Cần thực hiện xét nghiệm máu chẩn đoán viêm gan B khi nào?

Viêm gan B là một trong các bệnh truyền nhiễm phổ biến, lây lan qua tiếp xúc dịch tiết tiêu hóa của người bệnh gây ra. Đây cũng là nguyên nhân chủ yếu dẫn đến các bệnh lý về gan nguy hiểm như: viêm gan mạn tính, xơ gan, ung thư gan,… Xét nghiệm máu chẩn đoán viêm gan B có vai trò quan trọng giúp phát hiện bệnh sớm và điều trị.

1. Viêm gan B là gì và xét nghiệm như thế nào?

HBV là virus gây bệnh viêm gan B, chúng phát triển, tấn công và làm tổn thương tế bào gan liên tục một cách thầm lặng. Cơ thể sẽ hình thành kháng thể chống lại virus này, song nhiều trường hợp không thể tiêu diệt hết virus hoặc thậm chí virus vẫn phát triển mạnh mẽ gây viêm gan nguy hiểm.

 Viêm gan B do nhiễm virus HBV

Virus viêm gan B có thể lây truyền qua 3 con đường gồm: đường máu, đường quan hệ tình dục không an toàn, lây từ mẹ sang con trong thai kỳ hoặc quá trình sinh. Vì thế, nguy cơ lây nhiễm viêm gan B rất cao, đây cũng là nguyên nhân khiến bệnh lý này phổ biến ở nước ta cũng như toàn thế giới.

Để phát hiện sớm bệnh cũng như theo dõi điều trị, ngăn ngừa viêm gan B tiến triển thành xơ gan, ung thư gan thì không thể thiếu vai trò của các xét nghiệm. Thực tế có rất nhiều xét nghiệm viêm gan B dựa trên phát hiện kháng nguyên hoặc kháng thể của virus tương ứng với những giai đoạn khác nhau của bệnh.

Có nhiều xét nghiệm viêm gan B với vai trò khác nhau

Cụ thể bạn nên làm xét nghiệm viêm gan B theo trình tự nào để chẩn đoán bệnh chính xác và đầy đủ, hãy tìm hiểu ngay sau đây.

2. Nên thực hiện xét nghiệm máu chẩn đoán viêm gan B nào?

Cần thực hiện xét nghiệm máu chẩn đoán viêm gan B theo trình tự sau để đảm bảo không bỏ sót bệnh và chẩn đoán chính xác giai đoạn, giúp điều trị hiệu quả hơn. 

2.1. Xét nghiệm viêm gan B ban đầu

Xét nghiệm viêm gan B ban đầu để khẳng định bạn có nhiễm virus HBV hay không, thực hiện các xét nghiệm sau:

Xét nghiệm HBsAg

HBsAg là loại kháng nguyên bề mặt của virus HBV, chúng xuất hiện trong máu khá sớm và xét nghiệm kiểm tra HBsAg được dùng làm xét nghiệm đầu tiên để chẩn đoán bệnh.

Nếu HBsAg âm tính: Bạn không nhiễm virus viêm gan B, để khẳng định kết quả thì có thể xét nghiệm Anti-HBC bổ sung.

Nếu HBsAg dương tính: Bạn đã bị nhiễm virus viêm gan B, cần xét nghiệm sâu hơn để đánh giá tiến triển bệnh.

Xét nghiệm Anti-HBs

Anti-HBs là kháng thể được cơ thể hình thành chống lại virus viêm gan B, tương ứng với kháng nguyên HBsAg. Kháng thể này hình thành khá sớm sau khi nhiễm virus hoặc cũng có thể hình thành nhờ tiêm vắc xin.

Xét nghiệm Anti-HBs kiểm tra kháng thể sớm với kháng nguyên bề mặt HBsAg trong máu

Nếu Anti-HBs dương tính: Cơ thể bạn đã có và đủ kháng thể miễn dịch đặc hiệu chống lại virus viêm gan B và bảo vệ khi virus xâm nhập.

Nếu Anti-HBs âm tính: Cơ thể bạn chưa có kháng thể đặc hiệu miễn dịch viêm gan B, cần tiêm phòng vắc xin để hình thành kháng thể.

Nếu người bệnh trong giai đoạn “lỗ hổng” miễn dịch, nghĩa là khi xét nghiệm HBsAg âm tính nhưng Anti-HBs dương tính. Khi đó cần xét nghiệm chuyên sâu để đánh giá giai đoạn bệnh cũng như khả năng miễn dịch của cơ thể.

2.2. Xét nghiệm viêm gan B chuyên sâu

Các trường hợp xét nghiệm HBsAg dương tính, nghĩa là đã nhiễm virus viêm gan B sẽ cần các xét nghiệm chuyên sâu sau để chẩn đoán bệnh.

Xét nghiệm chức năng gan mật

Virus viêm gan B tấn công vào gan làm suy yếu chức năng gan, do đó đây là xét nghiệm quan trọng để đánh giá tình trạng bệnh. Nếu có rối loạn chức năng gan, tổn thương gan do virus viêm gan B cần điều trị khắc phục sớm.

Xét nghiệm chức năng gan mật gồm các xét nghiệm chỉ số như: AST, ALT, ALP, GGT, chỉ số sắc tố mật, Bilirubin,…

 Xét nghiệm máu kiểm tra chức năng gan mật là cần thiết ở người bị viêm gan B

Xét nghiệm HBeAg

HBeAg là một phần kháng nguyên bề mặt capsid của virus viêm gan B, do đó xét nghiệm này dùng để đánh giá mức độ sao chép, nhân bản của virus. 

Nếu HBeAg âm tính: Có thể do HBV không hoạt động hoặc HBV đột biến, cần xét nghiệm HBV-DNA hoặc HBV-genotyping để khẳng định.

Nếu HBeAg dương tính: Virus đang nhân lên mạnh mẽ, khả năng lây lan mạnh cần điều trị sớm và tích cực.

Xét nghiệm Anti-HBe

Anti-HBe là loại kháng thể được hệ miễn dịch hình thành tương ứng chống lại kháng nguyên HBeAg, do đó cũng dùng để đánh giá giai đoạn bệnh.

Nếu Anti-HBe âm tính: Cơ thể chưa có miễn dịch với virus viêm gan B.

Nếu Anti-HBe dương tính: Bệnh nhân đã có 1 phần miễn dịch với virus HBV.

Xét nghiệm Anti-HBc

Xét nghiệm Anti-HBc là xét nghiệm kháng thể kháng lõi nhân virus viêm gan B, sự có mặt của kháng thể này cho thấy cơ thể đã hình thành miễn dịch lâu dài. Khi Anti-HBc trong máu dương tính nghĩa là người bệnh đã từng bị viêm gan B hoặc đang mắc viêm gan B, dùng để phân biệt với kháng thể hình thành nhờ tiêm vắc xin.

Ngoài những xét nghiệm viêm gan B cơ bản trên, tùy vào tình trạng bệnh và kết quả xét nghiệm mà người bệnh có thể làm bổ sung các xét nghiệm khác như: xét nghiệm HBV-DNA, xét nghiệm Anti-HBc IgM, xét nghiệm công thức máu, xét nghiệm dấu ấn sinh học ung thư gan, xét nghiệm đông máu,…

3. Khi nào nên xét nghiệm viêm gan B?

Đến nay dù y học phát triển song viêm gan B vẫn là bệnh lý nguy hiểm, diễn biến khó lường và dễ gây ra những biến chứng nguy hiểm nếu phát hiện muộn hay điều trị không tốt. Do đó, cần xét nghiệm chẩn đoán viêm gan B sớm nếu bạn có nguy cơ nhiễm virus do có hành vi gây lây nhiễm với người bệnh hoặc có triệu chứng bệnh.

 Nên xét nghiệm viêm gan B khi có triệu chứng bệnh nghi ngờ

Các triệu chứng viêm gan B thường xuất hiện khi virus đã phát triển mạnh mẽ, do đó cần nhanh chóng xét nghiệm chẩn đoán.

• Cơ thể mệt mỏi, đau nhức xương khớp.

• Rối loạn tiêu hóa, thường xuyên buồn nôn, ăn không ngon miệng.

• Bị rối loạn tiêu hóa.

• Phân màu xanh xám, sẫm màu hoặc bạc màu.

• Vàng da, vàng mắt.

• Hiện tượng xuất huyết dưới da.

• Đau vùng hạ sườn phải.

Xét nghiệm máu chẩn đoán viêm gan B hiện đang được thực hiện tại hầu hết các cơ sở y tế, trong đó có Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC. Ngoài xét nghiệm máu, Trung tâm Xét nghiệm của MEDLATEC còn thực hiện hàng ngàn danh mục xét nghiệm khác từ cơ bản đến chuyên sâu, phục vụ hiệu quả cho công tác khám và điều trị bệnh. 

Đây cũng là một trong số ít các trung tâm xét nghiệm đạt chuẩn quốc tế ISO 15189:2012 và tiêu chuẩn CAP (College of American Pathologists) ngày 7/1/2022, quy trình hoàn toàn tự động hóa, đảm bảo trả kết quả trong thời gian sớm nhất với độ chính xác cao.

Để được khám hoặc tư vấn với chuyên gia, hãy liên hệ MEDLATEC qua hotline 1900 56 56 56 hoặc đến trực tiếp các cơ sở của bệnh viện trên toàn quốc.

Xét nghiệm máu là kỹ thuật phân tích định lượng một hoặc định tính một vài thông số cơ bản từ mẫu máu tĩnh mạch của người thực hiện.