Làm sao để phòng tránh bệnh sởi Measles?

Bệnh sởi (Measles) là một trong những bệnh truyền nhiễm siêu vi rất dễ lây lan và gây nguy hiểm cho cộng đồng, đặc biệt là trẻ nhỏ. Nếu không điều trị kịp thời sẽ để lại nhiều biến chứng nghiêm trọng. Do vậy việc xét nghiệm để chẩn đoán sớm bệnh sởi (Measles) là vô cùng cần thiết.

1. Bệnh sởi Measles là gì ?

Bệnh sởi (tên tiếng anh là Measles) là một bệnh nhiễm trùng lây lan qua đường hô hấp bởi virus sởi. Bệnh thường xuất hiện chủ yếu vào mùa đông xuân thời tiết ẩm ướt, đối tượng dễ nhiễm đó là trẻ nhỏ. Tuy nhiên cũng có 1 số ít trường hợp người lớn sẽ mắc nếu không tiêm phòng cẩn thận.

Hình 1: Bệnh sởi là một bệnh phổ biến thường gặp ở trẻ nhỏ.

Bệnh lây lan khi tiếp xúc với dịch mũi, miệng, nước bọt bắn ra trực tiếp từ người mắc bệnh sởi. Siêu vi trùng sởi có thể sống sót vài giờ đồng hồ trong không khí. Người bình thường hít thở phải không khí có chứa virus hoặc chạm tay vào đồ đạc dễ lây nhiễm như cầu thang, bàn ghế,... có nguy cơ lây nhiễm rất cao.

Triệu chứng lâm sàng chủ yếu là sốt, ho, sổ mũi, xuất hiện các nốt phát ban khắp cơ thể. Lâu ngày có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm hơn như viêm phổi, viêm giác mạc, viêm não, thậm chí tử vong.

Khả năng bị lây nhiễm của một người chưa tiêm phòng vắc xin sởi khi tiếp xúc trực tiếp với người mắc bệnh có thể lên đến 90%.

2. Dấu hiệu cho thấy bạn đã mắc bệnh sởi (Measles) như nào?

Triệu chứng lâm sàng của bệnh sởi (Measles) thường tiến triển theo các giai đoạn và bạn cần phải lưu ý một số những dấu hiệu nhận biết như sau:

Giai đoạn ủ bệnh : 

Trong giai đoạn này bệnh nhân thường không thấy triệu chứng gì, một số ít có thể bị sốt nhẹ và nổi vài nốt phát ban trên cơ thể. 

Giai đoạn tiền nhiễm: 

Bắt đầu xuất hiện sốt, khó chịu, chán ăn, ho, chảy nước mũi và mắt đỏ. Đặc biệt thấy có các đốm koplik trắng ở vòm miệng hai bên phía trong má. Các biểu hiện thường kéo dài 2 - 5 ngày.

Giai đoạn phát ban:

Xuất hiện các đốm đỏ ở mặt và sau tai, sau 24 - 36h lan ra toàn thân. Phát ban sẽ đi kèm với sốt cao trên 40 độ C. Các nốt mờ dần sau 3 - 4 ngày và chuyển sang màu tía, để lại vảy và vết thâm trên da.

Hình 2: Các đốm sởi sẽ xuất hiện nhiều ở vùng mặt và cổ.

Giai đoạn phục hồi: 

Giai đoạn này có thể thấy ho hoặc sốt kéo dài nếu không được điều trị tốt.

Khi thấy xuất hiện các dấu hiệu như trên, bạn nên đến ngay cơ sở y tế để được thăm khám, xét nghiệm và điều trị kịp thời. Tránh những biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra như viêm phổi, viêm màng não, suy dinh dưỡng, thậm chí tử vong. 

3. Các phương pháp xét nghiệm bệnh sởi (Measles) phổ biến hiện nay

Các phương pháp xét nghiệm hiện nay nhằm phát hiện bệnh sởi nhanh chóng từ những giai đoạn đầu, từ đó giúp bác sĩ sớm đưa ra phác đồ điều trị hiệu quả nhất. Tránh tình trạng bệnh diễn biến phức tạp và gây nguy hiểm cho cơ thể. Tại bệnh viện Đa khoa MEDLATEC, các phương pháp xét nghiệm bệnh sởi được thực hiện là:

3.1. Xét nghiệm kháng thể tự nhiên IgM 

Với mẫu bệnh phẩm là huyết thanh hoặc huyết tương, xét nghiệm sẽ tiến hành tìm kháng thể IgM nếu có. Thông thường IgM sẽ xuất hiện 5 - 7 ngày sau khi khởi phát các triệu chứng sốt phát ban. 

Sau đó kháng thể này sẽ giảm dần và mất hẳn vào tuần thứ 8. Nếu xét nghiệm IgM dương tính chứng tỏ sự bệnh đang tiến triển cấp tính và cần có phương án điều trị ngay.

3.2. Xét nghiệm kháng thể miễn dịch IgG

Mẫu bệnh phẩm tương tự xét nghiệm IgM, kháng thể IgG thường xuất hiện 10 - 12 ngày sau khi có triệu chứng ban sởi. Nếu bạn đã từng bị hoặc đang bị bệnh sởi, xét nghiệm này sẽ dương tính. 

3.3. Xét nghiệm RT-PCR (Real-time polymerase chain reaction)

Ngoài các xét nghiệm kháng thể IgG và IgM sử dụng mẫu bệnh phẩm là máu, bệnh sởi còn được phát hiện thông qua một xét nghiệm vô cùng hiện đại đó là RT-PCR. Đây là một phương pháp sử dụng kỹ thuật sinh học phân tử hiện đại nhằm phát hiện cấu trúc RNA của virus sởi.

Xét nghiệm này có độ chính xác rất cao và có thể phát hiện bệnh sởi từ rất sớm ngay cả trong giai đoạn ủ bệnh, khi mà chưa xuất hiện kháng thể IgM và IgG. Bên cạnh đó xét nghiệm này có độ đặc hiệu lên đến 100%. Do đó phương pháp này được sử dụng rất nhiều để phát hiện bệnh nhanh chóng và chính xác.

Mẫu bệnh phẩm được sử dụng làm xét nghiệm RT-PCR chủ yếu đó là dịch phết hầu họng, dịch tỵ hầu. Sau khi cơ thể phát ban khoảng 3 ngày , sử dụng tăm bông đưa vào hai bên hạch amidan và thành sau họng, miết xoay tròn 3 - 4 lần để lấy được dịch.

Hình 3: Bác sĩ tiến hành lấy dịch hầu họng ở trẻ.

Đối với dịch tỵ hầu, đưa nhẹ nhàng que tăm bông vào mũi, vừa đẩy vừa xoay vào sâu khoảng ½ độ dài từ cánh mũi đến dái tai cùng phía, sau khi tăm bông thấm dịch thì đưa ra ngoài. Mẫu bệnh phẩm phải được bảo quản đúng quy định và vận chuyển về phòng xét nghiệm ngay.

4. Làm sao để phòng tránh bệnh sởi Measles?

Trẻ em là đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh sởi, đặc biệt là khi chưa tiêm phòng bệnh sởi. Do đó để phòng tránh tối đa căn bệnh này, chúng ta cần chú ý một số điểm sau:

- Thực hiện đầy đủ việc tiêm phòng vắc xin cho trẻ nhỏ theo quy định của Bộ Y tế.

- Giữ gìn vệ sinh thân thể sạch sẽ, xây dựng môi trường sống xung quanh trong lành.

- Tăng cường bổ sung các loại vitamin, chất khoáng và nước để tăng sức đề kháng cho trẻ.

- Thường xuyên vệ sinh đồ chơi, đồ vệ sinh cá nhân và các vật dụng thường ngày của trẻ.

- Khi mắc bệnh sởi cần phải phối hợp với bác sĩ để điều trị, hạn chế ra ngoài tiếp xúc tránh lây lan tới cộng đồng.

Hình 4: Nên tiêm phòng vắc xin sởi cho trẻ theo đúng quy định.

Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC tự hào là một đơn vị y tế tin cậy, chất lượng luôn mang đến cho quý khách hàng sự chăm sóc sức khỏe tốt nhất. Không chỉ riêng bệnh sởi Measles mà còn tất cả những vấn đề sức khỏe khác đều sẽ được đội ngũ nhân viên y tế, bác sĩ và chuyên gia chăm sóc tận tình.

Hệ thống máy móc hiện đại, luôn được nâng cấp và cải tiến nhằm mang lại một kết quả chính xác nhất. Chúng tôi luôn đặt chất lượng sức khỏe của khách hàng lên hàng đầu. Bạn có thể hoàn toàn yên tâm khi đến và sử dụng các dịch vụ y tế tại đây. 

Nếu bạn và người thân có bất cứ thắc mắc gì, vui lòng liên hệ số hotline 1900 565656 để các tổng đài viên của chúng tôi có thể tư vấn và giải đáp kịp thời.