Chỉ số SpO2 có ý nghĩa gì trong Y học?

Là một trong các dấu hiệu sinh tồn của cơ thể, ý nghĩa của chỉ số SpO2 là rất quan trọng đối với sức khỏe con người. Một số thông tin cơ bản liên quan đến chỉ số này sẽ được MEDLATEC chia sẻ trong bài viết dưới đây.

1. Đây là chỉ số gì?

Về định nghĩa chỉ số SpO2, đây là viết tắt của Saturation of peripheral oxygen, chỉ độ bão hòa của oxy trong máu ngoại vi. Nó là thước đo lượng oxy đang được các tế bào hồng cầu vận chuyển. 

Chỉ số này có thể được đo gián tiếp qua da bằng thiết bị đo lường chuyên dụng mà không cần sử dụng dụng cụ đưa vào bên trong cơ thể. Cụ thể, sẽ thiết bị đo chỉ số SpO2 sẽ được tiến hành kẹp các vị trí như vào đầu ngón tay, đầu ngón chân hoặc vào dái tai của bệnh nhân. Kết quả sẽ được cho ra sau quá trình thiết bị đo phát và hấp thu làn sóng ánh sáng qua mạch máu ở vị trí đo. 

Kẹp thiết bị đo chỉ số này vào đầu ngón tay để đo

Đi kèm với mạch đập, nhịp thở, huyết áp, nhiệt độ, đây được xem là một dấu hiệu sinh tồn của cơ thể. Đối với sức khỏe, ý nghĩa của việc duy trì sự cân bằng SpO2 trong máu là rất quan trọng. Những cơ quan như tim, não,... sẽ chịu các tác động tiêu cực khi cơ thể gặp tình trạng bị thiếu hụt oxy máu. Do đó, cần thường xuyên theo dõi chỉ số này để can thiệp kịp thời khi xảy ra tình trạng nguy hiểm.

2. Thang đo chỉ số SpO2 

Ở người bình thường, chỉ số SpO2 cần dao động ở mức 95 đến 100%. Trong trường hợp nó ở mức dưới 95% được xem là tình trạng máu thiếu oxy. Ở đối tượng là trẻ sơ sinh, chỉ số này an toàn khi trên 94%. 

Cụ thể, thang đo chỉ số SpO2 tiêu chuẩn như sau: 

• SpO2 dao động từ 97 đến 99%: chỉ số oxy trong máu tốt;

• SpO2 dao động từ 94 đến 96%: Chỉ số oxy trong máu ở mức trung bình;

• SpO2 dao động từ 90 đến 93%: Chỉ số oxy trong máu thấp.

• SpO2 dưới 90%: Người bệnh cần được cấp cứu trên lâm sàng.

Kết quả đo chỉ số này trên thực tế có thể không được chính xác tuyệt đối mà nó còn chịu ảnh hưởng đến từ các yếu tố khác như: 

• Người bệnh cử động liên tục trong lúc đo.

• Người bệnh bị huyết áp thấp, hạ thân nhiệt.

• Người bệnh có dùng mỹ phẩm, móng tay giả, sơn móng tay.

• Việc đo thực hiện ở nơi có ánh sáng chiếu trực tiếp vào. 

3. Vai trò và ứng dụng

3.1. Trong hồi sức cấp cứu

Đây là chỉ số cơ bản đầu tiên trong quá trình theo dõi các người bệnh hồi sức cấp cứu. Thông qua nó, bác sĩ sẽ xác định được tình trạng sức khỏe của người bệnh, đặc biệt là với các bệnh nhân đang phải thở oxy hoặc thở máy.

3.2. Phát hiện được tình trạng giảm thông khí

Chỉ số này cũng được sử dụng để đánh giá tình trạng thông khí vào lúc bệnh nhân đang thở bình thường. Trường hợp giảm thông khí thường xảy ra ở người bệnh bị suy hô hấp. 

3.3. Hỗ trợ trong điều trị và theo dõi các bệnh lý hô hấp

Trong điều trị và theo dõi các trường hợp bệnh nhân bị các bệnh lý liên quan đến đường hô hấp, SpO2 là một chỉ số vô cùng quan trọng. Bác sĩ sẽ dựa vào kết quả đo được của chỉ số này để xác định người bệnh có cần thêm oxy hay không cũng như cần sử dụng phương pháp nào trong điều trị.

Chỉ số SpO2 hỗ trợ trong điều trị, theo dõi các bệnh nhân bị bệnh về hô hấp

3.4. Phát hiện ngộ độc khí CO

Bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện đo chỉ số SpO2 để xác định được liệu người bệnh có bị nhiễm độc khí CO không. Về CO, đây là loại khí độc hại đối với sức khỏe con người khi nó khiến sự bão hòa oxy trong máu bị giảm đi và gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Loại khí này xuất hiện nhiều trong quá trình đốt than. 

3.5. Chẩn đoán huyết áp thấp hoặc thiếu máu 

SpO2 là chỉ số có thể phản ánh tình trạng huyết áp thấp một cách chính xác. Ngoài ra, kết quả đo được của chỉ số này cũng giúp chẩn đoán thiếu máu.

4. Các đối tượng nào cần phải được theo dõi kỹ chỉ số SpO2? 

Ngoài những bệnh nhân mắc các bệnh lý về đường hô hấp, các đối tượng sau đây cũng cần phải đo và theo dõi kỹ chỉ số này. Họ là: 

• Bệnh nhân đang thực hiện phẫu thuật.

• Người mắc Covid-19.

• Bệnh nhân bị suy hô hấp, tụt huyết áp,...

• Người đang có cơn hen phế quản, đợt cấp bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, đợt cấp suy tim,...

• Người mắc bệnh nặng và cần phải hồi sức ví dụ như đột quỵ não, nhược cơ,... 

• Trẻ sơ sinh bị sinh non hoặc trẻ đang gặp các vấn đề về hô hấp.

Trẻ sinh non cần phải theo dõi chỉ số SpO2

5. Triệu chứng khi chỉ số SpO2 giảm và cách làm tăng nồng độ SpO2 

Sau đây là thông tin về tình trạng chỉ số SpO2 giảm và những cách có thể góp phần làm tăng nồng độ SpO2 trong cơ thể.

5.1. Triệu chứng khi chỉ số giảm

Đây là tình trạng còn được gọi là thiếu oxy trong máu. Nó có thể làm xuất hiện một số triệu chứng như: 

• ‎Cảm giác khó thở, hụt hơi.

• Bị ho. 

• Da trở nên nhợt nhạt, bị tím ở môi và đầu ngón chân, đầu ngón tay.

• Nhịp tim nhanh hoặc chậm;

• Suy giảm trí nhớ, thường bị nhầm lẫn.

5.2. Cách làm tăng nồng độ SpO2 

Để có thể góp phần làm tăng nồng độ SpO2, người bệnh cần lưu ý đến những vấn đề sau đây:

• Điều trị, kiểm soát tốt các bệnh nền, nhất là bệnh lý phổi mạn tính. 

Điều trị, kiểm soát tốt bệnh nền để góp phần làm tăng nồng độ SpO2

• Xây dựng và thực hiện duy trì chế độ ăn uống lành mạnh và khoa học, có sự cân bằng tốt các dưỡng chất cần thiết. Đồng thời, không dùng thuốc lá, rượu bia, các chất kích thích.

• Tập luyện thể dục thể thao thường xuyên và vừa sức.

• Luyện hít thở sâu đúng cách.

• Tăng chất lượng không khí của không gian trong nhà và môi trường xung quanh.

• Hạn chế tiếp xúc thường xuyên với môi trường bị ô nhiễm không khí.

• Đúng tư thế khi đứng hay nằm và không đổi tư thế quá nhanh, đột ngột.

Bài viết này đã chia sẻ một số thông tin cơ bản về chỉ số SpO2 đến bạn đọc. Mọi thắc mắc liên quan đến các vấn đề sức khỏe cần được giải đáp, hãy gọi ngay đến số hotline: 1900 56 56 56 của Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC để được hỗ trợ giải đáp.