Sốt xuất huyết dengue là một bệnh truyền nhiễm gây ra bởi virus dengue. Bệnh thường xuất hiện quanh năm ở miền Bắc, miền Trung và trong khoảng từ tháng 4 - tháng 11 ở miền Bắc hay Tây Nguyên. Thời điểm bệnh có khả năng phát triển mạnh nhất là từ tháng 7 - 10. Việc xét nghiệm dengue sớm ngay khi nghi ngờ nhiễm bệnh có thể giúp phát hiện và có những phương pháp điều trị kịp thời.
30/09/2019 | Những phương pháp xét nghiệm sốt xuất huyết được sử dụng hiện nay 04/08/2019 | Dấu hiệu trẻ mắc sốt xuất huyết – mẹ nhất định phải biết 20/07/2019 | Xét nghiệm sốt xuất huyết để chẩn đoán chính xác bệnh 18/07/2019 | Sốt xuất huyết gia tăng, cảnh báo nguy cơ bùng phát dịch
1. Xét nghiệm dengue là gì?
Xét nghiệm dengue là xét nghiệm giúp xác định sự tồn tại của virus dengue gây bệnh trong máu. Phương pháp này sử dụng mẫu bệnh phẩm là máu của người bệnh.
Xét nghiệm dengue xác định sự tồn tại của virus dengue trong máu
Sốt dengue có thời gian ủ bệnh từ 3 - 6 ngày và có thể kéo dài tới 15 ngày. Khi bệnh diễn biến, người bệnh có thể xuất hiện các triệu chứng như đột ngột sốt cao, cơ thể mệt mỏi, đau đầu, đau thắt lưng, đau cơ, nhức hốc mắt cùng với đó là buồn nôn, nôn, đau họng. Bệnh thường diễn biến trong vòng từ 5 - 7 ngày.
Giai đoạn đầu phát bệnh, thường không phân biệt được sốt dengue và sốt xuất huyết dengue bởi không phải lúc nào biểu hiện xuất huyết cũng xảy ra. Để có thể phát hiện bệnh kịp thời và tiến hành làm các xét nghiệm sớm sao cho kết quả chính xác nhất.
Người bệnh cần dựa vào một số triệu chứng lâm sàng như:
-
Xuất huyết dưới da như vết bầm tím ở nơi tiêm truyền hay ban xuất huyết dạng chấm.
-
Xuất huyết niêm mạc như chảy máu cam, chảy máu chân răng, kinh nguyệt đến sớm so với bình thường hoặc tình trạng rong kinh.
-
Những biểu hiện nặng hơn có thể là xuất huyết tiêu hóa, xuất huyết nội tạng như nôn ra máu, đại tiện phân đen,...
-
Ngoài ra còn có thể gặp tình trạng tràn dịch màng bụng, màng phổi.
-
Hạ huyết áp hay shock.
-
Trong trường hợp bệnh nặng, có thể xuất hiện triệu chứng gan to, đau vùng gan.
2. Các phương pháp xét nghiệm dengue phổ biến hiện nay
2.1. Xét nghiệm dengue PCR
Với phương pháp này có thể giúp phát hiện bệnh ngày từ khi có triệu chứng sốt. Đồng thời có thể xác định được chính xác genotype virus dengue.
Xét nghiệm dengue PCR có độ đặc hiệu trên 95% và độ nhạy từ 80 - 90%.
2.2. Xét nghiệm kháng nguyên Dengue NS1
Thông thường bác sĩ sẽ chỉ định tiến hành xét nghiệm dengue NS1 trong khoảng từ ngày đầu tiên đến ngày thứ 3 phát bệnh. Xét nghiệm này được tiến hành theo cơ chế xác định kháng nguyên của virus dengue. Chính vì vậy mà nếu người bệnh thực hiện xét nghiệm dengue NS1 từ sau ngày thứ 3 thì có thể cho ra kết quả âm tính vì lúc này nồng độ kháng nguyên virus trong máu đã giảm xuống thấp.
Phương pháp này có độ đặc hiệu 98,4% và độ nhạy 92,4%.
Xét nghiệm kháng nguyên dengue NS1 được chỉ định tiến hành trong vòng 3 ngày kể từ khi phát bệnh
Từ ngày thứ 6 trở đi, xét nghiệm kháng thể IgM sẽ được chỉ định tiến hành để phát hiện sốt xuất huyết thông qua việc xác định sự tồn tại của kháng thể chống lại virus dengue trong giai đoạn bệnh cấp tính. Tuy nhiên, kết quả xét nghiệm theo phương pháp này có thể cho ra kết quả âm hay dương tính tùy thuộc vào mức độ sản sinh kháng thể của người bệnh.
2.4. Xét nghiệm kháng thể IgG
Xét nghiệm kháng thể IgG có khả năng tìm kiếm và phát hiện kháng thể đã xuất hiện từ lâu trong cơ thể người bệnh. Chính vì vậy mà xét nghiệm theo phương pháp này không được dùng chẩn đoán trong trường hợp bệnh nhân có biểu hiện sốt cấp tính mà chỉ có thể kết luận về việc người bệnh đã từng bị nhiễm virus dengue hay không.
Như vậy có thể nói kết quả của việc phát hiện sốt xuất huyết phụ thuộc nhiều vào thời điểm người bệnh tiến hành làm xét nghiệm. Cụ thể:
-
Từ ngày thứ 3 - 5 phát bệnh: xét nghiệm vẫn có khả năng cho ra kết quả âm tính cho dù người bệnh thực sự nhiễm sốt xuất huyết.
-
Trong vòng 3 ngày đầu tiên phát bênh: độ chính xác của xét nghiệm còn tùy thuộc vào nồng độ virus trong máu có đạt đủ ngưỡng để phát hiện hay không, nếu nồng độ này quá thấp thì xét nghiệm kháng thể IgM cũng có thể âm tính.
-
Sau 4 ngày phát bệnh: để có thể đưa ra khẳng định chẩn đoán một cách chính xác, người bệnh có thể được chỉ định tiến hành làm xét nghiệm máu hằng ngày.
3. Quy trình tiến hành xét nghiệm dengue
Khi có dấu hiệu nghi ngờ mắc sốt xuất huyết, người bệnh sẽ được chỉ định làm các xét nghiệm dengue. Đối với xét nghiệm này, người bệnh không cần chuẩn bị gì trước khi tiến hành thực hiện.
Quá trình lấy máu thường diễn ra rất nhanh, chỉ từ vài giây đến vài phút. Trong quá trình lấy máu bệnh nhân cần giữ yên người để bác sĩ có thể thao tác dễ dàng và chính xác hơn. Bác sĩ sẽ lấy máu từ tĩnh mạch bằng một cây kim nhỏ, sau đó đựng mẫu máu trong ống nghiệm chuyên dụng. Việc lấy máu thường không đau mà chỉ có cảm giác hơi nhói khi đưa đầu kim vào tĩnh mạch.
Quy trình lấy máu diễn ra nhanh và đơn giản
Theo ghi nhận, hầu hết các trường hợp lấy máu xét nghiệm đều không gây ra rủi ho hay ảnh hưởng gì nghiêm trọng đến sức khỏe người bệnh. Một số người có thể xuất hiện vết bầm tím nhẹ tại nơi lấy máu, tuy nhiên tình trạng này sẽ nhanh chóng biến mất.
4. Kết quả xét nghiệm dengue có ý nghĩa như thế nào?
Tùy thuộc vào từng loại xét nghiệm cụ thể mà thời gian trả kết quả có thể khác nhau. Tuy nhiên, thông thường chỉ sau một vài giờ người bệnh đã có thể nhận được kết quả xét nghiệm. Kết quả thể hiện dưới 2 dạng:
a. Âm tính
Bệnh nhân không bị nhiễm virus tại thời điểm làm xét nghiệm hoặc nồng độ virus chưa đủ ngưỡng phát hiện. Kết quả “âm tính giả” vẫn có thể xảy ra. Nếu bệnh nhân không yên tâm với kết quả do có tiếp xúc với virus sốt xuất huyết thì có thể trao đổi thêm với bác sĩ để tiến hành kết hợp một số loại xét nghiệm khác.
b. Dương tính
Nghĩa là bệnh nhân đã bị nhiễm virus dengue hay nhiễm sốt xuất huyết.
Hiện nay tuy chưa có thuốc điều trị bệnh sốt xuất huyết do virus dengue gây ra nhưng bác sĩ sẽ có những phương án điều trị hợp lý để tư vấn cho người bệnh nhằm hạn chế các triệu chứng bệnh như chế độ ăn uống, nghỉ ngơi hợp lý.
5. Xét nghiệm dengue ở đâu Hà Nội?
Ở Hà Nội, người bệnh có thể tìm đến những cơ sở y tế hay bệnh viện lớn để tiến hành làm xét nghiệm dengue. Hiện nay, tại Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC đã có triển khai kỹ thuật sinh học phân tử nhằm nhanh chóng phát hiện ra virus dengue từ ngày đầu tiên ngay khi có triệu chứng sốt.
Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC sử dụng kỹ thuật sinh học phân tử tìm ra virus dengue
Việc phát hiện sớm là cần thiết để các bác sĩ có thể đưa ra phác đồ điều trị phù hợp, từ đó nhanh chóng khắc chế được hoạt động của virus và giảm các triệu chứng bệnh nguy hiểm có thể xảy ra.
Với đội ngũ y bác sĩ chuyên nghiệp, tận tình cùng trang thiết bị y tế hiện đại, Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC chắc chắn sẽ đem lại sự hài lòng cho khách hàng.
Liên hệ tổng đài 1900 56.56.56 để được tư vấn miễn phí.