Tìm hiểu các chất dinh dưỡng quan trọng đối với cơ thể

Các chất dinh dưỡng là các hợp chất không thể thiếu trong thực phẩm nhằm cung cấp năng lượng cho cơ thể để thực hiện các hoạt động hàng ngày và duy trì sự sống. Theo Tổ chức Y tế Thế giới, những nhóm chất dinh dưỡng này cần thiết trong việc hỗ trợ sinh sản, duy trì hoạt động sống và sự tăng trưởng của cơ thể.

1. Các chất dinh dưỡng cần thiết là gì?

Những nhóm chất dinh dưỡng thiết yếu có vai trò quan trọng đối với sức khỏe, sự phát triển và tăng trưởng về thể chất của cơ thể và ngăn ngừa bệnh tật. Đây là những chất mà cơ không thể tạo ra hoặc tạo ra không đủ lượng cần thiết (theo WHO).

Những nhóm chất dinh dưỡng thiết yếu

Để duy trì sức khỏe ở mức tốt nhất, mọi người cần tiêu thụ 6 chất dinh dưỡng cần thiết từ nguồn thực phẩm bao gồm vitamin, khoáng chất, protein, chất béo, nước và carbohydrate. 

Những chất dinh dưỡng thiết yếu cần thiết cho sự phát triển và duy trì sức khỏe của cơ thể. Trong đó, nhu cầu vitamin và khoáng chất của cơ thể rất ít nhưng thiếu hụt chúng có thể gây bệnh lý, ảnh hưởng sức khỏe. 

Phân loại

Dựa vào nhu cầu dinh dưỡng có thể chia các chất dinh dưỡng thiết yếu thành hai loại: Đa lượng và vi lượng. 

• Nhóm chất đa lượng bao gồm protein, carbohydrate và chất béo là thành phần cơ bản không thể thiếu trong chế độ ăn hàng ngày để cung cấp năng lượng duy trì hoạt động sống bình thường của cơ thể. 

• Nhóm chất vi lượng bao gồm vitamin và khoáng chất. Nhóm chất này cơ thể chỉ cần một lượng nhỏ nhưng rất quan trọng không kém dinh dưỡng đa lượng.    

Cả 2 nhóm chất vi lượng và đa lượng đều cần thiết đối với hoạt động của cơ thể

2. Các chất dinh dưỡng cần thiết

6 nhóm chất dinh dưỡng thiết yếu có thể bổ sung một cách tự nhiên thông qua chế độ ăn hàng ngày để cơ thể hấp thụ. 

Vitamin

Vitamin là chất dinh dưỡng quan trọng để phòng ngừa bệnh tật, hỗ trợ các chức năng cơ thể, bao gồm 13 loại vitamin thiết yếu và được chia thành vitamin A, vitamin C, vitamin B6 và vitamin D.

Mỗi loại vitamin đều có vai trò quan trọng trong cơ thể, đặc biệt là hoạt động tốt của thị lực, da và xương. Tuy nhiên trong khẩu phần dinh dưỡng của rất nhiều người không đủ lượng vitamin thiết yếu, điều này là một trong những nguyên nhân gây sức khỏe kém, bệnh tật. 

Vitamin có nhiều tác dụng quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe của con người, chúng có thể giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư phổi và tuyến tiền liệt và có tác dụng chống oxy hóa mạnh mẽ. Cụ thể: 

• Hỗ trợ hoạt động của hệ miễn dịch của và tăng cường sức khỏe của răng và xương, da.

• Đóng vai trò quan trọng đối với quá trình trao đổi protein, carbohydrate, chuyển hóa và hấp thụ canxi.

• Vitamin còn là chất quan trọng đối với hoạt động, duy trì các chức năng bình thường và sự phát triển của hệ thống tuần hoàn, 

• Vitamin đóng vai trò duy trì hoạt động của não và hệ thần kinh.

Vitamin được chia thành 2 loại là nhóm tan trong dầu như Vitamin A, vitamin D, vitamin E, và vitamin K và nhóm tan trong nước bao gồm các vitamin nhóm B (B-1, B-2, B-3, B-5, B-6, B-7, B-9, B-12) cùng với vitamin C.

Đối với những người không có thói quen ăn nhiều rau quả hoặc mắc các bệnh lý liên quan đến đường tiêu hóa có thể cần phải bổ sung vitamin để tránh thiếu hụt.

Vitamin là chất dinh dưỡng quan trọng để phòng ngừa bệnh tật 

Protein

Protein là hợp chất quan trọng để cấu tạo các cơ quan, cơ bắp, da và hormone, góp phần duy trì hoạt động của các tế bào và mô trong cơ thể cũng như sửa chữa nó khi gặp vấn đề.

Protein không chỉ có vai trò xây dựng cơ bắp mà còn là thành phần cấu tạo của nhiều tế bào và mô khác trong cơ thể, bao gồm cả xương, da và tóc. Một người bình thường có khoảng 16% trọng lượng cơ thể là protein, điều này cho thấy tầm quan trọng của protein trong cơ thể. Protein có tác dụng hỗ trợ sự tăng trưởng, cải thiện sức khỏe và duy trì các hoạt động của cơ thể.

Carbohydrate

Carbohydrate đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp năng lượng cho các bộ phận của cơ thể, đặc biệt là đối với hoạt động của hệ thần kinh trung ương và não. Theo khuyến nghị dinh dưỡng, lượng carbohydrate nên chiếm từ 45 đến 65% tổng lượng calo mà bạn cần hấp thu hàng ngày.

Bên cạnh đó, Carbohydrate còn có tác dụng bảo vệ cơ thể chống lại các bệnh tật. Việc lựa chọn loại carbohydrate bạn ăn là rất quan trọng vì có một số loại carbohydrate tốt hơn các loại khác. Thay vì ăn ngũ cốc tinh chế và các sản phẩm chứa đường, nên ăn ngũ cốc nguyên hạt, đậu, rau và trái cây giàu chất xơ.

Chất béo

Mặc dù chất béo có nhiều calo, nhưng nó cung cấp nguồn năng lượng cần thiết cho cơ thể của bạn. Một chế độ ăn đầy đủ chất không thể thiếu chất béo lành mạnh vì chúng có tác dụng: 

• Ổn định hàm lượng đường trong máu huyết. 

• Chống viêm và giảm khả năng mắc bệnh viêm khớp.

• Hạn chế nguy cơ mắc bệnh tim và tiểu đường type 2. 

• Cải thiện chức năng não, hạn chế nguy cơ mắc các bệnh như ung thư, Alzheimer. 

Bạn có thể bổ sung chất béo tốt cho cơ thể thông qua quả bơ, phô mai, các loại hạt, cá và dầu thực vật (oliu, dầu dừa). 

Chất béo đóng vai trò không thể thiếu trong chế độ ăn hàng ngày

Khoáng chất

Khoáng chất đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ và duy trì các chức năng của cơ quan, giúp xương và răng chắc khỏe, điều hòa các quá trình trao đổi chất đồng thời cân bằng lượng nước trong cơ thể. Một số khoáng chất quan trọng bao gồm canxi, sắt và kẽm.

• Canxi không chỉ giúp giữ cho xương và răng chắc khỏe, mà còn có vai trò quan trọng trong việc truyền tín hiệu thần kinh, duy trì huyết áp và chức năng co bóp và nghỉ ngơi của cơ bắp. 

• Sắt là hợp chất không thể thiếu để tạo nên các tế bào hồng cầu trong máu và là thành phần quan trọng của một số hormone.  

• Kẽm đóng vai trò quan trọng đối với hoạt động và chức năng hệ thống miễn dịch. Ngoài ra kèm còn khả năng chữa lành vết thương.

Nước

Nước rất cần thiết cho tất cả các chức năng của cơ quan, mọi hoạt động của cơ thể sẽ bị đình trệ nếu thiếu nước. Những tác dụng của nước không thể bỏ qua là: 

• Cải thiện các chức năng của não và tâm trạng. 

• Nước hoạt động như một chất bôi trơn, tạo sự linh động tại các đầu gối xương và sụn. 

• Cung cấp chất dinh dưỡng cho tế bào, ngăn ngừa táo bón.

• Giúp cân bằng nhiệt độ cơ thể.

• Tăng cường khả năng tập trung và hoạt động của thể chất, tránh tình trạng mệt mỏi do thiếu nước.

Thể tích và màu sắc của nước tiểu sẽ giúp bạn nhận biết cơ thể có đang thiếu nước hay không. Nếu lượng nước tiểu một ngày ít, sẫm màu thì cơ thể bạn đang cần bổ sung thêm nước.

Cơ thể không thể sống mà thiếu nước

Tóm lại, tất cả các chất dinh dưỡng thiết yếu đều đóng vai trò không thể thiếu đối với sức khỏe con người. Để đảm bảo cơ thể khỏe mạnh, tránh bệnh tật thì bạn cần xây dựng một chế độ ăn hợp lý, đầy đủ và cân bằng các chất để giảm nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch, tiểu đường, béo phì và nhiều bệnh khác.

Để được tư vấn sức khỏe hoặc đặt lịch thăm khám tại MEDLATEC, quý khách có thể gọi đến số tổng đài của bệnh viện - 1900 56 56 56, sẽ có tổng đài viên hỗ trợ nhanh chóng.