Xét nghiệm định lượng virus viêm gan C có ý nghĩa như thế nào?

Mặc dù không phổ biến như virus viêm gan B nhưng Virus viêm gan C có thể gây ra viêm gan mạn tính tiến triển thành ung thư gan, xơ gan nếu không phát hiện và điều trị sớm. Trong phát hiện, chẩn đoán cũng như theo dõi điều trị, xét nghiệm định lượng virus viêm gan C giữ vai trò quan trọng. Từ kết quả xét nghiệm, bác sĩ có thể chỉ định dùng thuốc cũng như thay đổi liệu trình điều trị phù hợp.

1. Virus viêm gan C nguy hiểm như thế nào?

Virus viêm gan C là tác nhân gây ra bệnh viêm gan C, dù không phổ biến như viêm gan B song bệnh hoàn toàn có thể tiến triển nặng. Trung bình mỗi năm trên thế giới có 3% dân số mắc mới bệnh viêm gan C, ngoài ra còn có hơn 170 triệu người lành mang virus.

Định lượng virus viêm gan C dựa trên RNA virus

Đây là chủng virus nguy hiểm cho sức khỏe con người do các yếu tố sau:

1.1. Triệu chứng mờ nhạt

Sau khi lây nhiễm, virus viêm gan C sẽ ủ bệnh trong khoảng 7 - 8 tuần trước khi gây bệnh và triệu chứng. Kết cả khi viêm gan C cấp tính, người bệnh cũng có rất ít triệu chứng như: nhức đầu, người mệt mỏi, sốt nhẹ,… Những triệu chứng này rất dễ nhầm lẫn với bệnh cảm cúm, suy giảm sức khỏe hay rối loạn tiêu hóa khác.

Khi viêm gan C tiến triển nặng, triệu chứng có thể rõ ràng hơn như: đau tức kẽ liên sườn, vàng da, nước tiểu sẫm màu, vàng mắt,… Tuy nhiên khi có triệu chứng nặng, hầu hết bệnh đã tiến triển thành viêm gan C mạn tính hoặc bệnh lý gan nguy hiểm hơn.

1.2. Lây nhiễm khá dễ dàng

Virus viêm gan C có thể lây từ người bệnh sang người lành theo 3 con đường: đường tình dục, đường máu, đường từ mẹ sang con khi sinh. Thực tế hầu hết bệnh nhân lây nhiễm virus viêm gan C qua đường máu do nhận mẫu hoặc tiếp xúc với máu nhiễm virus. 

Ngoài ra còn có khoảng 30 - 40% trường hợp nhiễm virus viêm gan C nhưng không xác định được nguyên nhân. Với khả năng lây nhiễm này, bệnh trở thành mối lo ngại của bất cứ ai.

1.3. Tiến triển âm thầm nhưng nguy hiểm

So với viêm gan B, tỉ lệ tiến triển thành viêm gan mạn tính của viêm gan C cao hơn ở mức 30 - 60% tổng số người mắc. Không chỉ triệu chứng mờ nhạt, bệnh tiến triển âm thầm từ 10 - 30 năm nên chẩn đoán phát hiện bệnh gặp nhiều khó khăn.

Khi tiến triển thành viêm gan C mạn tính, nguy cơ biến chứng xơ gan, ung thư gan hoàn toàn có thể xảy ra và đe dọa đến tính mạng của người bệnh.

2. Xét nghiệm định lượng virus viêm gan C

Từ lâu, virus viêm gan đã xuất hiện và được các nhà khoa học đánh giá là nguy cơ tiềm ẩn gây hại cho sức khỏe của gan cũng như toàn cơ thể. Do đó, xét nghiệm chẩn đoán bệnh cũng đã phát triển từ lâu, trong đó có xét nghiệm HCV-RNA định lượng virus viêm gan C, dựa trên kết hợp xét nghiệm DNA phân nhánh và xét nghiệm phản ứng chuỗi polymerase (PCR).

Xét nghiệm này thực hiện trên mẫu huyết thanh tách từ mẫu máu của người bệnh. Xét nghiệm này được sử dụng trong chẩn đoán nhiễm HCV thể hoạt động cũng như xác nhận kết quả xét nghiệm khác hoặc định hướng chẩn đoán như: dương tính giả trong viêm gan tự miễn, kiểu gen virus viêm gan C, khả năng kháng thuốc, khả năng đáp ứng điều trị, thời gian điều trị và nguy cơ tái phát với Interferon.

Định lượng virus viêm gan C giúp đánh giá điều trị

Xét nghiệm định lượng virus viêm gan C vượt trội hơn các xét nghiệm kháng thể khác trong chẩn đoán bệnh này ở chỗ, cơ thể cần thời gian dài từ 6 - 8 tuần mới có thể sản xuất được kháng thể kháng virus. Song nếu thực hiện xét nghiệm HCV RNA, bác sĩ có thể xác định sự tồn tại cũng như nhân lên của chúng trong máu sau khi nhiễm virus chỉ từ 1 - 2 tuần.

Mục đích điều trị là giảm tải lượng virus viêm gan C trong gan cũng như trong máu người bệnh. Do đó, định lượng virus cũng được thực hiện trong theo dõi điều trị, đánh giá hiệu quả các phương pháp điều trị. Vì thế trong suốt quá trình nhiễm bệnh, bệnh nhân có thể phải xét nghiệm HCV RNA nhiều lần. Sau đó, xét nghiệm vẫn có thể được chỉ định để phát hiện sự xuất hiện trở lại của virus khi bệnh tái phát hoặc ở thể đột biến.

3. Làm gì khi định lượng virus viêm gan C dương tính?

Khi định lượng Virus viêm gan C dương tính, nghĩa là có sự tồn tại với nồng độ cao của virus trong máu, cần trao đổi với bác sĩ về kết quả này. Có thể cần thực hiện các xét nghiệm khác để chẩn đoán bệnh như: định lượng sắc tố mật trong máu, xét nghiệm men gan, siêu âm gan, sinh thiết gan,…

Cần chẩn đoán khác để đánh giá tình trạng viêm gan C

Khi có đầy đủ kết quả chẩn đoán, bác sĩ có thể chỉ định liệu trình điều trị phù hợp, đảm bảo giảm tải lượng Virus viêm gan C đến khi biến mất hoàn toàn, ngăn ngừa triệu chứng và biến chứng bệnh. Hiện nay, phương pháp điều trị viêm gan C do virus HCV chủ yếu là dùng thuốc Pegylated Interferon. 

Thuốc gồm 2 phân nhóm là: Alpha 2a và 2b, đây là chất tự nhiên được tế bào cơ thể sản xuất khi bị nhiễm virus. Khi bổ sung Pegylated Interferon, thuốc sẽ bắt chước cơ chế đáp ứng tự nhiên của cơ thể để xác nhận và tiêu diệt virus viêm gan C. Vì thế, sau một thời gian điều trị, virus bị tiêu diệt và kiểm soát sinh sản nên sẽ giảm dần về số lượng.

Tuy nhiên, để sử dụng Pegylated Interferon hiệu quả và không bị kháng thuốc, cần tuân theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa. Ngoài ra, người bệnh viêm gan C cần lưu ý một số vấn đề sau để tránh gây lây nhiễm cho cộng đồng:

• Quan hệ tình dục an tòa với bao cao su với bạn tình, nên thông tin để bạn tình cùng biết và phòng tránh.

• Không dùng chung bơm kim tiêm hoặc nếu bắt buộc phải dùng cần sát khuẩn hoàn toàn.

• Không dùng chung dao cạo râu, vật dụng cá nhân với người khác.

• Thông báo cho bác sĩ mình mắc bệnh để có biện pháp đảm bảo an toàn, tránh lây nhiễm khi thực hiện các thủ thuật y tế.

Nên chủ động ngăn ngừa lây lan virus viêm gan C nhất là qua đường máu

Với bệnh nhân viêm gan C, điều trị tích cực kết hợp với theo dõi và thăm khám định kỳ có thể kiểm soát triệu chứng, biến chứng bệnh hiệu quả. Trong đó, xét nghiệm định lượng virus viêm gan C đóng vai trò quan trọng, nếu có chỉ định hãy tuân thủ thực hiện và lựa chọn cơ sở y tế uy tín, đảm bảo kết quả chính xác.

Nếu cần tư vấn thêm, liên hệ với MEDLATEC qua hotline 1900 56 56 56. Sở hữu Trung tâm Xét nghiệm đạt tiêu chuẩn quốc tế ISO 15189:2012 và CAP (từ ngày 7 tháng 1 năm 2022) cùng đội ngũ y bác sĩ, kỹ thuật viên nhiều năm trong nghề, chắc chắn kết quả xét nghiệm sẽ có nhanh và chính xác nhất.