Tình trạng tích tụ chất lỏng bên trong ổ bụng hay còn gọi là tràn dịch màng bụng có thể gây nguy hiểm đến sức khỏe, thậm chí là đe dọa tính mạng của người bệnh. Hiện nay, xét nghiệm dịch màng bụng chính là phương pháp hỗ chẩn đoán bệnh hiệu quả nhất. Tuy nhiên, phương pháp này khá phức tạp và cần được thực hiện tại những cơ sở y tế uy tín để có được kết quả chính xác và đảm bảo an toàn cho người bệnh.
24/04/2022 | Lấy mẫu xét nghiệm tại nhà, chọn MEDLATEC Vĩnh Phúc 23/04/2022 | Bác sĩ giải đáp: Giá trị ứng dụng của các xét nghiệm vi sinh là gì? 24/03/2022 | Xét nghiệm HCT là gì? Vì sao chỉ số HCT tăng, giảm bất thường? 23/03/2022 | Cùng bạn tìm hiểu một số thông tin về xét nghiệm Anti Hbs
1. Tràn dịch màng bụng gây ra những triệu chứng gì?
1.1. Các cấp độ dịch màng bụng
Tràn dịch màng bụng có thể chia thành nhiều cấp độ khác nhau. Ở cấp độ nhẹ, lượng dịch tích tụ không nhiều, bác sĩ chỉ cần siêu âm và chụp CT sẽ thấy rõ được tình trạng bệnh. Ở các cấp độ nặng hơn, hiện tượng tràn dịch trong ổ bụng có thể được chẩn đoán qua khám lâm sàng, chẳng hạn như sờ hoặc gõ bụng. Thậm chí nhiều trường hợp nghiêm trọng, còn có thể quan sát bằng mắt thường và kèm theo nghiệm pháp sóng vỗ dương tính.
Tràn dịch màng bụng được chia ra thành nhiều cấp độ
Mức độ nguy hiểm của bệnh còn phụ thuộc vào màu dịch. Những trường hợp dịch trong suốt, không màu có thể là do bệnh tim gây ra. Dịch màu hồng có thể do lao màng bụng hay do một số bệnh ung thư. Dịch màu vàng chanh có thể là dấu hiệu của xơ gan. Dịch màu trắng sữa có thể là dấu hiệu cảnh báo có khối u xuất hiện trong ổ bụng. Dịch có màu đục thường gặp ở những trường hợp bệnh nhân bị viêm màng bụng có mủ.
1.2. Nguyên nhân và triệu chứng của tràn dịch màng bụng
Hiện tượng tràn dịch màng bụng có thể do nhiều nguyên nhân gây ra, chẳng hạn như do suy tim, xơ gan, tắc tĩnh mạch gan, hội chứng Budd – Chiari, viêm tụy, dịch dưỡng chấp màng bụng, một số bệnh lý về thận, phù mạch di truyền, xuất hiện khối u ở buồng trứng, suy giáp, viêm mạch, các bệnh ung thư hoặc do viêm phúc mạc,…
Như đã nói ở phía trên, ở mức độ nhẹ, bệnh thường không có những biểu hiện rõ ràng. Tuy nhiên, nếu lượng dịch được tích tụ nhiều, cơ thể người bệnh sẽ có sự thay đổi lớn và gặp phải một số triệu chứng như sau:
Tức nặng vùng bụng do tràn dịch
- Bụng bệnh nhân phồng to, căng ra, rốn lồi.
- Có hiện tượng phù nề bụng.
- Tăng cân không rõ nguyên nhân.
- Khó thở.
- Tức nặng vùng bụng.
- Chướng bụng, đầy hơi.
- Hay bị ợ nóng, khó tiêu.
- Ăn không ngon hay bị buồn nôn và nôn.
- Bị trị hoặc đau ở quanh hậu môn.
- Mắt cá chân bị sưng.
- Bệnh nhân luôn có cảm giác mệt mỏi, uể oải.
2. Quy trình thực hiện xét nghiệm dịch màng bụng
Phương pháp này được thực hiện với mục đích kiểm tra tổn thương ở bụng, kiểm tra một số loại ung thư (nhất là ung thư gan), tìm nguyên nhân gây tràn dịch, xác định có hiện tượng nhiễm trùng hay không, chẩn đoán các trường hợp bị chảy máu ổ bụng hoặc viêm phúc mạc.
Cần thực hiện chọc dịch màng bụng cần đúng cách để tránh nhiễm trùng
Tuy nhiên, một số trường hợp bụng to cũng có thể là do các nguyên nhân khác, do đó, cần xác định rõ trước khi quyết định có hút dịch bụng hay không. Chẳng hạn:
+ Bụng to là do béo phì: Những trường hợp này, bệnh nhân thường có da bụng dày, rốn lõm và khi gõ thì có hiện tượng âm thanh trong ở trên và đục ở dưới.
+ Bụng to do phù nề: Cách nhận biết như sau: Dùng tay ấn vào da bụng sẽ thấy có vết lõm lâu phục hồi.
+ Bụng to do chướng hơi: Khi gõ vào thành bụng sẽ không thấy có dấu hiệu sóng vỗ.
+ Bụng to do u nang buồng trứng: Có thể sờ thấy khối u hoặc kích thước bụng tăng lên ở phía trên bụng, không gây to tràn sang hai bên.
2.2. Quy trình thực hiện xét nghiệm dịch màng bụng
Trước khi thực hiện chọc dịch màng bụng, bệnh nhân cần nằm ngửa và co hai chân theo hướng dẫn của bác sĩ. Sau đó, các bác sĩ sẽ xác định vị trí hút dịch, sát trùng da, gây tê từng lớp và tiến hành dùng kim chuyên dụng để hút dịch.
Lượng dịch cần lấy là khoảng 50ml, chia ra nhiều ống nghiệm khác nhau để phục vụ cho quá trình phân tích. Trong trường hợp cần xét nghiệm bổ sung hoặc lượng dịch không đủ, cần phải chờ sau 24 đến 48 giờ để thực hiện hút thêm dịch. Sau lấy dịch, bệnh nhân cần theo dõi liên tục về thân nhiệt và huyết áp.
Nhuộm gram để xác định nguyên nhân tràn dịch màng bụng
Quy trình xét nghiệm như sau:
- Quan sát dịch màng bụng: Nếu lượng hồng cầu cao thì dịch sẽ ngả màu đỏ. Nguyên nhân có thể do cá bệnh lý ác tính hoặc trong quá trình hút dịch đã chạm vào mạch máu.
- Xét nghiệm đếm tế bào: Nếu số lượng bạch cầu tăng cao có thể do ung thư, bệnh lao, viêm phúc mạc hay nhiễm trùng.
- Xét nghiệm định lượng albumin để xác định nguyên nhân dẫn đến hiện tượng tích tụ dịch màng bụng có phải do tăng áp lực ở tĩnh mạch cửa hay không?
- Xét nghiệm protein toàn phần kết hợp với xét nghiệm định lượng albumin sẽ giúp tìm nguyên nhân gây bệnh một cách dễ dàng hơn.
- Xét nghiệm tế bào học để xác định nguyên nhân gây bệnh, đặc biệt hiệu quả đối với những trường hợp tràn dịch do ung thư.
- Xét nghiệm cấy và nhuộm gram: Các bác sĩ sẽ tiến hành bơm dịch màng bụng vào chai cấy máu ngay sau khi hút dịch để có được kết quả phân tích chính xác nhất. Trong đó, xét nghiệm cấy có thể phát hiện vi khuẩn với độ nhạy cao hơn rất nhiều so với nhuộm gram.
Để có được kết quả xét nghiệm dịch màng bụng chính xác, nhanh chóng, đồng thời đảm bảo an toàn cho người bệnh, nên lựa chọn thực hiện tại những cơ sở y tế uy tín. Hiện nay, Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC đang là địa chỉ y tế được nhiều khách hàng tin tưởng và lựa chọn.
MEDLATEC là nơi quy tụ các chuyên gia đầu ngành và là đơn vị y tế tiên phong trong lĩnh vực xét nghiệm. Trung tâm Xét nghiệm của MEDLATEC rất tự hào khi nhận được 2 chứng chỉ về tiêu chuẩn phòng xét nghiệm là ISO 15189:2012 và CAP. Đó là những chứng chỉ danh giá và góp phần khẳng định dịch vụ y tế uy tín, chất lượng của MEDLATEC. Để được tư vấn chi tiết, hãy liên hệ với chúng tôi qua hotline 1900 56 56 56.
1900 565656
