Siêu âm thai nhi là một kiểm tra thăm khám rất cần thiết, giúp theo dõi sự phát triển của con. Dưới đây là các mốc thời gian siêu âm thai nhi mà mẹ bầu nên biết.
23/08/2019 | Siêu âm tim thai là gì và thời điểm thích hợp để siêu âm tim thai 07/08/2019 | Siêu âm thai nhi và những điều chưa biết
1. Siêu âm thai nhi là gì?
Siêu âm thai nhi là một phương thức y khoa, phương thức đó dùng các sóng âm để tạo ra các hình ảnh của em bé ở trong tử cung.
Thiết bị này phát ra các sóng âm mà tai người không thể nghe thấy được. Các sóng âm dội lại từ người em bé và sau đó thu nhận lại các sóng âm và chuyến chúng sang dạng hình ảnh.Các hình ảnh này được dùng để xác định tình trạng sức khỏe của em bé.
Siêu âm thai nhi giúp mẹ theo dõi sự phát triển của thai nhi
2. Siêu âm thai nhi được thực hiện như thế nào?
Có 2 cách để thực hiện việc siêu âm thai nhi:
- Siêu âm qua bụng được thực hiện bằng cách di chuyển đầu dò siêu âm trên bụng của thai phụ.
- Siêu âm qua âm đạo, được thực hiện bằng cách đặt nhẹ nhàng đầu dò siêu âm hẹp trong âm đạo của thai phụ.
3. Siêu âm thai kéo dài trong bao lâu?
Siêu âm thai nhi thường kéo dài trong khoảng từ 15- 30 phút. Tuy nhiên, trong những trường hợp, thai khó đánh giá do cử động quá nhiều hoặc do tư thế khó đánh giá, cũng có thể là do người mẹ bị thừa cân, lớp mô thành bụng dày cản trở làm cho sóng siêu âm khó có thể đi qua, bác sĩ siêu âm khó có thể lấy được góc nhìn tốt để đánh giá thai nhi. Vì vậy, mà thời gian siêu âm thai có thể kéo dài lâu hơn. Thậm chí là có thể phải hẹn vào buổi khác để siêu âm lại.
Thông thường thời gian siêu âm thai chỉ mất khoảng 15 – 30 phút
4. Vai trò của siêu âm trong việc chẩn đoán dị tật
Việc chẩn đoán dị tật thai nhi dựa trên lâm sàng là điều không thể. Vì có đến 90% các dị tật không có biểu hiện trên lâm sàng. Vì vậy, siêu âm thai nhi là cần thiết và có vai trò quan trọng trong việc chẩn đoán và phát hiện dị tật.
- Siêu âm thai nhi để phát hiện dị tật là một phương pháp khá an toàn, hiệu quả cao với chi phí vừa phải giúp chẩn đoán, theo dõi sự phát triển của thai nhi, theo dõi các dị tật ở thai nhi ngay từ sớm để có thể kịp thời điều trị. Siêu âm thai nhi với các điều kiện lý tưởng có thể có kết quả chẩn đoán chính xác tới 90% ở những trường hợp thai nhi mắc các dị tật.
- Độ chính xác của kết quả chẩn đoán phụ thuộc nhiều vào máy móc thiết bị, khả năng, trình độ phân tích của bác sĩ siêu âm, điều kiện và thời điểm tiến hành siêu âm.
5. Các mốc thời gian siêu âm thai nhi
Tùy từng trường hợp, tình trạng sức khỏe mà bác sĩ sẽ có những chỉ định về thời điểm và số lần siêu âm thai. Tuy nhiên dưới đây là 3 mốc thời gian mà các bác sĩ khuyên các thai phụ nên đi siêu âm thai:
Siêu âm tầm soát dị tật khi thai nhi ở được 11-13 tuần 6 ngày tuổi
Mục đích là để:
- Siêu âm sàng lọc những nhiễm sắc thể bất thường ở thai nhi.
- Đánh giá tuổi của thai và thời gian dự kiến sinh theo chiều dài đầu mông. Đây là thời điểm đánh giá chính xác nhất.
- Siêu âm thai ở thời điểm này giúp chẩn đoán số lượng thai, số lượng bánh nhau và số lượng buồng ối trong trường hợp sản phụ mang đa thai.
- Quan sát các cấu trúc giải phẫu của thai như: chân, tay, thành bụng, hộp sọ, tim, bánh rau... để phát hiện các bất thường lớn ( nếu có) của thai nhi.
- Siêu âm thai trong giai đoạn này giúp sàng lọc nguy cơ tiền sản giật.
Siêu âm tầm soát dị tật thai nhi ở tuần 18-22 của thai kỳ (Siêu âm hình thái thai)
Siêu âm thai nhi ở tuần thứ 18-22 của thai kỳ là thời điểm tốt nhất để đánh giá về cấu trúc của thai nhi
Đây là khoảng thời gian thích hợp nhất để siêu âm thai nhi, đánh giá các bất thường về cấu trúc của thai nhi. Trong đó, 18 tuần là thời điểm để có thể bắt đầu đánh giá chi tiết cấu trúc của thai nhi và 22 tuần là thời điểm thích hợp nhất để đánh giá cấu trúc của thai nhi và đây cũng là thời điểm để có thể chẩn đoán chính xác nhất những dấu hiệu bất thường.
- Siêu âm thai ở thời điểm này giúp quan sát hình thái và cấu trúc của hộp sọ, não bộ.
- Quan sát khuôn mặt bé, qua đó giúp xác định liệu bé có bị sứt môi, hở hàm không hay không.
- Quan sát cột sống của bé để đảm bảo các xương đầy đủ, thẳng hàng, không có khe hở cột sống.
- Quan sát thành bụng để đảm bảo rằng thành bụng liên tục và che phủ tất cả các cơ quan bên trong.
- Quan sát tim thai, đánh giá các động mạch và tĩnh mạch lớn. Nơi dẫn máu đến và đi của tim.
- Siêu âm tại thời điểm này cũng giúp quan sát dạ dày của bé.
- Có thể quan sát 2 quả thận và bàng quang của thai nhi để đảm bảo bé có đủ 2 quả thận, cấu trúc bình thường, hoạt động của hệ tiết niệu là bình thường.
- Đây là thời điểm tốt nhất để quan sát bàn tay, chân của bé đồng thời đánh giá, đảm bảo rằng bàn tay, bàn chân của bé đủ ngón, chân tay hoạt động bình thường, không có vấn đề bất thường.
- Ngoài ra, ở thời điểm này, siêu âm thai nhi có thể quan sát cả dây rốn bánh rau, và nước ối.
- Đánh giá và theo dõi tình trạng phát triển của bé bằng cách đo các chỉ số sinh học của bé, mục đích là để đánh giá xem bé phát triển có tương ứng với tuổi thai hay không và có bị nhỏ không (chậm phát triển) và nếu nhỏ thì có những nguy cơ và ảnh hưởng gì đến sức khỏe của bé hay không.
Siêu âm thai từ tuần thứ 30- 32 tuần của thai kỳ
Đây là thời điểm tốt nhất để đánh giá sự tăng trưởng và phát triển của thai nhi. Cũng giống như siêu âm ở tuần thứ 22, bác sĩ sẽ tiến hành đo các chỉ số sinh học để đánh giá sự phát triển của thai nhi xem thai nhi có đang phát triển bình thường hay không, thai nhỏ, bình thường hay là lớn hơn mức bình thường so với độ tuổi của thai.
Ngoài ra siêu âm thai ở thời điểm này còn giúp:
- Đánh giá về sự tuần hoàn của thai nhi thông qua các động mạch chính, từ đó đánh giá nguy cơ về thiếu hụt oxy và suy giảm chức năng bánh rau của thai nhi.
- Đánh giá cấu trúc của các cơ quan trong thai giống tương tự như khi siêu âm ở tuần thứ 22.
- Đánh giá những bất thường ở cấu trúc hoàn thiện khi thai kỳ trong giai đoạn muộn ví dụ như: nhẵn não... hoặc những bất thường trong quá trình phát triển của cơ quan thai nhi như: tắc ruột
- Đánh giá những bất thường do những yếu tố bên ngoài tiêu biểu như: Zika, nhiễm trùng CMV,..
Trên đây là những lưu ý cũng như các mốc thời gian siêu âm thai nhi được các bác sĩ khuyến cáo thực hiện. Để được tư vấn thêm về siêu âm thai, vui lòng liên hệ tới MEDLATEC để được hỗ trợ.