải thiện triệu chứng miệng bẩn, hơi thở có mùi hôi: Súc miệng bằng nước muối sinh lý, dung dịch sát khuẩn.

Súc miệng để loại bỏ vi khuẩn, dịch viêm tắc ở họng

Bên cạnh điều trị bằng thuốc, bệnh nhân viêm mũi họng mạn tính nên cải thiện bằng chế độ ăn uống lành mạnh, nhiều rau xanh và hoa quả, tập thể dục thường xuyên để tăng cường sức đề kháng cơ thể. Ngoài ra, môi trường sống xung quanh nên được vệ sinh sạch sẽ, hạn chế vi khuẩn phát triển và gây bệnh.

3. Viêm mũi họng mạn tính có nguy hiểm không?

Triệu chứng của viêm mũi họng mạn tính thường không rầm rộ nhưng kéo dài dai dẳng, rất khó điều trị dứt điểm do đáp ứng với thuốc kém. Cũng vì vậy mà nhiều người bệnh ngại điều trị hoặc điều trị không dứt điểm khiến bệnh kéo dài, sức khỏe có thể bị đe dọa với những biến chứng như:

3.1. Biến chứng áp xe thành họng

Áp xe thành họng là biến chứng nguy hiểm do viêm nhiễm nặng và dịch mủ tích tụ thành ổ mủ. Những triệu chứng gặp phải bao gồm: sốt cao đến 39 - 40 độ C, nghẹt mũi kéo dài, ho có đờm, dịch mũi màu xanh vàng, da tái xanh,... Ổ mủ vỡ ra có thể gây nhiễm trùng lan rộng, bệnh nhân cần điều trị sớm để xử lý ổ mủ.

3.2. Biến chứng viêm các cơ quan lân cận

Viêm mũi họng mạn tính kéo dài có thể gây viêm lan sang các cơ quan lân cận như: thanh quản, amidan, xoang, mũi,... Đặc biệt, biến chứng viêm tai giữa và tắc ống Eustachian là những biến chứng nguy hiểm cần can thiệp y tế sớm, nhất là ở trẻ nhỏ.

Triệu chứng viêm mũi họng mạn tính kéo dài ảnh hưởng nhiều tới sức khỏe

3.3. Viêm mũi họng mạn tính ảnh hưởng tới chất lượng cuộc sống

Các triệu chứng viêm mũi họng mạn tính kéo dài ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động giao tiếp, ăn uống hàng ngày. Hầu hết bệnh nhân gặp phải tình trạng hôi miệng, khó cải thiện bằng cách vệ sinh răng miệng hay nước súc miệng, gây ra tâm lý tự ti, ngại giao tiếp.

Như vậy, viêm mũi họng mạn tính là bệnh tiến triển do viêm mũi họng cấp tính không được điều trị triệt để, có thể xảy ra ở bất cứ đối tượng nào song trẻ nhỏ, người già có sức đề kháng kém sẽ dễ mắc bệnh hơn. Khi các triệu chứng bệnh kéo dài hơn 5 ngày, nên tới cơ sở y tế chuyên khoa để chẩn đoán nguyên nhân và điều trị triệt để.

Chuyên khoa Tai - Mũi - Họng, Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC là cơ sở y tế uy tín trong thăm khám và điều trị các bệnh lý đường hô hấp, trong đó có viêm mũi họng. Bệnh viện quy tụ đội ngũ y bác sĩ nhiều năm trong nghề, được đào tạo bài bản trong và ngoài nước, đảm bảo bệnh nhân được tiếp cận với phương pháp điều trị nội - ngoại khoa tối ưu nhất.

Nếu cần tư vấn chi tiết hơn, liên hệ với MEDLATEC qua Hotline 1900 56 56 56 để được hỗ trợ.