Chuyên gia giải đáp: Ăn nhiều đồ ngọt có bị tiểu đường không?

Bệnh đái tháo đường được biết đến là một bệnh lý liên quan tới sự chuyển hóa đường trong cơ thể. Trên thực tế có nhiều yếu tố quyết định đến sự hình thành bệnh tiểu đường như lối sống, chế độ ăn, di truyền,... Tuy nhiên nhiều người vẫn thường tin rằng nếu tiêu thụ quá nhiều đồ ngọt thì sẽ dễ mắc bệnh đái tháo đường. Bài viết dưới đây sẽ giúp các tín đồ hảo ngọt làm rõ thực hư liệu ăn nhiều đồ ngọt có bị tiểu đường không?

1. Đôi nét về đường trong chế độ ăn hàng ngày

Chúng ta có thể dễ dàng nhận ra sự hiện diện của đường tự nhiên trong các loại rau quả và trái cây (fructose) hay các chế phẩm làm từ sữa (lactose). Ngoài ra đường còn có trong các đồ uống chế biến sẵn hoặc được người nội trợ thêm thắt vào các món ăn trong bữa cơm gia đình. Những loại đường này có tên gọi là đường tự do (free sugar), bao gồm:

• Đường cát được sử dụng trong làm bánh;

• Đường thêm vào ngũ cốc hoặc đồ uống (nước chanh, quất pha đường,...);

• Siro và mật ong;

• Sinh tố;

• Nước ép trái cây có bỏ thêm đường;

• Đường có trong các đồ uống đóng chai (cocacola, pepsi,...), nước sốt,...

2. Vậy ăn nhiều đồ ngọt có bị tiểu đường không?

Tiểu đường được chia ra làm 2 loại chính là tiểu đường tuýp 1 và tiểu đường tuýp 2. Nguyên nhân hình thành 2 loại tiểu đường này được hiểu cụ thể như sau:

Đái tháo đường tuýp 1:

Bệnh xảy ra do hệ thống miễn dịch tự huỷ hoại các tế bào có nhiệm vụ sản xuất insulin (hay còn gọi là tế bào beta) có trong tuyến tụy của chính người bệnh. Lúc này cơ thể mất khả năng tự sản xuất insulin khiến lượng đường trong máu gia tăng. Nguyên nhân khiến hệ miễn dịch tự huỷ đi các tế bào beta vẫn chưa rõ ràng, các nhà nghiên cứu đặt ra giả thiết rằng có thể là do virus hoặc do gen. Nhưng có một điều chắc chắn là lối sống và việc ăn nhiều đồ ngọt không có khả năng gây nên bệnh tiểu đường tuýp 1.

Việc ăn nhiều đồ ngọt không có khả năng gây nên bệnh tiểu đường tuýp 1

Đái tháo đường tuýp 2:

Tương tự như ở tiểu đường tuýp 1, bệnh nhân bị tiểu đường tuýp 2 cũng là do phát sinh các vấn đề về tiết insulin và tăng glucose trong máu. Tuy nhiên đa số bệnh nhân bị tiểu đường loại này là do lười vận động, có chế độ ăn uống thiếu khoa học, mắc bệnh béo phì và do yếu tố khác từ môi trường. Mặc dù đường không phải là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến bệnh tiểu đường tuýp 2 nhưng một người vẫn có khả năng mắc bệnh này nếu tiêu thụ quá nhiều đường dẫn tới thừa cân béo phì. Như vậy, các yếu tố trên kết hợp với thói quen ăn nhiều đồ ngọt cũng có nguy cơ gây nên bệnh tiểu đường tuýp 2.

3. Lượng đường hợp lý nên tiêu thụ là bao nhiêu?

Việc “ăn nhiều đồ ngọt có bị tiểu đường không" còn tùy thuộc vào lượng đường cũng như loại đường mà bạn hấp thu vào cơ thể. Glucose giúp cơ thể chúng ta tạo ra năng lượng để duy trì hoạt động sống của trí não, cơ bắp và các cơ quan khác. Đây là một loại đường đơn giản có thể được tìm thấy trong rau củ, trái cây và những thức ăn chứa nhiều tinh bột như khoai tây, đậu và ngũ cốc.

Theo khuyến cáo, mỗi người nên ăn khoảng 30g đường/ngày (xấp xỉ 7 muỗng cà phê) và chúng ta cần cắt giảm lượng đường tự do trong chế độ ăn hàng ngày. Bạn có thể đọc thông tin về lượng đường chứa trong sản phẩm trên bao bì do nhà sản xuất cung cấp để ước lượng số đường mình nên tiêu thụ mỗi ngày sao cho phù hợp. 

Cần ước lượng số đường mình nên tiêu thụ mỗi ngày để không bị thừa cân béo phì

Nếu bạn ưa thích và ăn nhiều các loại đồ ngọt không lành mạnh thì sẽ khiến cơ thể bị quá tải đường và dẫn tới thừa cân. Do đó, để tránh bị mắc tiểu đường tuýp 2, bạn cần xây dựng cho mình một chế độ ăn uống khoa học với lượng đường vừa phải.

4. Cách để giảm thiểu lượng đường tiêu thụ trong khẩu phần ăn về mức phù hợp 

Không phải cứ có nguy cơ bị tiểu đường thì bạn phải cắt giảm toàn bộ lượng đường trong thực đơn ăn uống hàng ngày của mình, bởi vì khả năng mắc tiểu đường như đã phân tích ở trên còn phụ thuộc và lượng đường và loại đường mà bạn tiêu thụ. Các loại đường tự nhiên có trong các chế phẩm từ sữa, rau củ quả lại rất tốt đối với cơ thể. Loại đường nên nằm trong danh sách hạn chế sử dụng thường là đường tinh luyện. 

Một số thay đổi nhỏ sau đây sẽ góp phần đem lại một chế độ ăn uống lành mạnh cho bạn và cả gia đình:

• Nên có thói quen tự nấu ăn tại nhà thay vì ăn ngoài để đảm bảo được rằng bạn có thể kiểm soát được thành phần của món ăn, đặc biệt là lượng đường có trong thực phẩm đó;

• Có thể dùng chất làm ngọt nhân tạo thay thế cho đường;

• Trong công thức chế biến món ăn bạn có thể chủ động điều chỉnh làm giảm lượng đường cần cho vào;

• Nếu thích ăn vặt, bạn có thể cân nhắc chọn những đồ ăn nhẹ nhàng, lành mạnh hơn như các loại hạt ngũ cốc không ướp muối và đường, trái cây, rau củ, sữa  chua không đường,... Không nên ăn các loại kẹo, socola, bánh ngọt, đồ ngọt, bánh quy, snack,... mỗi khi cảm thấy “buồn miệng";

• Trong trường hợp bạn là tín đồ của các loại nước ngọt chứa đường mà không thể từ bỏ thói quen này trong ngày một ngày hai, thì bạn có thể thay thế bằng những đồ uống có gas nhưng không đường, hoặc các loại nước uống với hương liệu tự nhiên (chanh, bạc hà,...), cắt giảm tần suất tiêu thụ những đồ uống này dần dần và uống nhiều nước lọc, nước trái cây tự nhiên hơn;

• Trước khi quyết định mua một loại thực phẩm, thức ăn hay đồ uống nào đó, bạn nên kiểm tra kỹ càng các thông tin hiển thị trên sản phẩm, đặc biệt là bảng thành phần để xem nó có chứa nhiều lượng đường tự do hay không. Một sản phẩm được coi là có hàm lượng đường cao là khi thành phần siro hoặc đường chiếm nhiều nhất nằm ở đầu bảng;

• Cần hết sức lưu ý tới những loại đồ ăn giảm chất béo, bởi vì các sản phẩm này thường sẽ được nhà sản xuất cho thêm nhiều đường hơn để bù lại kết cấu và hương vị đã bị thay đổi khi giảm hoặc loại bỏ chất béo.

Nên chọn đồ ăn vặt lành mạnh để làm giảm lượng đường tiêu thụ mỗi ngày

Hy vọng rằng những thông tin trên đã giúp các tín đồ cuồng ngọt giải đáp được cho thắc mắc: Ăn nhiều đồ ngọt có bị tiểu đường không? Đường có lẽ không phải là nguyên nhân chính dẫn tới căn bệnh đái tháo đường, nhưng nó là một thành phần thường thấy ở trong mọi thực phẩm và cũng góp phần gia tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường nếu chúng ta không kiểm soát tốt chế độ ăn uống hàng ngày của mình. 

Để biết thêm các thông tin hữu ích khác về vấn đề sức khỏe, bạn vui lòng liên hệ tới tổng đài 1900565656 của BVĐK MEDLATEC. Tổng đài viên luôn sẵn sàng giải đáp các băn khoăn cho bạn và tư vấn các gói khám phù hợp nhất!