Thói quen ăn thịt sống hoặc các món ăn chưa nấu chín như nem chua, nem chạo,... làm tăng nguy cơ nhiễm sán lợn. Để phòng tránh và hiểu rõ hơn về bệnh tham khảo ngay những thông tin hữu ích dưới đây.
06/05/2020 | Sán máng - ký sinh trùng phổ biến nhưng ít được biết đến 13/04/2020 | Bệnh sán lá gan nhỏ và các phương pháp xét nghiệm chẩn đoán 21/01/2020 | Xét nghiệm giun sán giúp phát hiện tình trạng nhiễm giun sán
1. Tổng quát về bệnh sán lợn
Nhiễm ấu trùng sán lợn (hay còn gọi là sán dây) do ăn phải thức ăn hoặc nước, thịt lợn bị nhiễm trứng sán dây hoặc ấu trùng. Nếu bạn ăn phải một số trứng sán dây nhất định, chúng có thể di chuyển ra ngoài ruột của bạn và hình thành các nang ấu trùng trong các mô và cơ quan (nhiễm trùng xâm lấn). Tuy nhiên, nếu bạn ăn ấu trùng sán dây, chúng sẽ phát triển thành sán dây trưởng thành trong ruột của bạn (nhiễm trùng đường ruột).
Một con sán dây trưởng thành bao gồm đầu, cổ và chuỗi các phân đoạn được gọi là proglottids. Khi bạn bị nhiễm sán dây ruột, đầu sán dây bám vào thành ruột, và các proglottids phát triển và tạo ra trứng. Sán dây trưởng thành có thể sống tới 30 năm trong một vật chủ.
Nhiễm sán dây ruột thường nhẹ, chỉ có một hoặc hai sán dây trưởng thành. Nhưng nhiễm trùng ấu trùng xâm lấn có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng.
Nhiều người bị nhiễm sán dây ruột không có triệu chứng. Nếu bạn có vấn đề từ nhiễm trùng, các triệu chứng của bạn sẽ phụ thuộc vào loại sán dây bạn có và vị trí của nó. Các triệu chứng nhiễm sán dây xâm lấn khác nhau tùy thuộc vào nơi ấu trùng di cư.
Các dấu hiệu và triệu chứng của nhiễm trùng đường ruột bao gồm: buồn nôn, ăn không ngon, đau bụng, tiêu chảy, chóng mặt, thèm muối, nhiễm trùng xâm lấn hoặc giảm cân, hấp thụ không được đầy đủ các chất dinh dưỡng từ thực phẩm.
Nếu ấu trùng sán dây lợn đã di chuyển ra khỏi ruột của bạn và hình thành các u nang trong các mô khác. Chúng có thể gây tổn thương nội tạng và mô, dẫn đến: nhức đầu, hình thành khối u nang, phản ứng dị ứng với ấu trùng, các dấu hiệu và triệu chứng thần kinh, bao gồm co giật.
Ăn các loại thực phẩm sống, chưa nấu chín làm tăng nguy cơ nhiễm sán dây lợn
2. Nguyên nhân chính khiến bạn bị nhiễm sán lợn
Nhiễm sán dây lợn bắt đầu sau khi ăn phải trứng sán dây hoặc ấu trùng.
2.1. Nuốt phải trứng sán
Nếu bạn ăn thức ăn hoặc uống nước bị nhiễm phân từ người hoặc động vật bị sán dây. Ví dụ, một con lợn bị nhiễm sán dây sẽ truyền trứng sán dây trong phân của nó và xâm nhập vào đất.
Nếu cùng loại đất này tiếp xúc với nguồn thực phẩm hoặc nguồn nước, nó sẽ bị ô nhiễm. Sau đó bạn có thể bị nhiễm bệnh khi bạn ăn hoặc uống thứ gì đó từ nguồn bị ô nhiễm.
Một khi trứng sán vào bên trong ruột của bạn, trứng phát triển thành ấu trùng. Ở giai đoạn này, ấu trùng trở nên di động. Nếu chúng di chuyển ra khỏi ruột, chúng sẽ hình thành các u nang trong các mô khác, chẳng hạn như phổi, hệ thần kinh trung ương hoặc gan.
2.2. Nuốt phải các nang ấu trùng trong thịt hoặc mô cơ
Khi một con vật bị nhiễm sán dây, ấu trùng sán dây trong mô cơ. Nếu bạn ăn thịt sống hoặc thức ăn nấu chưa chín từ một con vật bị nhiễm bệnh. Bạn ăn phải ấu trùng, sau đó phát triển thành sán dây trưởng thành trong ruột của bạn.
Sán dây trưởng thành có thể dài hơn 80 feet (25 mét) và có thể tồn tại tới 30 năm trong một vật chủ. Một số sán dây bám vào thành ruột, nơi chúng gây kích ứng hoặc viêm nhẹ, trong khi một số khác có thể đi qua phân của bạn và thoát khỏi cơ thể bạn.
Không nên chủ quan khi mắc sán dây lợn
3. Các yếu tố rủi ro làm tăng nguy cơ nhiễm sán lợn
Dưới đây là các yếu tố có thể khiến bạn có nguy cơ nhiễm sán lợn cao hơn bao gồm:
- Vệ sinh kém: Rửa và tắm không thường xuyên làm tăng nguy cơ vô tình chuyển chất ô nhiễm vào miệng của bạn.
- Tiếp xúc với vật nuôi: Điều này đặc biệt có vấn đề ở những khu vực mà phân người và động vật không được xử lý đúng cách.
- Ăn thịt sống hoặc nấu chưa chín: Nấu ăn không đúng cách có thể không giết được trứng sán dây và ấu trùng có trong thịt lợn hoặc thịt bò bị ô nhiễm.
Đau đầu, suy giảm thị lực là những biến chứng nguy hiểm do bệnh gây ra
4. Biến chứng nguy hiểm khi mắc sán dây lợn không thể bỏ qua
Nhiễm sán dây lợn thường không gây biến chứng. Tuy nhiên, trong trường hợp không được điều trị kịp thời, đúng cách có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng như:
- Tắc nghẽn tiêu hóa: Nếu sán dây phát triển đủ lớn, chúng có thể chặn ruột thừa, dẫn đến nhiễm trùng (viêm ruột thừa); ống dẫn mật - mang mật từ gan và túi mật đến ruột của bạn; hoặc ống tụy mang chất lỏng tiêu hóa từ tuyến tụy đến ruột.
- Nhiễm ấu trùng sán dải heo theo hệ thần kinh trung ương được gọi là neurocysticercosis. Đây là biến chứng đặc biệt nguy hiểm của nhiễm sán dây lợn xâm lấn, có thể dẫn đến đau đầu và suy giảm thị lực, cũng như co giật, viêm màng não, tràn dịch não. Tử vong có thể xảy ra trong trường hợp nhiễm trùng nặng.
- Cơ quan chức năng bị gián đoạn: Khi ấu trùng di chuyển đến gan, phổi hoặc các cơ quan khác, hình thành u nang. Theo thời gian, các nang này phát triển, đôi khi đủ lớn để tập trung các bộ phận hoạt động của cơ quan hoặc làm giảm lượng máu cung cấp. U nang sán dây không may bị vỡ, giải phóng ra nhiều ấu trùng, có thể di chuyển đến các cơ quan khác và hình thành các u nang bổ sung.
Một u nang vỡ hoặc rò rỉ có thể gây ra phản ứng giống như dị ứng với ngứa, nổi mề đay, sưng và khó thở. Trong trường hợp nặng, cần thiết phải thực hiện phẫu thuật hoặc ghép tạng.
Luôn thực hiện ăn chín uống sôi để ngăn ngừa nguy cơ nhiễm sán dây
5. Các biện pháp ngăn ngừa nhiễm sán lợn hiệu quả
- Rửa tay bằng xà phòng và nước trước khi ăn hoặc xử lý thực phẩm và sau khi đi vệ sinh.
- Hãy rửa sạch và nấu tất cả các loại trái cây và rau củ bằng nước an toàn trước khi ăn. Nếu nước không đảm bảo an toàn, hãy nhớ đun sôi ít nhất một phút và sau đó để nguội trước khi sử dụng.
- Loại bỏ vật nuôi tiếp xúc với trứng sán dây bằng cách xử lý đúng cách phân của động vật và người.
- Nấu kỹ thịt ở nhiệt độ ít nhất (63 độ C) để tiêu diệt trứng sán dây hoặc ấu trùng.
- Làm đông lạnh thịt trong vòng bảy đến 10 ngày và cá trong ít nhất 24 giờ trong tủ đông để tiêu diệt trứng sán dây và ấu trùng.
- Tránh ăn thịt lợn sống, chưa nấu chín, thịt bò và cá.
Việc tẩy giun hoặc kiểm tra sức khỏe định kỳ sẽ giúp bạn theo dõi và phát hiện có bị nhiễm sán lợn hay không? Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC với 24 năm kinh nghiệm, là địa chỉ khám chữa bệnh uy tín được nhiều khách hàng tin tưởng và lựa chọn. Gọi ngay hotline 1900 56 56 56 để đặt lịch khám bệnh nhanh chóng giúp tiết kiệm thời gian và công sức.