Lời khuyên chuyên gia cho thai phụ phát hiện u xơ cơ tử cung

Chị N.B.L, 25 tuổi, ở Hà Tĩnh thấy chậm kinh 4 ngày nên đến Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC cơ sở 3 khám thì có chẩn đoán thai 5 tuần và bất ngờ phát hiện u xơ cơ tử cung cùng thời điểm khám này. Vậy cần lưu ý gì cho thai an toàn khi mắc u xơ cơ tử cung, dưới đây là những lời khuyên của chuyên gia.

Bất ngờ phát hiện u xơ cơ tử cung sau chậm kinh 4 ngày

Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC cơ sở 3 vừa tiếp nhận thai phụ, đó là trường hợp chị L thấy chậm kinh 4 ngày, ở nhà có mua que thử thai thì lên hai vạch, nên để chẩn đoán chính xác tình trạng thai kỳ, chị L đến MEDLATEC khám.

Thăm khám toàn thân và phụ khoa của bệnh nhân không có gì bất thường. Sau đó, bệnh nhân được thực hiện siêu âm cho hình ảnh 01 thai khoảng 5 tuần trong buồng tử cung.

Cũng trong lần siêu âm tổng quát này xuất hiện thành sau - đáy tử cung có cấu trúc âm vang khác cơ tử cung: bờ đều, giới hạn rõ, đẩy lồi thanh mạc, một phần nhỏ nằm trong cơ tử cung, kích thước: 52 x 41 x 35mm, xấp xỉ 40,1cm3. Dựa trên hình ảnh siêu âm, bệnh nhân có chẩn đoán xác định định thai 5 tuần trong buồng tử cung/ U xơ cơ tử cung.

Trên hình ảnh siêu âm chẩn đoán xác định thai 5 tuần trong buồng tử cung/ U xơ cơ tử cung

Trực tiếp thực hiện siêu âm trường hợp chị L, BSCKI. Trịnh Minh Hương - Chuyên khoa Chẩn đoán hình ảnh MEDLATEC chia sẻ: Chị L. vốn khỏe mạnh, kinh nguyệt đều, chưa sinh con và đặc biệt trước đó chị chưa từng đi kiểm tra sức khỏe định kỳ. Nhưng lần này, đi khám ngoài niềm vui có con, chị vô bất ngờ và lo lắng bởi trong cung một lần kiểm tra này lại đồng thời phát hiện u xơ cơ tử cung.

U xơ cơ tử cung là gì?

U xơ cơ tử cung là khối u lành tính do sự phát triển quá mức của sợi cơ trơn và mô liên kết ở tử cung. Bệnh có khuynh hướng di truyền. Bệnh này thường không có triệu chứng và được phát hiện tình cờ. Tuy nhiên, một số trường hợp có thể có các triệu chứng như xuất huyết tử cung bất thường, đau bụng hay vô sinh. Những triệu chứng này thường liên quan đến số lượng, kích thước và vị trí của khối u xơ cơ tử cung.

Phân loại u xơ cơ tử cung theo FIGO - Liên đoàn Phụ khoa và Sản khoa Quốc tế năm 2011 chia u xơ cơ tử cung thành các vị trí, gồm:

Cách phân loại u xơ cơ tử cung theo FIGO 

• L0 - Có cuống, trong buồng tử cung;
• L1 - Trên 50% trong buồng tử cung;
• L2 - ≤ 50% trong buồng tử cung;
• L3- Dưới niêm mạc nhưng 100% trong cơ;
• L4 - Hoàn toàn nằm trong cơ tử cung;
• L5 - Dưới thanh mạc, ≥ 50% trong cơ tử cung;
• L6 - Dưới thanh mạc, < 50% trong cơ tử cung;
• L7 - Dưới thanh mạc, có cuống;
• L2-5: Khối u nằm dưới niêm mạc và thanh mạc.
• Vị trí khác (cổ tử cung, các cơ quan quanh cổ tử cung).

Trường hợp của chị L, theo phân loại u xơ cơ tử cung của FIGO thì phân loại theo FIGO: L6, tức u xơ cơ tử cung dưới thanh mạc.

U xơ cơ tử cung tác động lên thai kỳ thế nào?

BSCKI. Trịnh Minh Hương cho biết, u xơ cơ tử cung thường tăng kích thước từ quý một đến hai nhưng có xu hướng nhỏ đi đáng kể từ quý ba đến lúc sinh. Tuy nhiên, mẹ bầu nên cảnh giác một số tác động sau:

-  Sảy thai: trong quý I biến chứng thường gặp nhất là sẩy thai. Các u xơ cơ tử cung ở vị trí L0, 1, 2 theo phân loại FIGO thì có nguy cơ gây sẩy thai cao hơn so với các vị trí khác. U xơ cơ tử cung trong cơ L4, 5 có thể không gây sẩy thai. Trong quý II, hầu hết không gây biến cố bất lợi sản khoa nào đáng chú ý.

-  Sinh non: những phụ nữ có u xơ cơ tử cung, đặc biệt nhóm có u xơ cơ tử cung trên 3cm, u xơ cơ tử cung dưới niêm hay có nhiều u xơ cơ tử cung cũng có tỷ lệ sinh non cao hơn.

-  Ngôi bất thường: những khối u to dưới niêm làm biến dạng lòng tử cung, u xơ nằm đoạn dưới, nằm sau bánh rau, u to trên 10cm làm tăng tỷ lệ ngôi thai bất thường.

-  Thai chậm tăng trưởng: khối u to với thể tích trên 200ml có thể liên quan đến cân nặng trẻ sơ sinh nhỏ so với tuổi thai. U nằm tại vị trí bánh rau cũng có liên quan đến thai chậm tăng trưởng do làm giảm tuần hoàn tử cung rau thai.

-  Rau bong non: U xơ cơ tử cung làm tăng nguy cơ rau bong non, đặc biệt là những u xơ cơ tử cung nằm tại vị trí sau bánh rau.

Những trường hợp như chị L sẽ có nguy cơ sảy thai và ngôi bất thường thấp, nhưng nguy cơ sinh non cao hơn người bình thường và cần tiếp tục theo dõi đánh giá vị trí rau bám, cân nặng thai nhi để tiên lượng thai chậm tăng trưởng và nguy cơ rau bong non.

U xơ cơ tử cung khi mang thai cần lưu ý gì?

U xơ cơ tử cung là bệnh lành tính rất hay gặp ở phụ nữ, nhưng trong trường hợp có thai mà bị u xơ cơ tử cung thì thai phụ cần lưu ý gì?

BSCKI. Dương Ngọc Vân - Chuyên khoa Sản, Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC cho biết: Trường hợp phụ nữ mang thai mà có u xơ cơ tử cung cần theo dõi chặt chẽ sự phát triển của thai. Về u xơ cơ tử cung thì trong quá trình mang thai, u xơ cơ tử cung có thể phát triển cùng với thai, thậm chí to hơn thai, hoặc có các triệu chứng đau bụng, ra máu, hoặc chèn ép vào thai gây các biến chứng. Vì vậy, tùy thời điểm bác sĩ sẽ có hướng xử trí phù hợp.

Khi mang thai, nếu phát hiện u xơ cơ tử cung, thai phụ cần theo dõi thai kỳ chặt chẽ và sau đó kiểm tra định kỳ 6 tháng 1 năm/lần

Những trường hợp này, bệnh nhân này cần nghỉ ngơi, hạn chế đi lại và vận động nặng. Đồng thời, sau 1 tuần siêu âm lại để đánh giá sớm tim thai. Do nguyên nhân gây u xơ cơ tử cung thường nghĩ nhiều đến bất thường nội tiết Estrogen nên những trường hợp này có thể được tư vấn uống thêm thuốc nội tiết Proluton bản chất là Estrogen có tác dụng đối kháng khá mạnh Estrogen để có tác dụng kìm hãm sự phát triển của u xơ, đồng thời có tác dụng nuôi dưỡng thai.

Nếu trong quá trình mang thai, bệnh nhân thấy xuất hiện đau bụng, ra máu bất thường cần đến cơ sở y tế để được kiểm tra và quản lý thai kỳ kịp thời.

Đồng thời, người bệnh cần được theo dõi u xơ cơ tử cung định kỳ 6 tháng đến 1 năm /lần.