Nguyên nhân gây bệnh viêm da cơ địa và những biến chứng nguy hại

Viêm da cơ địa là bệnh lý về da và không có khả năng điều trị dứt điểm. Phần lớn các phác đồ chỉ có thể kiểm soát triệu chứng và làm giảm nguy cơ bộc phát bệnh. Do đó, cần xác định các yếu tố có khả năng tạo thành nguyên nhân gây bệnh viêm da cơ địa để phòng tránh, khắc phục bệnh một cách hiệu quả.

1. Nguyên nhân gây bệnh viêm da cơ địa

Hiện nay, quá trình nghiên cứu vẫn chưa xác định chính xác nguyên nhân gây bệnh viêm da cơ địa. Viêm da cơ địa (eczema) là một tình trạng làm cho da của bạn đỏ và ngứa. Bệnh này phổ biến ở trẻ em nhưng có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi. Viêm da dị ứng kéo dài (mãn tính) và có xu hướng bùng phát theo chu kỳ

Tuy nhiên, một số yếu tố sau có khả năng làm tăng nguy cơ mắc bệnh: 

Da mất nước và nhạy cảm

Da bị khô và nhạy cảm là điều kiện thuận lợi để phát sinh ra những kích thích có hại, đặc biệt là khi thời tiết thay đổi. Điều này một phần giải thích cho vấn đề tại sao những đối tượng thường xuyên tắm bằng nước nóng hoặc có chế độ chăm sóc da không phù hợp dễ bị các bệnh về da. 

Bạn có thể sử dụng các máy tạo độ ẩm để ngăn độ ẩm thấp trong nhà vào mùa đông (đặc biệt là với hệ thống sưởi trong nhà) vào mùa khô. Và máy hút ẩm hoàn toàn có thể được sử dụng trong những mùa có độ ẩm quá cao.

Việc thoa kem dưỡng ẩm có thể giúp da không bị khô và giảm nhu cầu sử dụng các loại thuốc khác.  Những người từng bị viêm da cơ địa thường có phản hồi tích cực sau khi sử dụng các sản phẩm cấp ẩm của da và với việc cải thiện tình trạng của da, không còn bị viêm da cơ địa nữa.

Khô da, da nhạy cảm là nguyên nhân gây bệnh viêm da cơ địa phổ biến

Hệ miễn dịch bị rối loạn

Rối loạn miễn dịch là một trong các dạng của bệnh dị ứng, thường bắt nguồn từ yếu tố bẩm sinh hoặc tiền sử gia đình. Để kiểm soát tốt nhất vấn đề viêm da cơ địa do hệ miễn dịch, cần tăng cường bổ sung thực phẩm có khả năng nâng cao sức đề kháng, kết hợp tập luyện thể dục thể thao.

Cho đến nay mặc dù chưa có công trình nghiên cứu nào xác định tầm quan trọng của Vitamin D đối với bệnh viêm da dị ứng không rõ ràng, nhưng một số bằng chứng cho thấy rằng việc bổ sung vitamin D có thể cải thiện các vấn đề sức khỏe tổng thể và hỗ trợ kháng lại các dấu hiệu viêm da dị ứng. 

Các nghiên cứu đã điều tra vai trò của việc bổ sung axit béo không bão hòa đa chuỗi dài (LCPUFA) và tình trạng LCPUFA trong việc phòng ngừa và điều trị viêm da cơ địa mặc dù kết quả còn gây tranh cãi. Việc hấp thụ dinh dưỡng của axit béo n-3 có vai trò phòng ngừa hoặc điều trị rõ ràng hay không, hoặc nếu tiêu thụ axit béo n-6 thúc đẩy các bệnh dị ứng thì vẫn chưa rõ ràng.

Một số chế phẩm sinh học dường như có tác dụng tích cực, với việc giảm tỷ lệ viêm da cơ địa khoảng 20%. Bằng chứng tốt nhất là đối với nhiều chủng vi khuẩn. 

Ở những người bị bệnh celiac hoặc không nhạy cảm với gluten, chế độ ăn không có gluten sẽ cải thiện các triệu chứng của họ và ngăn ngừa sự xuất hiện của các đợt ngưa bùng phát mới

Da nhạy cảm, dễ bị kích ứng

Đây là một trong các nguyên nhân gây bệnh viêm da cơ địa thường gặp ở nhiều đối tượng. Phần lớn tác nhân gây kích ứng xuất phát từ bụi bẩn trong không khí, phấn hoa, nhiệt độ môi trường quá cao hoặc quá thấp, khói thuốc lá, các loại vải hay sợi nhân tạo, mồ hôi tiết ra nhiều,...

Vấn đề di truyền

Nhiều người mắc chứng viêm da cơ địa có tiền sử gia đình hoặc tiền sử cá nhân từng bị. Atopy là một phản ứng dị ứng khởi phát tức thì (phản ứng quá mẫn loại 1 do IgE làm trung gian) có thể biểu hiện như hen suyễn, dị ứng thực phẩm, viêm da cơ địa hoặc sốt cỏ khô. Có đến 80% những người bị viêm da cơ địa có nồng độ IgE toàn phần hoặc đặc hiệu với chất gây dị ứng tăng cao.

Khoảng 30% người bị viêm da cơ địa có đột biến gen sản xuất filaggrin (FLG), làm tăng nguy cơ khởi phát sớm bệnh viêm da cơ địa và phát triển thành bệnh hen suyễn.

Một số tác nhân khác

Ngoài những nguyên nhân nêu trên, viêm da cơ địa còn có thể xuất phát từ các yếu tố sau:

• Sử dụng các loại thực phẩm có khả năng gây kích ứng cao như nhộng, hải sản,...
• Người có tiền sử mắc một số bệnh lý nên có khả năng hình thành triệu chứng dị ứng như: viêm xoang dị ứng, vẩy nến, viêm da,...
• Một số nghiên cứu cho thấy, người thường xuyên sử dụng thuốc lá hoặc hít phải khói thuốc sẽ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn so với người bình thường.
• Ngoài ra, viêm da cơ địa cũng thường gặp ở những người có đã hoặc đang mắc những bệnh lý liên quan đến nhiễm trùng.
• Hóa chất hoặc chất bảo quản có trong chất tẩy rửa và chất tẩy rửa
• Sản phẩm có mùi thơm
• Các chất gây dị ứng bên ngoài như phấn hoa, nấm mốc, bụi hoặc mạt bụi
• Tiếp xúc với các chất liệu thô ráp, như len và vải tổng hợp
• Việc đổ mồ hôi

Vấn đề xác định chính xác nguyên nhân gây bệnh viêm da cơ địa hiện nay vẫn còn nhiều khó khăn, do đó để hạn chế nguy cơ bộc phát, nên đảm bảo kiểm soát hiệu quả các tác nhân gây bệnh nêu trên.

Môi trường ô nhiễm là gia tăng nguy cơ mắc các bệnh lý về da, đặc biệt là viêm da cơ địa

2. Bệnh viêm da cơ địa có nguy cơ lây nhiễm không?

Qua quá trình nghiên cứu, dựa vào nguyên nhân gây bệnh viêm da cơ địa và tình trạng bộc phát, các chuyên gia phân chia bệnh thành hai dạng cơ bản là viêm da cơ địa dị ứng và viêm da cơ địa bội nhiễm. Đây được xem là một trong những bệnh lý về da nếu không được điều trị hiệu quả sẽ gây nên nhiều biến chứng nguy hại.

Viêm da cơ địa là bệnh lý khá phổ biến và có nguy cơ bộc phát ở bất kỳ đối tượng nào, kể cả trẻ em sơ sinh vài tuần tuổi cho đến người trưởng thành, người cao tuổi. Đặc biệt, tình trạng này có thể tái bệnh nhiều lần khi gặp yếu tố thuận lợi và không có khả năng điều trị dứt điểm. Do đó, để đảm bảo tốt nhất cho sức khỏe, tuyệt đối không chủ quan khi xuất hiện triệu chứng cảnh báo nguy cơ mắc bệnh.

Những người bị viêm da cơ địa ở giai đoạn đầu sẽ không cơ triệu chứng cụ thể, phần lớn bệnh có dấu hiệu tương tự với các bệnh dị ứng da. Do đó, có rất nhiều trường hợp chủ quan, kéo dài thời gian ủ bệnh, dẫn đến mất kiểm soát, quá trình điều trị gặp nhiều khó khăn.

Ngoài vấn đề về tính nguy hại của bệnh viêm da cơ địa, nhiều người thắc mắc tình trạng viêm da cơ địa có tính chất lây lan không? Lý giải vấn đề này, các chuyên gia da liễu nhận định như sau:

• Quá trình nhiễm bệnh có khả năng gây nên những tổn thương nghiêm trọng về da và tình trạng bộc phát ngày càng phổ biến. Tuy nhiên, đây được xem là bệnh lý không có tính chất lây nhiễm, kể cả trong trường hợp tiếp xúc ma sát bề mặt da với các nốt mủ, vết trầy xước, rỉ máu của người bệnh.

• Bệnh viêm da cơ địa dù đã được chính minh không lây nhiễm, tuy nhiên chúng có nguy cơ di truyền cao. Một số nghiên cứu mới nhất đã chỉ ra rằng, nếu bố mẹ bị viêm da cơ địa thì người con sinh ra có nguy cơ nhiễm bệnh đến 80%. 

Viêm da cơ địa không có khả năng lây nhiễm, kể cả khi tiếp xúc với vị trí viêm

3. Những biến chứng nguy hại do viêm da cơ địa mang lại

Do việc xác định nguyên nhân gây bệnh viêm da cơ địa còn nhiều khó khăn nên vấn đề kiểm soát hiệu quả các biến chứng đòi hỏi phải có sự phối hợp kiên trì, khoa học giữa bác sĩ và bệnh nhân. Phần lớn bệnh nhân viêm da cơ địa nếu không có phác đồ điều trị phù hợp sẽ hình thành nên những hậu quả sau:

Hình thành cơn ngứa ngáy kéo dài

Viêm da thần kinh là một trong những biến chứng thường gặp khi quá trình điều trị viêm da cơ địa diễn ra không hiệu quả. Tình trạng này gây nên những cơn ngứa mãn tính tại vùng da viêm nhiễm, thậm chí còn có khả năng lây lan sang các vùng da lân cận. Những cơn ngứa thường gây ra cảm giác khó chịu, càng gãi thì cơn ngứa càng tăng nặng hơn. Lâu dầu, chúng có thể hình thành nên những vùng da đổi màu, khô ráp.

Da bị nhiễm trùng

Ngứa ngáy liên tục khiến tay bạn không ngừng gãi dẫn đến những tổn thương như trầy xước, chảy máu,... tạo nên môi trường thuận lợi cho vi khuẩn xâm nhập, phát triển và dẫn đến nhiễm trùng. Do đó, nếu da xuất hiện tình trạng có vệt đỏ chứa mũ hoặc máu, cầu tiến hành sát khuẩn, xử lý phù hợp. Trong trường hợp không có dấu hiệu thuyên giảm, cần gặp bác sĩ da liễu để được tư vấn, tránh trường hợp kéo dài gây bội nhiễm.

Gây ảnh hưởng xấu đến giấc ngủ

Cảm giác ngứa ngáy kéo dài, bộc phát mạnh về đêm khiến nhiều người rơi vào tình trạng mất ngủ, ngủ không ngon giấc. Chất lượng giấc ngủ không được đảm bảo có thể dẫn đến suy giảm nghiêm trọng về sức khỏe và chất lượng cuộc sống.

Viêm da cơ địa nếu không được điều trị hiệu quả sẽ gây nên nhiều biến chứng nguy hại

Viêm da cơ địa kéo dài có thể gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe và tính thẩm mỹ của làn da. Do đó, nên sớm tiến hành thăm khám, điều trị khi phát hiệu triệu chứng bệnh. Nếu cần được hỗ trợ tư vấn nguyên nhân gây bệnh viêm da cơ địa và các vấn đề liên quan khác, vui lòng liên hệ chuyên gia khoa da liễu Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC qua số Hotline 1900 565656.