Nghén nặng khiến phụ nữ mang thai bị nôn và buồn nôn liên tục, khó có thể ăn uống và sinh hoạt bình thường. Một số trường hợp nghén nặng cần can thiệp y tế và sử dụng thuốc để ngăn chặn những cơn nôn không kiểm soát. Vậy mẹ bầu nên làm gì để giảm tình trạng này?
26/07/2020 | Dành cho mẹ bầu: đi siêu âm để biết có thai hay không 26/07/2020 | Lưu ý cho mẹ bầu: Đi siêu âm thai có được ăn không? 07/05/2020 | Tìm hiểu về chứng ốm nghén khi mang thai và cách khắc phục
1. Nghén nặng thai kỳ có triệu chứng thế nào?
Theo thống kê, khoảng 85% phụ nữ mang thai có triệu chứng ốm nghén, điển hình là biểu hiện buồn nôn và nôn kéo dài từ tuần thai kỳ thứ 9 đến tuần thai kỳ thứ 14 hoặc muộn hơn. Mức độ buồn nôn và nôn nặng hay nhẹ tùy theo cơ địa mỗi người, được xếp thành 2 nhóm là nghén nhẹ và Nghén nặng.
Nghén nặng khiến mẹ bầu mệt mỏi, sụt cân
Nghén nhẹ khi mẹ bầu chỉ bị buồn nôn và nôn tần số thấp, khoảng 2 lần mỗi ngày và cảm giác buồn nôn ít hơn 1 giờ mỗi lần. Nghén nặng xảy ra khi mẹ bị buồn nôn kéo dài nhiều giờ liên tục, xuất hiện trên 5 lần mỗi ngày. Mẹ bầu lúc này khó có thể ăn uống và sinh hoạt bình thường.
Khoảng 2% các trường hợp ốm nghén thai kỳ là bị nghén nặng, ngoài triệu chứng điển hình trên, mẹ còn gặp phải các tình trạng:
- Cơ thể mất nước và mệt mỏi.
- Sụt cân nghiêm trọng.
- Rối loạn điện giải, rối loạn kiềm toan.
- Không thể kiểm soát cơn nôn.
Phụ nữ nghén nặng thường bắt đầu có triệu chứng khá sớm, ở tuần thai thứ 5 hoặc 6, nặng nhất là ở tuần thai khoảng thứ 9 và kéo dài hết thai kỳ hoặc giảm bớt khi chuẩn bị sinh.
Mẹ bầu có thể tập luyện thể dục vừa phải để tăng cường sức khỏe
Cần lưu ý rằng nghén ở phụ nữ mang thai không phải là dấu hiệu cho biết thai yếu hay gặp vấn đề sức khỏe song nếu không có biện pháp can thiệp, triệu chứng này gây nhiều ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe của mẹ và thai nhi. Một số nghiên cứu đã chỉ ra nghén nặng có thể dẫn tới biến chứng bệnh não Wernicke nghiêm trọng.
2. Mẹ bầu bị nghén nặng do nguyên nhân nào?
Có nhiều nguyên nhân khiến phụ nữ mang thai bị ốm nghén, người ốm nghén nặng thường bị kết hợp nhiều nguyên nhân.
2.1. Do tăng hormone hCG
Hormone hCG ở phụ nữ mang thai thường cao gấp đôi bình thường, tùy theo tuổi thai cũng như vấn đề sức khỏe liên quan đến thai nhi. Đây cũng là nguyên nhân chính gây ra tình trạng ốm nghén nặng ở mẹ bầu.
2.2. Do khứu giác ở phụ nữ mang thai nhạy cảm
Sự thực nhiều phụ nữ ở thời kỳ mang thai có khứu giác nhạy cảm và khó tính hơn, mỗi khi ngửi thấy mùi hương mạnh hoặc mùi lạ từ thức ăn, xăng dầu, nước hoa,… đều khiến họ buồn nôn. Tình trạng này được đánh giá có liên quan đến sự tăng tiết hormone estrogen ở nữ giới, nhất là ở giai đoạn 3 tháng đầu tiên của thai kỳ.
Sự thay đổi hormone và nội tiết tố cơ thể cũng gây ra những thay đổi trong hệ tiêu hóa của phụ nữ mang thai, từ đó khiến triệu chứng ốm nghén trở nên nặng hơn. Nguyên nhân là do sự tăng tiết hormone progesterone gây ảnh hưởng, làm chậm tiêu hóa. Từ đó dẫn đến triệu chứng khó chịu, buồn nôn, nôn ói kéo dài.
Nhiều trường hợp ốm nghén nặng kèm triệu chứng khác thường, các bác sĩ có thể khám kiểm tra để xác định chính xác nguyên nhân để khắc phục.
3. Bị nghén nặng, mẹ bầu cần làm gì?
Nôn mửa, mệt mỏi kéo dài ảnh hưởng rất lớn đến sinh hoạt và sức khỏe mẹ bầu, một số cách dưới đây sẽ giúp giảm thiểu tình trạng này.
3.1. Có chế độ dinh dưỡng hợp lý
Trong ăn uống, sinh hoạt hàng ngày cần lưu ý một số vấn đề sau:
- Không ăn quá no, nên chia nhỏ thành nhiều bữa ăn trong ngày.
- Tránh tiếp xúc, ngửi hoặc ăn các loại thức ăn có mùi vị nặng, gây cảm giác buồn nôn, khó chịu.
- Không cố ăn vào thời điểm bị buồn nôn.
- Nên ăn nhiều bánh mì, hoa quả, thực phẩm khô.
- Nên uống nhiều nước.
- Hạn chế ăn các thực phẩm chứa hàm lượng protein và carbohydrates cao.
- Tránh các hoạt động mạnh.
- Giữ tâm lý thoải mái, nghỉ ngơi đầy đủ.
Bên cạnh đó, phụ nữ mang thai bị nghén cần lưu ý bổ sung các dưỡng chất cần thiết cho thai kỳ như:
Acid Folic: đặc biệt là 3 tháng đầu phụ nữ mang thai cần bổ sung khoảng 400 mcg acid folic qua các thực phẩm như bánh mì, ngũ cốc, rau súp lơ,… hoặc thực phẩm chức năng bổ sung.
Vitamin B1: Loại Vitamin này được khuyến cáo nên dùng cho phụ nữ ốm nghén, giúp ngăn ngừa nôn và buồn nôn. Có thể bổ sung qua đường uống hoặc truyền tĩnh mạch, cần dùng khi có hướng dẫn của bác sĩ.
Bổ sung dịch truyền nếu mẹ bầu nôn mửa quá nhiều
Bổ sung dịch truyền: Dịch truyền chứa Natri Clorid 0,9% hoặc tiêm Hartmann giúp hạn chế triệu chứng nghén nặng. Không truyền dịch chứa Glucose và truyền dịch từ từ để bổ sung nước khi mẹ bầu nôn quá nhiều.
3.2. Sử dụng thuốc có chỉ định
Sử dụng thuốc chống buồn nôn thai kỳ là phương pháp hiệu quả để giảm nhanh chóng các triệu chứng nghén nặng ở mẹ bầu, tuy nhiên cần lưu ý chỉ sử dụng thuốc an toàn cho mẹ và thai nhi, dùng khi có chỉ dẫn của bác sĩ.
3.3. Các biện pháp không dùng thuốc
Các phương pháp như châm cứu, bấm huyệt, thư giãn cơ liên tục cũng có thể làm giảm tình trạng nôn, buồn nôn nặng ở phụ nữ mang thai. Tuy nhiên cần tìm hiểu kỹ và lựa chọn địa chỉ thực hiện uy tín, tránh ảnh hưởng đến sức khỏe và sự phát triển của thai nhi.
Nếu không được can thiệp điều trị kịp thời, sản phụ bị nghén mức độ nặng có thể gây ngộ độc thai nghén vô cùng nguy hiểm, nhất là khi tình trạng này xảy ra ở 3 tháng đầu - giai đoạn quan trọng nhất của thai kỳ. Vì thế để đảm bảo sức khỏe tốt nhất cho mẹ và bé, thai phụ cần thực hiện khám thai, xét nghiệm và siêu âm thai định kỳ.
Mẹ cần lưu ý khám và xét nghiệm thai định kỳ
Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC hiện thực hiện nhiều gói khám thai sản, trong đó có dịch vụ khám và chăm sóc sức khỏe thai toàn tiện cho mẹ và bé trong suốt thai kỳ. Các vấn đề sức khỏe ở mẹ và thai nhi được phát hiện sớm và can thiệp kịp thời.
Mọi thông tin về cách khắc phục ốm nghén nặng, dịch vụ chăm sóc thai sản và sinh đẻ tại Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC vui lòng liên hệ qua hotline 1900 56 56 56 để được hỗ trợ sớm nhất.