Các chức năng của tuyến giáp có thể bị ảnh hưởng bởi tuyến yên - một tuyến sẽ tiết ra hormone giúp kích thích tuyến giáp. Vì thế, để chẩn đoán bệnh lý tuyến giáp thì đa số người bệnh sẽ được chỉ định thực hiện khá nhiều những xét nghiệm trong đó có thể có xét nghiệm định lượng FT4. Vậy FT4 là gì và xét nghiệm ra sao?
1. FT4 là gì? Có ý nghĩa gì đối với sức khỏe?
FT4 là viết tắt của Free Thyroxine. Nội tiết tố FT4 là một thành phần sinh lý có trong vòng điều hòa tuyến giáp, nó có tác động lên chuyển hóa chung. Hầu hết thyroxine toàn phần sẽ liên kết với các protein vận chuyển. Những thyroxine tự do FT4 chính là thành phần mag hoạt tính sinh học của thyroxine.
Xét nghiệm định lượng FT4 xác định chức năng tuyến giáp
Việc định lượng FT4 là một trong những thông số quan trọng khi chẩn đoán bệnh lý tuyến giáp, nó thường được đo cùng TSH khi bệnh nhân bị nghi ngờ mắc rối loạn chức năng tuyến giáp. Xét nghiệm định lượng FT4 cũng có vai trò to lớn trong việc theo dõi đánh giá chức năng tuyến giáp..
T4 trong cơ thể có vai trò như một loại hormone dự trữ. Bản thân hormone T4 này không có khả năng sinh ra năng lượng hay vận chuyển oxy mà nó phải trải qua quá trình khử iode làm mất đi 1 nguyên tử iode để trở thành T3 (triiodothyronine).
Với xét nghiệm T4 toàn phần, nó sẽ cho kết quả đo lường toàn bộ T4 đang lưu hành trong máu, xét nghiệm này đã được áp dụng trong nhiều năm để xác định chức năng tuyến giáp. Tuy nhiên, T4 toàn phần bị ảnh hưởng khá nhiều bởi protein trong máu vì chúng dễ dàng có thể gắn kết T4 với các hồng cầu và khiến cho T4 trở thành dạng hoạt động.
T4 tự do thì không bị ảnh hưởng bởi các protein có trong máu và nó được coi là dạng hoạt hóa của thyronine. Các nhà nội tiết học đã sử dụng kết quả xét nghiệm TSH để chẩn đoán và điều trị chức năng tuyến giáp. Nhưng nếu nghi ngờ về vấn đề tuyến giáp mới xuất hiện thì cũng có thể sử dụng xét nghiệm này để làm cùng xét nghiệm TSH.
FT4 là hormone do tuyến giáp tiết ra
2. Nguyên lý xét nghiệm FT4
Xét nghiệm định lượng FT4 là một xét nghiệm có thể được chỉ định khi điều trị các bệnh như cường giáp, suy giáp,… Nó được định lượng nhờ nguyên lý miễn dịch cạnh tranh và sử dụng công nghệ hóa phát quang hoặc điện hóa phát quang.
Để bắt đầu làm xét nghiệm, FT4 ở trong mẫu thử sẽ được giải phóng ra khỏi các protein gắn kết nhờ NS.FT4 cùng với kháng thể đặc hiệu đánh dấu ruthenium. Sau khi đã thêm những vi hạt phủ streptavidin và FT4 có đánh dấu biotin thì các vị trí chưa được gắn kết trên kháng thể đánh dấu ruthenium sẽ bị chiếm giữ.
Phức hợp trở nên gắn kết hơn với pha rắn nhờ sự tương tác của biotin và streptavidin. Khi đó, nồng độ FT4 có trong mẫu càng cao thì phức hợp này lại càng thấp nên độ phát sáng tín hiệu sẽ tỷ lệ nghịch với nồng độ FT4 trong mẫu.
Xét nghiệm FT4 được chỉ định để chẩn đoán các bệnh tuyến giáp
3. Các giá trị bình thường của T3, T4
Để xác định có thể chỉ định làm các xét nghiệm thì bác sĩ cần căn cứ vào những dấu hiệu lâm sàng, mức độ nghiêm trọng của người bệnh và cả tiền sử gia đình.
Như đã nói ở trên, TSH là một hormone thuộc tuyến yên và nó mang tín hiệu đến tuyến giáp, nó cũng ảnh hưởng đến các chức năng của tuyến giáp.
Nếu tuyến yên phát hiện có ít hormone tuyến ở trong máu thì nó sẽ sinh ra nhiều hơn TSH để kích thích tuyến giáp sản sinh ra nhiều hơn các hormone. Ngược lại nếu như lượng hormone có quá nhiều thì tuyến yên sẽ giảm lượng TSH xuống và điều đó kéo theo việc tuyến giáp cũng giảm việc giảm xuất ra các hormone.
Xét nghiệm FT4 thường được sử dụng cùng với xét nghiệm TSH hoặc cũng có thể sử dụng xét nghiệm T3 hoặc FT3 để chẩn đoán các bệnh lý về tuyến giáp.
-
Giá trị bình thường của TSH là khoảng 0,4 - 5 mlU/L.
-
Chỉ số T3, T4 bình thường: khi T3 đạt 1,3 - 3,1 nmol/l hay 0,8 - 2,0 ng/ml là bình thường. T3 và T4 sẽ tăng giảm tương ứng nhau nhưng trong một số trường hợp bị nhiễm bệnh hay nhiễm độc tuyến giáp do T3 thì có thể T3 sẽ tăng mà T4 bình thường.
-
Chỉ số FT4 ở mức bình thường nằm trong khoảng 12 - 22 pmol/l hay 0,93 - 1,7 ng/dL. Nếu như khi bệnh nhân không sử dụng bất cứ một loại thuốc nào về tuyến giáp thì xét nghiệm chỉ số FT4 sẽ được xem như một thước đo chính xác để đánh giá chức năng của tuyến giáp. Một số thuốc ảnh hưởng đến tuyến giáp có thể làm thay đổi kết quả xét nghiệm FT4 như thuốc tim mạch, thuốc động kinh, aspirin,…
-
Khi mắc bệnh suy giáp hay tuyến giáp hoạt động kém hiệu quả thì TSH sẽ tăng cao dù T3, T4 vẫn ở mức bình thường. TSH sẽ tăng lên khi lượng hormone tuyến giáp trong máu lưu hành thấp, đó là một dấu hiệu của suy giảm chức năng tuyến giáp.
TSH bình thường ở tuyến giáp
Tóm lại, tuyến giáp là một trong những cơ quan rất quan trọng đối với cơ thể, nó đóng vai trò sản sinh và giải phóng ra các hormone giúp cho ch trình cơ thể hoạt động một cách trơn tru. Dù có kích thước nhỏ so với cơ thể nhưng tuyến giáp lại là cơ quan quan trọng và rất dễ bị nhiễm khuẩn, virus khiến cho tuyến giáp bị viêm nhiễm gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe con người.
Trên thực tế, những bệnh lý về tuyến giáp thường bị bỏ qua và không được thăm khám, chẩn đoán sớm, tỷ lệ này chiếm 20 - 60% trên tổng số người mắc bệnh. Chính điều này đã khiến việc thăm khám, điều trị bệnh đem lại ít hiệu quả hơn, thậm chí có những bệnh nhân khi phát hiện ra bệnh thì đã muộn, bệnh đã tiến triển đến giai đoạn nghiêm trọng và người bệnh phải đối mặt với nguy cơ xuất hiện những biến chứng nguy hiểm.
Chính vì thế, để bảo vệ sức khỏe cũng như cuộc sống của mình, MEDLATEC khuyên các bạn nên có những kiến thức về các bệnh lý tuyến giáp thường gặp để có biện pháp cụ thể phòng ngừa cũng như tầm soát bệnh.
Để xét nghiệm định lượng FT4 chính xác, cần làm tại các cơ sở uy tín, có trang thiết bị hiện đại. Trung tâm Xét nghiệm của bệnh viện MEDLATEC đạt chuẩn quốc tế ISO 15189:2012, tự tin mang đến kết quả nhanh chóng và chính xác nhất.
Liên hệ tổng đài 1900 565656 để được tư vấn miễn phí.