Mất cân bằng oxy hóa là tình trạng rất dễ xảy ra với nhiều người vì nó là một phần tất yếu của cơ thể. Điều đáng nói là, nếu không kiểm soát nó tốt, dần dần nó sẽ gây ra những bệnh lý nguy hại cho sức khỏe của chúng ta.
06/09/2021 | Các dưỡng chất cần cho hệ miễn dịch mà bạn không nên bỏ qua 05/08/2021 | Gợi ý những mẹo giúp quản lý hệ thống miễn dịch suy yếu
1. Nguyên nhân gây mất cân bằng oxy hóa
1.1. Thế nào là mất cân bằng oxy hóa
Quá trình oxy hóa được bắt đầu với các phân tử còn gọi là các gốc tự do. Nó chính là sản phẩm của việc tiếp xúc với không khí ô nhiễm, tia X, thuốc trừ sâu, thuốc lá,... hoặc quá trình chuyển hóa tế bào. Sự dư thừa quá mức gốc tự do khiến cho cấu trúc tế bào gồm có màng tế bào da và DNA bị hỏng. Khi cơ thể sản xuất các gốc tự do vượt quá khả năng kiểm soát sẽ gây ra mất cân bằng oxy hóa.
1.2. Tại sao lại xảy ra tình trạng mất cân bằng oxy hóa
Sở dĩ tình trạng mất cân bằng oxy hóa xảy ra là do sự tác động của những yếu tố sau:
Nguyên nhân gây mất cân bằng oxy hóa
- Không khí ô nhiễm.
- Uống nhiều bia, rượu.
- Hít khói thuốc lá.
- Chất độc hại.
- Hàm lượng đường ở trong máu cao.
- Sử dụng chất béo không no quá nhiều.
- Bức xạ.
- Vi nấm, vi khuẩn hoặc virus gây nhiễm trùng.
- Hấp thụ quá mức kẽm, đồng, magie, sắt.
- Trong cơ thể có quá ít hoặc quá nhiều oxy.
- Tổn thương mô do tập thể dục với cường độ cao trong thời gian dài.
- Thiếu chất chống oxy hóa.
- Bổ sung dư thừa chất chống oxy hóa nhân tạo.
2. Tác hại và cách kiểm soát cân bằng oxy hóa
2.1. Tác hại
Đối với cơ thể của mỗi con người thì oxy hóa là một quá trình bình thường và rất cần thiết diễn. Bản thân các gốc tự do khi hoạt động đúng cách sẽ giúp cơ thể chống lại mầm bệnh nhưng khi xảy ra tình trạng mất cân bằng oxy hóa thì chúng bắt đầu tấn công mô mỡ, protein và DNA trong cơ thể. Theo thời gian, sự tấn công này có thể gây ra nhiều bệnh lý như:
- Đái tháo đường.
- Xơ cứng mạch máu.
- Xơ vữa động mạch.
- Viêm nhiễm.
- Tăng huyết áp.
- Ung thư.
- Bệnh tim mạch.
- Lão hóa.
- Bệnh Parkinson, Alzheimer.
2.2. Biện pháp phòng ngừa và kiểm soát
Mỗi chúng ta không ai có thể tránh được hiện tượng mất cân bằng oxy hóa trong cơ thể mình nhưng lại có thể khắc phục nó bằng cách:
- Bổ sung thêm cho cơ thể những loại thực phẩm có nhiều chất chống oxy hóa.
Để cơ thể được bảo vệ trước sự tấn công của các gốc tự do thì chế độ ăn giàu chất chống oxy hóa rất quan trọng. Muốn làm được điều này, trong thực đơn mỗi ngày cần bổ sung một số loại thực phẩm như: cam, quýt, cherry, cà chua, tỏi, quế, rau cải xanh,... Những thực phẩm này có thể được chế biến dưới dạng salad, xay sinh tố,... để cho khẩu phần ăn thêm đa dạng.
Bổ sung thực phẩm giàu chất chống oxy hóa giúp kiểm soát tốt tình trạng mất cân bằng oxy hóa
- Dùng nước ion chứa nhiều kiềm
Nước ion kiềm có thể giúp trung hòa gốc tự do. Các nhà khoa học Nhật Bản cho rằng hàm lượng lớn Hydro hoạt tính trong nước điện giải có thể trung hòa gốc tự do và khử khuẩn. Không những thế nó còn có thể thẩm thấu sâu vào tế bào để loại bỏ các gốc tự do có hại đồng thời lưu giữ hoạt chất có lợi. Vì thế, uống nước ion kiềm có nhiều Hydro vừa ngăn ngừa lão hóa, cải thiện hệ miễn dịch vừa tăng cường chức năng nội tạng.
- Dùng thực phẩm chức năng có tác dụng chống oxy hóa
Có một số loại thực phẩm chức năng giúp chống lại hiện tượng mất cân bằng oxy hóa nhưng để đảm bảo an toàn thì cần có sự tư vấn và chỉ định từ bác sĩ.
- Có lối sống khoa học
Mất cân bằng oxy hóa cũng có thể được phòng ngừa và kiểm soát hiệu quả thông qua việc tạo cho mình thói quen sống lành mạnh như:
+ Tập thể dục thể thao đều đặn: việc làm này không những cải thiện hệ thống miễn dịch, giảm nguy cơ đối với bệnh ung thư mà còn làm tăng mức độ chống oxy hóa tự nhiên. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng việc luyện tập thể thao cần vừa phải, không quá sức để tránh những ảnh hưởng xấu cho sức khỏe.
+ Tránh xa thuốc lá: trong khói thuốc có nhiều nicotin sẽ làm sản sinh các gốc tự do có hại nên muốn phòng ngừa và kiểm soát tình trạng mất cân bằng oxy hóa thì tuyệt đối không nên hút thuốc lá.
Ngủ nghỉ có giờ giấc khoa học giúp cho các hoạt động của cơ thể được cân bằng
+ Ngủ nghỉ có giờ giấc: việc làm này có tác dụng duy trì sự cân bằng hoạt động của cơ thể. Khi ngủ nghỉ với một giờ giấc khoa học, thời gian ngủ mỗi ngày đủ 6 - 8 tiếng sẽ làm kích thích sản sinh hormone và các chất chống oxy hóa, giúp tái tạo năng lượng và cân bằng gốc tự do.
+ Thận trọng với hóa chất: các loại hóa chất độc hại vẫn đang được sử dụng rất nhiều trong cuộc sống hàng ngày và gây ra nhiều nguy hại cho sức khỏe. Vì thế, để kiểm soát tốt tình trạng mất cân bằng oxy hóa thì hãy tránh tiếp xúc nhiều với chúng.
+ Không ăn quá nhiều: đây là việc làm khiến cho cơ thể dễ bị mất cân bằng oxy hóa. Vì thế tốt nhất nên chia nhỏ bữa ăn hàng ngày theo khẩu phần thích hợp với cơ thể của từng người.
+ Sử dụng kem chống nắng: dùng kem chống nắng đều đặn vừa ngăn ngừa được tác động xấu của tia cực tím vừa chống oxy hóa, nhất là oxy hóa da hiệu quả.
+ Ít dùng chất kích thích: chất kích thích dù dưới dạng nào cũng làm cho cơ thể sản sinh quá mức gốc tự do nên hãy hạn chế sử dụng những thực phẩm chứa chất này.
+ Khám sức khỏe định kỳ: thông qua việc làm này chúng ta sẽ biết được tình trạng sức khỏe của mình ra sao, có bất thường nào không từ đó sớm có biện pháp khắc phục, tránh những hệ lụy xấu.
Nói tóm lại, tình trạng mất cân bằng oxy hóa không chừa ai cả, nó có thể ghé thăm chúng ta bất kỳ thời điểm nào. Tuy nhiên, bằng cách lựa chọn những chế độ ăn uống khoa học, lối sống lành mạnh, luyện tập thể dục,... mỗi chúng ta có thể chủ động phòng ngừa và kiểm soát nó tốt nhất để ngăn ngừa những bệnh lý nguy hại cho sức khỏe.
Nếu cần tư vấn hay giải đáp thêm các vấn đề liên quan đến hiện tượng này, bạn đọc có thể liên hệ hotline 1900 56 56 56, chuyên viên y tế của Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC luôn sẵn lòng lắng nghe và chia sẻ cùng bạn những thông tin hữu ích nhất.