Lý giải nguyên nhân chuột rút và nên làm gì khi bị chuột rút?

Nguyên nhân chính dẫn đến chuột rút là do các cơ bị co thắt liên tục không mong muốn. Người bị chuột rút sẽ bị đau và không thể vận động cơ ở vùng đó. Hiện tượng này là một phản xạ tự nhiên của cơ thể, tuy nhiên nếu hiện tượng này xảy ra thường xuyên mà không được xử lý đúng cách thì có thể dẫn đến những ảnh hưởng xấu đối với sức khỏe.

1. Hiện tượng chuột rút là gì?

chuột rút là từ chỉ những cơn co thắt cơ rất mạnh và đau, thường đến rất đột ngột. Người bị chuột rút sẽ cảm thấy rất đau do cơ bị co thắt mạnh, vùng bị chuột rút không thể cử động được và kéo dài trong khoảng vài giây hoặc vài phút. 

Chuột rút là do các cơ bị co thắt liên tục

Chuột rút có thể xảy ra ở nhiều bộ phận trên cơ thể, nhưng thường gặp nhất là chuột rút bắp chân, bàn chân. Nó thường xuất hiện khi bạn ngủ hoặc khi bạn vừa thức dậy, đôi khi là đang vận động.

2. Nguyên nhân sinh lý dẫn đến chuột rút

Tại sao bị chuột rút? Hiện nay, cơ chế chính xác của hiện tượng chuột rút vẫn chưa được tìm ra. Tuy nhiên, người ta thấy rằng chuột rút có thể do những nguyên nhân sau.

2.1. Vận động quá sức

Đây là nguyên nhân chuột rút bắp chân và các bộ phận khác đầu tiên và phổ biến nhất. Trong các hoạt động vào ban ngày, khi bạn vận động quá sức, các cơ bắp sẽ bị mỏi thậm chí bị chấn thương. Khi vận động quá nhiều, lượng đường ở gan sẽ bị tiêu hao nhanh chóng, nếu không được bổ sung lại kịp thời thì bạn có thể bị chuột rút. 

2.2. Thiếu canxi, magie, kali

Các khoáng chất này đóng vai trò rất quan trọng trong việc duy trì hoạt động bình thường của cơ thể. Khi bị thiếu canxi, magie, kali, bạn sẽ bị mất cân bằng điện giải dẫn đến chuột rút cơ. Phụ nữ mang thai hoặc cho con bú và trẻ em là những đối tượng rất dễ bị thiếu các dưỡng chất này.

Thiếu canxi, magie và kali có thể gây ra tình trạng chuột rút

2.3. Phụ nữ đang mang thai

Phụ nữ mang thai luôn phải gặp rất nhiều vấn đề về cơ thể và sức khỏe và họ cũng thường bị chuột rút trong thai kỳ. Nguyên nhân dẫn đến hiện tượng này đó là do cơ thể tích nước quá nhiều dẫn đến mất cân bằng điện giải khiến phụ nữ mang thai dễ bị chuột rút. 

Bên cạnh đó, sức nặng của thai nhi cũng phần nào ảnh hưởng đến sự tuần hoàn máu ở chân. Sự lưu thông máu kém cũng có thể dẫn đến chuột rút hoặc tê bì chân. 

Phụ nữ mang thai cũng rất dễ gặp phải tình trạng hạ canxi máu do nhu cầu canxi của cơ thể trong thời kỳ mang thai tăng lên rất nhiều, dẫn đến bị chuột rút. Tuy nhiên, hiện tượng chuột rút sẽ được khắc phục khi bạn sinh em bé. 

Hiện tượng chuột rút rất hay gặp ở phụ nữ mang thai

2.4. Lão hóa ở người già

Nguyên nhân người già dễ bị chuột rút đó là do sự lão hóa hệ thần kinh, hệ cơ bắp và hệ mạch máu. Để khắc phục tình trạng này, người cao tuổi cần phải bổ sung thêm các dưỡng chất thiết yếu như canxi, magie và kali. Ngoài ra, cần bổ sung thêm vitamin cho người cao tuổi để hỗ trợ sự hoạt động của hệ thống thần kinh, cơ bắp và mạch máu trong cơ thể.

2.5. Hệ thần kinh cơ bắp hoạt động quá mức

Đây là nguyên nhân dẫn đến những cơn co thắt cơ, chuột rút vào ban đêm. Nó thường xảy ra khi bạn đứng, ngồi hoặc quỳ quá lâu làm các cơ, mạch máu bị chèn ép. Các cơ bắp ở chân khá ngắn nên khi ngủ nếu bạn để cong chân quá lâu không duỗi ra thì chỉ cần bạn cử động nhẹ là sẽ bị chuột rút. 

Người thường xuyên đi giày cao gót, giày kín mũi khiến các ngón chân bị chèn ép dẫn đến tình trạng chuột rút ngón chân. Đi giày cao gót cả ngày cũng khiến cơ bắp ở chân phải hoạt động nặng nhọc dễ dẫn đến hiện tượng chuột rút.

Khi chơi thể thao, đặc biệt là các môn bơi lội, đá bóng, chạy bộ, nếu không khởi động kỹ thì cũng rất dễ bị chuột rút.

2.6. Mất cân bằng điện giải

Mất cân bằng điện giải là một trong số những nguyên nhân phổ biến dẫn đến tình trạng chuột rút. Vận động nhiều khiến có thể đổ nhiều mồ hôi mà không được bổ sung kịp sẽ dẫn đến tình trạng thiếu nước, mất cân bằng điện giải và khiến cơ thể dễ bị chuột rút. 

Ngoài ra, khi bạn uống ít nước, uống nhiều trà lợi tiểu hoặc cà phê cũng khiến cơ thể bị thiếu nước dẫn đến hiện tượng chuột rút vào ban đêm.

2.7. Căng thẳng kéo dài

Stress, căng thẳng kéo dài dẫn đến chuột rút

Sự căng thẳng, lo âu kéo dài ảnh hưởng rất lớn đến cơ thể. Nó khiến các hormone trong cơ thể bị mất cân bằng dẫn đến nhịp tim và huyết áp tăng cao có thể dẫn đến chuột rút.

3. Bị chuột rút do bệnh lý

Hiện tượng chuột rút xảy ra thường xuyên có thể là dấu hiệu của một bệnh lý nào đó trong cơ thể, đặc biệt là bị chuột vào ban đêm. Có tới 70% số người trường hợp chuột rút vào ban đêm là do bệnh suy giảm hệ tĩnh mạch ở chân. 

Sự tắc nghẽn mạch máu sâu trong tĩnh mạch khiến các chất chuyển hóa bị tích tụ lại dưới da. Điều này có thể khiến các cơ rơi vào trạng thái bị kích thích dẫn đến hiện tượng co rút cơ hay chuột rút. Bệnh suy tĩnh mạch cũng có thể gây ra hiện tượng phù nề chân.

4. Làm gì để tránh chuột rút?

Để tránh chuột rút, bạn có thể thực hiện những biện pháp sau:

• Vận động hoặc đi bộ nhẹ nhàng.

• Massage.

• Tập kéo cơ chân.

• Tắm nước ấm thư giãn cơ thể, tránh căng thẳng, stress.

• Sử dụng túi chườm nóng cho các cơ chuột rút, tuy nhiên hãy để một miếng vải để ngăn cách giữa túi chườm và bề mặt da.

Hãy duy trì lống sống khỏe mạnh, khoa học để tránh chứng chuột rút khó chịu

Nếu bạn bị chuột rút thường xuyên và không giảm dù đã tập thể dục và chườm nóng thì bạn nên đi khám để tìm ra nguyên nhân và có hướng điều trị kịp thời. 

Chuột có thể chỉ là do nguyên nhân sinh lý gây ra nhưng nó cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo cho một bệnh lý trong cơ thể. Nếu thường xuyên bị chuột rút, bạn không nên chủ quan mà cần đi khám sớm nhất có thể.