Chèn ép dây thần kinh là gì? Cách nhận biết và phòng ngừa

Hội chứng chèn ép dây thần kinh là tình trạng dây thần kinh bị chèn ép bởi các thành phần lân cận (xương, đĩa đệm,...) khiến bệnh nhân xuất hiện các triệu chứng tê bì, đau hay hạn chế vận động, thậm chí liệt vùng dây thần kinh bị chèn ép chi phối. Vậy triệu chứng và biện pháp phòng ngừa hội chứng này là gì?

1. Chèn ép dây thần kinh là hội chứng bệnh gì?

Chèn ép dây thần kinh xuất hiện có nhiều tác động gây áp lực cho dây thần kinh từ các mô xung quanh chẳng hạn: xương, cơ, sụn, dây chằng, đĩa đệm cột sống,... làm phá vỡ các chức năng của dây thần kinh khiến người mắc phải cảm thấy đau, ngứa râm ran, tê hoặc yếu các cơ. 

Trong đó, hiện tượng chèn dây thần kinh bắt gặp ở nhiều nơi bất kỳ trên cơ thể như là một số bệnh phổ biến: thoát vị đĩa đệm cột sống chèn ép lên dây thần kinh. Đau thần kinh tọa gây đau và lan rộng ra mặt sau của chân .

 Chèn ép các dây thần kinh ở cổ tay dẫn tới đau, tê bàn tay và ngón tay 

2. Dấu hiệu nhận biết của chèn ép dây thần kinh

Thông thường khi người bệnh bị chèn ép các dây thần kinh thường có các biểu hiện phổ biến sau:

2.1. Thường xuyên thấy tê nhức

Tê nhức là dấu hiệu điển hình của hội chứng chèn ép dây thần kinh. Bởi vì khi có sự tác động, tín hiệu ở dây thần kinh gặp gián đoạn làm tê cứng trong một thời gian ngắn. Tuy nhiên, cảm giác tê xảy ra một cách thường xuyên và lặp lại nhiều lần. Trường hợp nghiêm trọng không được điều trị kịp thời và đúng phương pháp có thể khiến tê liệt vĩnh viễn.

2.2. Có cảm giác bị kim châm

Dây thần kinh có nhiệm vụ đưa truyền tín hiệu từ nơi này sang nơi khác trong cơ thể. Bởi vậy, nếu có bất kỳ sự cản trở tín hiệu từ dây thần kinh đều làm cho người bệnh có cảm giác như bị kim châm. 

Dấu hiệu này thường gặp ở những khu vực nhất định và diễn ra trong khoảng 3 - 5 phút. Tuy nhiên, nếu bạn phát hiện triệu chứng kéo dài thì tốt hơn hết bạn nên thăm khám để tìm hiểu nguyên nhân rõ ràng và có biện pháp chữa trị thích hợp.

2.3. Cơ yếu 

Bạn cảm thấy mình đang bị suy yếu các cơ ở bắp tay, cánh tay, bàn tay, chân thường là cảnh báo về hội chứng chèn ép dây thần kinh. Dây thần kinh có chức năng vận động mang tín hiệu từ não tới cơ. Do đó, cơ yếu cho thấy sự kết nối của dây thần kinh đang gặp phải vấn đề.

2.4. Đau khớp

Đau khớp là một trong những biểu hiện rõ ràng của hội chứng chèn dây thần kinh. Lúc này, cơn đau bắt đầu lan ra và di chuyển qua các khớp nối với những bộ phận khác trong cơ thể. 

Trong đó, đặc biệt là vùng thắt lưng, bắp chân, cẳng tay, khớp gối. Dấu hiệu này xuất hiện rất có thể đến từ lý do dây thần kinh đã bị sưng viêm, tác động xấu đến chức năng kết nối.

Cổ là vùng dễ bị chèn ép dây thần kinh nhất

3. Nguyên nhân xảy ra tình trạng chèn ép dây thần kinh 

Có khá nhiều các yếu tố tác động dẫn đến hiện tượng chèn dây thần kinh xuất hiện như là:

3.1. Chấn thương tái diễn nhiều lần

Chấn thương thường xuyên lặp lại do cử động liên tục do tính chất công việc chẳng hạn lặp lại tư thế duỗi cổ tay quá mức khi thực hiện gõ phím, sử dụng chuột máy tính hay chơi đàn piano đều là những nguyên nhân dẫn tới chèn ép dây thần kinh. Đặc biệt, theo thời gian bạn không phát hiện dấu hiệu bệnh kịp thời có thể dẫn tới mắc hội chứng ống cổ tay.

3.2. Tiền sử bệnh lý 

Người mắc các bệnh như: thoái hóa cột sống, thoát vị đĩa đệm, chấn thương,... dễ dẫn đến hiện tượng chèn ép dây thần kinh.

3.3. Chấn thương do tai nạn

Những tai nạn vô tình gặp phải như bị bong gân, gãy xương, rạn xương cũng là nguyên nhân phổ biến khiến chèn ép dây thần kinh xuất hiện. Trong đó, những chấn thương hay lặp lại, tai nạn hoặc bệnh lý đều khiến cho:

• Dây thần kinh và cấu trúc xung quanh bị sưng phù;

• Lưu lượng máu đến dây thần kinh giảm đáng kể;

• Vỏ bao dây thần kinh (vỏ myelin) bị tổn thương;

• Cấu trúc trong các dây thần kinh có sự thay đổi.

Tất cả thay đổi, tổn thương trên đều có ảnh hưởng xấu đến chức năng gửi và  nhận thông tin, tín hiệu của dây thần kinh và xuất hiện các triệu chứng phổ biến.

3.4. Nguyên nhân khác

Một số yếu tố sau đây cũng góp phần khiến tình trạng chèn ép dây thần kinh gia tăng:

• Giới tính: Phụ nữ có nguy cơ cao bị chèn dây thần kinh nhiều hơn nam giới, đặc biệt là phụ nữ đang mang thai hoặc phụ nữ trong giai đoạn tiền mãn kinh;

• Tuổi tác: Người trên 30 tuổi dễ mắc phải hội chứng hơn so với các độ tuổi khác;

• Tính chất công việc: Đặc thù của công việc thường xuyên có các hoạt động lặp lại như là nhân viên văn phòng, nghệ sĩ biểu diễn dương cầm, piano, thợ may,... khả năng cao gặp phải hội chứng chèn dây thần kinh hơn so với những công việc khác;

• Sức khỏe: Chức năng lưu thông máu hay chức năng thần kinh kém cũng tác động đến dây thần kinh bị chèn ép.

Phụ nữ là đối tượng dễ bị chèn ép dây thần kinh nhất

4. Phương pháp điều trị hội chứng chèn dây thần kinh

Nếu bạn thấy các biểu hiện diễn biến nặng và đau hơn, hãy đi khám bác sĩ. Bạn cần làm xét nghiệm để chẩn đoán hội chứng chèn ép dây thần kinh như là: Kiểm tra dẫn truyền dây thần kinh, siêu âm, điện cơ, chụp cộng hưởng từ (MRI). Bên cạnh đó, phương pháp điều trị nhằm thu nhỏ mô sưng xung quanh dây thần kinh có thể kể tới:

• Thuốc chống viêm để giảm sưng tấy;

• Tiêm thuốc steroid nhằm cho phép dây thần kinh bị viêm có khả năng phục hồi;

• Thực hiện vật lý trị liệu để kéo giãn và cơ bắp tăng cường;

• Sử dụng nẹp cố định đồng thời hạn chế việc chuyển động và để cơ bắp nghỉ ngơi;

• Phẫu thuật khi những phương pháp chữa trị khác không đáp ứng yêu cầu.

5. Biện pháp phòng tránh hội chứng chèn dây thần kinh

Bạn nên tăng cường các biện pháp sau để ngăn ngừa, phòng tránh hội chứng chèn ép dây thần kinh diễn biến nặng hơn bằng cách:

• Hoạt động thể dục, thể thao mỗi ngày 30 phút giúp xương khớp vận động linh hoạt, hạn chế đau nhức, tê bì;

• Bổ sung thực phẩm có chứa kali như chuối, cam, mơ, các loại hạt,...

• Bổ sung canxi cần thiết cho cơ thể: sữa, cải xoăn, phomai, rau cải bó xôi,...cải thiện áp lực lên dây thần kinh và cải thiện sức khỏe;

• Tránh dùng đồ uống không tốt cho sức khỏe: rượu, bia, thuốc lá, đồ uống có gas,...

• Hạn chế ngồi làm việc quá lâu trước máy tính;

• Tránh ăn đồ chiên xào, nhiều dầu mỡ, đồ ăn nhanh thường xuyên;

Kiểm soát cân nặng, tránh tăng cân quá đà khiến dây thần kinh bị chèn ép

Bạn hãy chủ động phòng tránh hội chứng chèn ép dây thần kinh cũng như thăm khám bác sĩ kịp thời khi phát hiện dấu hiệu bệnh càng nặng hơn. Chuyên khoa Thần Kinh - Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC là một địa chỉ thăm khám đáng tin cậy, chất lượng dịch vụ cao được nhiều khách hàng lựa chọn và gửi gắm niềm tin. Để được tư vấn về sức khỏe từ Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC, bạn hãy liên lạc ngay cho chúng tôi theo hotline: 1900 56 56 56.