Siêu âm sản khoa phát hiện dị tật

Trong lĩnh vực y học, bên cạnh các công nghệ máy móc mới ra đời, đem đến nhiều thông tin hơn cho bác sỹ cũng như người bệnh thì một số phương pháp kỹ thuật có từ rất sớm đến nay vẫn mang lại những giá trị không thể thay thế được với chi phí phải chăng, nổi bật là siêu âm. Đây là một kỹ thuật được áp dụng cho hầu hết các cơ quan trong cơ thể, trong đó siêu âm thai rất phổ biến – có ý nghĩa trong việc sàng lọc và phát hiện dị tật thai.

1. Siêu âm thai là gì?

Siêu âm thai là một phương pháp chẩn đoán hình ảnh sử dụng sóng âm để ghi lại hình ảnh của thai nhi. Qua màn hình, bác sỹ hay bố mẹ đều quan sát thấy thai nhi, tuy nhiên, bác sỹ sẽ là người nắm bắt được nhiều thông tin, các chỉ số cần thiết của thai nhi để chia sẻ cho bố mẹ. Đây là phương pháp an toàn, chi phí vừa phải, mang lại hiệu quả để theo dõi khá chính xác sự phát triển của thai nhi cũng như phát hiện sớm các dị tật thai.

Có thể siêu âm thai qua hai đường là siêu âm thai qua đường bụng và siêu âm thai qua đầu dò âm đạo. Thông thường, siêu âm thai qua đường bụng được dùng theo dõi trong cả thai kỳ người phụ nữ, siêu âm đầu dò âm đạo áp dụng khi thai còn rất nhỏ chưa thể thấy qua đường bụng,giai đoạn đầu thai kỳ, hoặc khi cần quan sát theo dõi kỹ hơn các bất thường tử cung của mẹ trong giai đoạn sau của thai kỳ.

Hình ảnh minh họa quá trình phát triển của thai nhi

2. Siêu âm thai khi nào để phát hiện dị tật thai

Ngày nay, kiến thức thai sản đã phổ biến hơn, người mẹ càng cần nắm được các mốc quan trọng trong khám thai và siêu âm thai để con có một thai kỳ an toàn và chào đời khỏe mạnh hơn.

• Giai đoạn 12 đến 14 tuần : Đây là thời điểm dùng để tính tuổi thai, cũng là mốc đo khoảng sáng sau gáy chính xác nhất trong thai kỳ để phát hiện và dự đoán các bất thường nhiễm sắc thể, trong đó có bệnh lý Down là một dị tật khá thường gặp mà có thể tầm soát được bằng siêu âm sản khoa.
• Giai đoạn 22 đến 24 tuần : Thời điểm này có thể phát hiện hầu hết các dị tật thai như sứt môi, hở hàm ếch hay các bất thường cơ quan khác. Sau thời gian này, nếu phát hiện muộn thì việc chẩn đoán trước sinh không còn nhiều ý nghĩa
• Giai đoạn 30 đến 32 tuần : Ở lần siêu âm này sẽ giúp phát hiện các dị tật đến muộn như sự bất thường cấu trúc não, bất thường tim và động mạch. Đây cũng là thời điểm đánh giá thai có bị chậm phát triển trong tử cung hay không.

Hình ảnh đo khoảng sáng sau gáy thai 12 tuần 4 ngày

​3. Các dị tật thai phát hiện được qua siêu âm sản khoa

Tùy theo từng mốc khám thai và thông qua siêu âm sản khoa, bác sỹ có thể phát hiện những dị tật thai tương ứng. Dị tật thai nhi là một hoặc nhiều bất thường dạng khiếm khuyết về cấu trúc, chức năng hoặc sự phát triền của thai nhi gây ảnh hưởng xấu đến quá trình mang thai cũng như khi em bé sinh ra. Một số dị tật thai phổ biến có thể phát hiện được qua siêu âm như sau:

• Hội chứng Down (thừa một nhiễm sắc thể số 21)
• Dị tật tim bẩm sinh : thông liên thất, thiểu sản thất trái, tứ chứng fallot, bệnh Ebstein.
• Các bất thường lồng ngực : Thoát vị hoành, thiểu sản phổi, tràn dịch màng phổi.
• Hội chứng Edwards (bất thường nhiễm sắc thể số 18)
• Các bất thường vùng hàm mặt : Sứt môi, hở hàm ếch
• Dị tật thần kinh : thai vô sọ, không phân chia não trước, nứt đốt sống, giãn não thất
• Các dị tật vùng bụng : khe hở thành bụng, thoát vị rốn, tắc ruột, gan to, lách to
• Bất thường hệ thống thận-tiết niệu : Giãn đài bể thận, thận đa nang
• Các dị tật của hệ thống xương : Thiểu sản xương, bất thường số lượng chi, bất sản sụn.

Hình ảnh giãn não thất trên siêu âm

4. Những điều cần lưu ý khi siêu âm thai

• Siêu âm sản khoa chỉ giúp phát hiện các bất thường hình thái thai chứ không đóng vai trò chẩn đoán xác định dị tật thai
• Việc chẩn đoán dị tật thai phải kết hợp lâm sàng, siêu âm và xét nghiệm

​​5. Một số nguyên nhân gây nên dị tật thai

Theo một số nghiên cứu, tỷ lệ dị tật thai rơi vào khoảng 1/33, tức là cứ 33 thai nhi thì có 1 em bé bị dị tật, theo đó, những yếu tố mà người mẹ cần lưu ý vì làm tăng tỷ lệ dị tật như :

• Mẹ có tiền sử những lần mang thai trước con bị dị tật hoặc tiền sử gia đình bị dị tật
• Mẹ lớn tuổi: Tỷ lệ sinh con bị dị tật sẽ cao hơn đối với những người mẹ trên 35 tuổi, cha trên 50 tuổi.
• Mẹ có bệnh lý nền như đái tháo đường, tăng huyết áp…
• Mẹ sử dụng các chất kích thích trong thười kỳ mang thai như rượu, bia, thuốc lá
• Mẹ bị nhiễm trùng trong 3 tháng đầu thai kỳ
• Mẹ bầu thường xuyên căng thẳng, đặc biệt căng thẳng trong 3 tháng đầu thai kỳ có thể gây nên dị tật thai như sứt môi, hở hàm ếch
• Điều kiện đời sống thấp, mẹ bổ sung không đủ chất trong quá trình mang thai, như thiếu acid folic trong 3 tháng đầu có thể gây nên các dị tật ống thần kinh, thai vô sọ ở trẻ.

Hình minh họa siêu âm thai nhi

6. Siêu âm thai ở đâu để phát hiện sớm các dị tật thai

• Ngày nay, cùng nhiều địa chỉ siêu âm thai ra đời, việc lựa chọn cơ sở uy tín là hết sức quan trọng. Siêu âm thai đúng thời điểm, siêu âm thai sớm và định kỳ sẽ giúp người mẹ và bác sỹ phát hiện sớm để theo dõi, chẩn đoán và có hướng điều trị phù hợp.
• Bệnh viện đa khoa MEDLATEC là cơ sở y tế có trung tâm chẩn đoán hình ảnh chất lượng cao, hệ thống phòng khám rộng khắp và trang thiết bị hiện đại, có thể hội chẩn với chuyên gia từ nhiều cơ sở khác nhau sẽ giúp việc phát hiện và chẩn đoán sớm dị tật thai, mang lại sự yên tâm cho người bệnh. Mọi thắc mắc có thể liên hệ 1900 56 56 56.